ایران پرس-«هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان پس از دیدار با «جان بولتون» مشاور امنیت ملی و «مایک پمپئو» وزیر امور خارجه آمریکا در واشنگتن اظهار کرد که اروپا و آمریکا از «مصالحه» در خصوص برجام «بسیار دور» بوده و اساسا اروپا و آمریکا در دو مسیر کاملا متفاوت هستند. به گفته ماس، وزیرامور خارجه و مشاورامنیت ملی آمریکا، مواضع خود را در مورد برجام تکرار کردند و مطلب تازه ای درسخنان آنها نبود.

رایزنی آلمان به عنوان مهمترین کشور اتحادیه اروپا با امریکا درباره برجام حاکی از توجه بسیار زیاد اروپا به توافق هسته ای برجام است.

هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان

به رغم پاسخ منفی «دونالد ترامپ» به اروپا در باره باقی ماندن در برجام و نیز اعلام راهبرد جدید آمریکا درباره ایران توسط «مایک پمپئو»، سفر «هایکو ماس» وزیر امور خارجه آلمان به آمریکا نشانه اهمیتی است که باقی ماندن برجام برای اروپا از جمله آلمان دارد.

با این حال همان گونه که انتظار می رفت این سفرهیچ دستاوردی به همراه نداشت. در حال حاضر اروپا و آمریکا فهرست طولانی از اختلافات از رویکردهای متفاوت به تجارت، توافق آب وهوایی، نحوه مشارکت در ناتو و بودجه دفاعی اروپایی ها تا اختلاف آشکار آلمان و آمریکا درباره تحریم های یکجانبه واشنگتن علیه روسیه دارند.

تصمیم مهم اروپا در موضوع برجام

با این حال در برهه کنونی برجام به نقطه کانونی اختلاف دو سوی اقیانوس اطلس تبدیل شده است. دلیل این مساله آن است که برجام از ابعاد مختلفی برای اروپا اهمیت دارد. با توجه به حساسیت مساله برجام برای اروپا، اکنون توپ در زمین اروپا است تا یکبار برای همیشه با ترامپ که بی اعتنا به منافع آن سوی اقیانوس اطلس و صرفا بر اساس منافع و سیاست های خود، از برجام خارج شده، رویارویی جدی داشته باشد، یا اینکه با عدم واکنش مناسب و تبعیت از خواسته های تحریمی واشنگتن، نه فقط استقلال عمل خود را از دست بدهد، بلکه منافع تجاری و اقتصادی خود را با سکوت و موضع انفعالی در قبال خواسته های آمریکا علیه تهران از دست بدهد.

برجام و چهار به علاوه یک

ضمن اینکه لغو و نابودی برجام تبعات گسترده امنیتی در سطح منطقه و بین المللی خواهد داشت که احتمالا هزینه آن بر دوش اروپایی ها بیش از دیگران خواهد بود.

به گفته «فردریک اوتران» Frederic Otran از کارشناسان مسائل آمریکا، رسیدن به توافق هسته‌ای با ایران بسیار پیچیده و زمان‌بر بوده و با توجه به عدم وجود ثبات در خاورمیانه، منفعت هیچ یک از کشورهای امضاکننده این توافق‌نامه، چه روس‌ها، چه چینی‌ها، چه اروپایی‌ها و حتی آمریکایی‌ها، در تضعیف بیشتر ثبات منطقه نیست. 

درصورت لغو برجام، نه فقط موقعیت اروپا در سطح بین المللی چار خدشه خواهد شد، بلکه اعتبار آن به عنوان موتور محرکه مذاکرات برجام و نظارت بر آن زیر سئوال خواهد رفت.

در واقع توافق هسته ای با ایران، بزرگترین موفقیتی بوده است که اتحادیه اروپا درحوزه بین الملل بدست آورده است. 

واکنش موگرینی به بدعهدی آمریکا در موضوع برجام

به گفته «فدریکا موگرینی» مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، هیچ کشوری نمی‌تواند به صورت یکجانبه برجام را لغو کند زیرا این یک توافق دوجانبه نیست بلکه یک میراث جهانی است.

اختلافی که اکنون بین اروپا و آمریکا بر سر برجام در جریان است، تقریبا بی سابقه است. بروکسل با واکنش منفی در قبال تصمیم ترامپ برای خروج از برجام تاکید کرده که برجام برای حفظ و تداوم امنیت اروپا، منطقه و تمام جهان ضرورت دارد، به همین دلیل اروپا برآن است که در راستای منافع امنیتی خود عمل کند.

اکنون برجام یک بزنگاه تاریخی و نقطه عطفی محسوب می شود که اتحادیه اروپا می تواند راه خود را ازآمریکا براساس منافع خود و امنیت و ثبات بین المللی از مسیر جنگ افروزانه  ترامپ جدا کند.

با این حال شواهد کنونی حاکی از تعمیق اختلاف بین اروپا و آمریکا بر سر برجام است هر چند پایداری اروپا بر سر مواضع اختلافی با آمریکا به شدت محل تردید است. 134/112

نویسنده: سيدرضا مير طاهر

بیشتر بخوانید:

سفیر ایران در هلند: آمریکا در جهت تضعیف برجام حرکت می کند/ اروپا اجازه اختلال در روند اجرای برجام را ندهد

رئیس کمیته روابط خارجی پارلمان اروپا: اتحادیه اروپا قویا از برجام حمایت می کند

نشست قریب الوقوع سران 1+5 درباره برجام بدون آمریکا/عزم آمریکا برای نابودی برجام

هایکو ماس وزیر امور خارجه آلمان
برجام و چهار به علاوه یک