خانم حنا ربانی کهر که در مجلس سنای پاکستان سخن می گفت به دلیل آنچه که رفتار تحریک آمیز هند و همچنین مناقشه کشمیر اعلام کرد، روابط اسلام اباد و دهلی نو را در حالت بن بست دانست .اخیرا در سطح سیاسی پاکستان پس از انکه هند از وزیر امور خارجه پاکستان برای شرکت در اجلاس شانگهای در هند دعوت کرد شایعاتی مبنی بر تلاشهای پشت پرده این کشور در ارتباط با هندوستان مطرح شده بود.
این در حالی است که دهلی نو اخیرا پیشنهاد شهباز شریف نخست وزیر پاکستان را در مورد ادامه گفتگوهای تنش زدایی رد کرد. این نشان می دهد که در میان مدت نیز هیچ چشم انداز روشنی برای حل اختلافات دهلی نو و اسلام اباد دیده نمی شود.
اختلاف بیش از هفت دهه هند و پاکستان درخصوص مالکیت کشمیر و برخی منابع آبی
دو کشور که در اوت سال ۱۹۴۷ از استعمار انگلیس اعلام استقلال کردند بیش از هفت دهه است که بر سر مسایلی همچون مالکیت کشمیر و برخی منابع آبی اختلاف دارند. هند و پاکستان دو بار بر سر مالکیت کشمیر جنگ کرده اند و در سال ۱۹۹۹ نیز در ارتفاعات کارگیل تا مرحله جنگ تمام عیار پیش رفتند.
اختلافات تنش زا میان اسلام اباد و هند در حالی ادامه دارد که دو کشور بیش از هر زمانی به ادامه گفتگوهای تنش زدایی نیاز دارند که در زمان پرویز مشرف رئیس جمهوری اسبق پاکستان در اوایل دهه ۲۰۰۰ میلادی آغاز شد.
« سروش امیری » کارشناس مسایل هند در این باره می گوید:"هند و پاکستان در حالی به هم پشت کرده اند که برای پیشبرد یرنامه های سازندگی و حل مشکلات اجتماعی بیش از هر زمانی به تنش زدایی و برقراری ارامش در منطقه شبه قاره هند نیاز دارند. زیرا اختلافات دو طرف بخصوص در مورد کشمیر نه تنها بر روابط دهلی نو و اسلام اباد بلکه کل شبه قاره سایه افکنده است و عمده بودجه را به سمت نظامی گرایی سوق می دهد"
ادامه اختلافات هند و پاکستان باعث شده است تا شبه قاره هند به یکی از نظامی ترین مناطق جهان تبدیل شود. به گونه ای که برخی اوقات که شدت تتش در میان دو کشور تشدید می شود برخی محافل صحبت از حمله اتمی نیز می کنند که بسیار نگران کننده می نماید.
با توجه به اینکه هندوهای ملی گرا در هند قدرت را در دست دارند نه تنها تمایلی برای حل اختلافات با پاکستان ندارند بلکه درتلاش برای حل همه اختلافات به نفع خود هستند.
لغو خودمختاری ویژه کشمیر توسط هند
دکتر اقبال کارشناس مسایل هند در این باره می گوید:"دولت هندوگرای دهلی نو در سالهای اخیر با اقداماتی از جمله لغو خودمختاری ویژه کشمیر تحت کنترل خود تلاش کرده است این منطقه مورد مناقشه را به خاک خود ضمیمه کند. این در حالی است که پاکستان همچنان بر حل بحران کشمیر از طریق اجرای قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل در مورد برگزاری همه پرسی تعیین وضعیت این منطقه تاکید دارد که هندوستان آنرا رد می کند"
در هر حال، هندوستان خود را در موقعیتی می بیند که می تواند با تحت فشار قرار دادن پاکستان اختلافات دو طرف را به نفع خود حل کتد. این در حالی است که پاکستان و همچنین مردم کشمیر در موضع خود استوار هستند و تاکنون هیچ عقب نشینی از خود نشان نداده اند. در همین حال وضعیت نه جنگ و نه صلح در شبه قاره هند موجب ایجاد صلح سرد شده که بسیار شکننده است و می تواند با یک اظهار نظر نسنجیده از سوی هر یک از دو طرف مناقشه، منطقه را با یک جنگ و بحران غیر قابل پیش بینی مواجه کند.
در این حال سران هند و پاکستان با ادامه مناقشه میان دهلی و اسلام اباد درصدد دامن زدن به فضای بد بینی در میان افکار عمومی هند و پاکستان هستند تا مشکلات و ناکارآمدی های خود را پشت چنین فضایی پنهان کنند.
نویسنده: مجید وقاری
113
