بایدن تاکید کرد که این تصمیم در هماهنگی نزدیک با متحدان آمریکا گرفته شده ولی متحدان اروپایی واشنگتن با تصمیم همراهی نخواهند کرد. البته در پی صدور دستور تحریم نفت روسیه از سوی بایدن، بریتانیا نیز از برنامه خود برای ممنوعیت واردات نفت روسیه تا پایان سال ۲۰۲۲ خبر داد.
رئیس جمهوری ایالات متحده با اذعان به تاثیر این تصمیم بر افزایش هزینه زندگی مردم آمریکا گفت: «دفاع از آزادی هزینه دارد و ما با واردات نفت و گاز به جنگ پوتین یارانه نمیدهیم.»
این اقدام آمریکا با واکنش منفی بروکسل مواجه شد. جوزپ بورل مسؤول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در واکنش به دستور جو بایدن درباره تحریم نفت و گاز روسیه گفت که اروپا در این مورد از واشنگتن پیروی نمیکند.
میاح وارد، تحلیلگر سیاسی می گوید: دولت بایدن در حالی که با درخواستهایی از سوی هر دو حزب جمهوری خواه و دموکرات آمریکا برای ممنوعیت نفت روسیه مواجه است- اقدامی که بازارها را در اقتصاد جهانی که هنوز در حال بهبود از همه گیری کروناست، متزلزل می کند- در موقعیت دشواری قرار دارد.
به نظر می رسد دولت بایدن در راستای تضعیف و در نهایت اضمحلال روسیه اکنون تصمیم گفته تا حتی به قیمت افزایش شدید فرآورده های سوختی و رشد تورم در امریکا و نیز به رغم عدم همراهی اروپایی ها با آن، اقدامی بی سابقه را علیه مسکو صورت دهد که تبعات شدید و حتی غیر قابل پیش بینی به همراه خواهد داشت.
از هم اکنون آثار این اقدام امریکا در بازارهای نفتی ظاهر شده است. بهای هر بشکه نفت پایه برنت از مرز ۱۳۳ دلار عبور کرد و قیمت هر اونس طلا نیز در بازارهای جهانی به بیش از دو هزار و ۵۶ دلار رسید. بهای هر گالن بنزین نیز در بازار آمریکا به بیش از ۴ دلار رسید که رکوردی تاریخی محسوب میشود.
آمریکا در سال ۲۰۲۱ به طور متوسط روزانه حدود ۷۰۰ هزار بشکه نفت و فرآوردههای نفتی از روسیه وارد کرده که معادل ۸ درصد مجموع واردات ایالات متحده است. از این میزان واردات، روزانه نزدیک به ۲۰۰ هزار بشکه به نفت خام اختصاص داشته که سهم آن در صادرات روزانه روسیه حدود ۴ درصد است.
اقدام بایدن در عین حال با واکنش منفی روسیه مواجه شده است. سفارت روسیه در آمریکا دربیانیه ای اعلام کرد که «محصولات انرژی روسیه با کیفیت و رقابتی هستند و مسکو پس از ممنوعیت واردات از سوی ایالات متحده میداند محصولات خود را به کجا هدایت کند، زمان آن فرا رسیده است که طرف آمریکایی به توهم تلاشها برای دیکته کردن اراده خود و مجبور کردن ما به کنار گذاشتن حفاظت از منافع ملی خود با کمک تحریم پی ببرد.»
بدین ترتیب مسکو بر عزم خود بر ادامه روند کنونی عملیات نظامی در اوکراین و نیز بی اثر بودن تحریم های آمریکا برای واداشتن مسکو برای تغییر رویکرد خود تاکیدکرده است. به نظر می رسد که روابط آمریکا و روسیه وارد مرحله ای بسیار حساس و پر مخاطره شده و واشنگتن بر این گمان است که فرصتی تاریخی برای وارد کردن ضربات جدی بر مسکو و به ویژه ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه با به شکست کشاندن تلاش های وی برای پیروزی در جنگ اوکراین و نیز فروپاشی اقتصادی روسیه به دست آورده است.
با این حال بایدن باید این مساله را مد نظر قرار دهد که وارد کردن فشارهای بی سابقه تحریمی در کنار حمایت های گسترده از اوکراین در قالب کمکهای نظامی از جمله کمک 10 میلیارد دلاری که بایدن به کنگره پیشنهاد داده می تواند واکنش های غیر قابل پیش بینی مسکو را به دنبال داشته باشد. اکنون گسترده ترین تحریم ها در جهان علیه روسیه به اجرا درآمده است.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
116