«توبیاس بیلستروم» تاکید کرد که دولت سوئد در حال تلاش برای پیشبرد مذاکرات با ترکیه بوده و همچنان امیدوار است که روند عضویت کشورش در ناتو در فصل تابستان تکمیل شود.
این در حالی است که فنلاند این هفته با توجه به انتقادات شدید ترکیه از سوئد به دلیل اعتراضات ضد ترکیه و اقدامات ضد اسلامی, برای اولین بار اعلام کرد که پیوستن به ناتو را بدون سوئد دنبال خواهد کرد.
بدین ترتیب به نظر می رسد هلسینکی قصد دارد مسیر جداگانه ای از استکهلم برای عضویت در ناتو را طی نماید به ویژه اینکه تنش فزاینده بین سوئد و ترکیه و اقدامات تحریک آمیز سوئد موجب کاهش هر چه بیشتر احتمال رای مثبت آنکارا به عضویت سوئد در ناتو شده است.
سوئد و فنلاند در سال2022 در پی حمله روسیه به اوکراین، درخواست پیوستن به ناتو را مطرح کردهاند که به موافقت همه ۳۰ عضو این سازمان نظامی غربی نیاز دارد. با این حال موضع ترکیه در قبال این مساله از اهمیت سرنوشت ساز برخوردار است.
ترکیه شروط متعددی را برای موافقت با عضویت سوئد و فنلاند در ناتو مطرح کرده است. درخواست ترکیه به ویژه شامل برخورد جدی با کردهای مخالف دولت ترکیه در این کشورها است.
آنکارا میخواهد که ناتو موضعی مشترک علیه تروریسمی که ترکیه را تهدید میکند بگیرد. خبرگزاری ترکیه ای آناتولی در گزارشی در این باره نوشت : ترکیه ۴۰ سال تلاش کرده تا این اتحاد را زنده نگاه دارد، اما «متحدانش» میزبان سازمانهای تروریستی «ارتش سری ارامنه برای آزادی ارمنستان»، «پکک»، «جبهه آزادیبخش انقلابی خلق» و «فتحالله گولن» بوده و نه تنها آنها را محاکمه نکردهاند، بلکه سلاح در اختیارشان گذاشته و به آنها مشروعیت سیاسی بخشیدهاند.
به دنبال ارائه رسمی درخواست عضویت سوئد و فنلاند به ناتو در بروکسل، رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه در اواسط مه 2022 گفت: «ما نمیتوانیم آری بگوییم، وقتی که نهاد امور امنیتی (ناتو) پس از آن دیگر از امنیت برخوردار نخواهد بود.»
اردوغان سوئد و فنلاند را متهم میکند که در برخورد با "سازمانهای تروریستی" از جمله حزب کارگران کردستان (پکک) اهمال میکنند. او همچنین این دو کشور را متهم به توقف ارسال اسلحه به ترکیه کرده است. فنلاند و سوئد در سال ۲۰۱۹ پس از حمله نظامی ترکیه به شمال سوریه تحریمهای تسلیحاتی علیه آنکارا اعمال کردند.
برخلاف تصور اولیه سوئد و فنلاند در باره روند سریع و بی دردسر عضویت در ناتو اما اکنون مشخص شده که مخالفت جدی ترکیه با این امر مبدل به مانعی شده که غلبه بر آن بسیار دشوار است .
به ویژه اینکه ترکیه پس از اقدام راسموس پالودان سیاستمدار راست افراطی دانمارکی - سوئدی و رهبر حزب اسلامستیز و افراطی «استرام کورس» به سوزاندن قرآن در برابر ساختمان سفارتخانه ترکیه در استکهلم، هفته گذشته مذاکرات با سوئد و فنلاند را در باره درخواست پیوستن به ناتو، به حال تعلیق درآورد.
دولت سوئد تلاش کرد تا از تاثیر این اقدام موهن بر روابط دو کشور بکاهد و موضعی دوپهلو در این زمینه اتخاذ نموده است. «اولف کریسترسون» نخست وزیر سوئد پس از این اقدام توهین آمیز گفت که از آزادی بیان حمایت میکند، اما آتش زدن کتابهای مقدس بسیاری از مردم، اقدام بسیار توهین آمیزی است. بدین ترتیب دولت سوئد هم چنان بر موضع اسلام ستیزانه خود به بهانه آزادی بیان تاکید می کند.
مساله مهم این است که واشنگتن در راستای مهار روسیه خواهان عضویت هر چه سریع تر سوئد و فنلاند در ناتو است تا بدین ترتیب حلقه محاصره روسیه با تشکیل جناح شمالی ناتو تکمیل شود.به همین دلیل آمریکا فشارهای خود را بر آنکارا در این زمینه تشدید نموده است. آمریکا برای فشار بر ترکیه تلاش می کند تا از اهرم های مختلف در این زمینه استفاده کند.
در این راستا «جین شاهین jeanne shaheen» سناتور آمریکایی اعلام کرده تا زمانی که ترکیه در مسیر عضویت سوئد و فنلاند سنگ اندازی کند، فروش جنگندههای اف ۱۶ به این کشور غیر ممکن است.
مولود چاووش اوغلو وزیر خارجه ترکیه در پاسخ این سناتورآمریکایی گفت: درخواست آنکارا برای خرید اف 16 ربطی به روند عضویت سوئد و فنلاند در ناتو ندارد و کنگره آمریکا نباید آنها را مرتبط به یکدیگر نشان دهد. به رغم فشارهای آمریکا اما به نظر می رسد تا زمانی که ترکیه به خواسته های اساسی مد نظر خود در قبال سوئد و فنلاند نرسد، با عضویت این دو کشور اروپای شمالی در ناتو موافقت نخواهد کرد.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
112
بیشتر بخوانید:
استکهلم: پیوستن سوئد به ناتو به حالت تعلیق درآمده است