جزایر سلیمان کشوری با بیش از ۹۹۰ جزیره در اقیانوس آرام جنوبی و پایتخت آن بندر «هونیارا»(1) است.
در این بیانیه تصریح شده که «در ۲۹ اوت، ایالات متحده اطلاعیه رسمی از دولت جزایر سلیمان در مورد تعلیق کلیه سفرهای نیروی دریایی خود به این کشور دریافت کرده است».
این درحالی است که «مناسه سوگاواره»(2)، نخستوزیر جزایر سلیمان پیشتر گزارشهای مربوط به تعلیق ورود ناوهای آمریکایی را رد کرده است. جزایر سلیمان روز جمعه اجازه نداد که یک فروند ناو آمریکایی در بندر «هونیارا» بگیرد.
قرار بود این ناو ضمن پهلو گرفتن در این بندر مورد بازدید دورهای قرار گیرد. گارد ساحلی آمریکا با انتشار بیانیهای اعلام کرد،: دولت جزایر سلیمان به درخواست دولت آمریکا برای اجازه دادن به ناو ناو «الیور هنری» برای سوختگیری و تأمین مواد غذایی در هونیارا پاسخ نداده است.
جزایر سلیمان از زمان انعقاد پیمان امنیتی با چین در آوریل 2022 روابط پرتنشی با ایالات متحده و متحدانش داشته و به گفته تحلیلگران اقدام اخیر آن، یکی از نشانههای وخامت روابط آمریکا وجزایر سلیمان و نفوذ چین بر این کشور جزیره ای اقیانوس آرام به شمار می آید.
در عین حال می توان اقدام جزایر سلیمان در ممانعت از حضور ناوهای آمریکایی را نماد کاهش نفوذ سنتی ایالات متحده درمنطقه آسیا اقیانوس آرام دانست که به گفته کارشناسان مهمترین حوزه استراتژیک در جهان در قرن بیست و یکم محسوب می شود.
رقابت نظامی و امنیتی امریکا و چین در منطقه آسیا اقیانوس آرام با توجه به تلاش پکن برای گسترش حضور نظامی خود در این منطقه استراتژیک ابعاد جدیدی پیدا کرده است.
چین گام های بزرگی به سوی افزایش حضور و نفوذ خود بوه ویژه در عرصه های اقتصادی و نظامی در این منطقه برداشته است.
پکن در اواخر آوریل 2022 اعلام کرد با جزایر سلیمان پیمان امنیتی امضاء کرده است.
این اقدام که در نوع خود بی سابقه است با واکنش منفی ایالات متحده مواجه شد. کاخ سفید در باره حضور نظامی پکن در «جزایر سلیمان» هشدار داد و متعهد شد که به این اقدام پاسخ دهد.
در واقع اقدام چین به معنای حضور نظامی در منطقه ای است که پس از جنگ جهانی دوم تاکنون همواره حوزه نفوذ و حضور نظامی بی رقیب ایالات متحده وشرکای منطقه ای آن یعنی استرالیا و نیوزیلند بوده است.
با این حال مقامات ارشد جزایر سلیمان در این باره دیدگاهی متفاوت با آمریکا و شرکایش دارند.
«مناسه سوگاواره» نخستوزیر جزایر سلیمان می گوید: تصمیم مقامات ارشد جزایر سلیمان برای عقد پیمان امنیتی با چین به صلح و هماهنگی در منطقه لطمه نمیزند و یا آن را تضعیف نمیکند.
اقدام چین در توسعه نفوذ و حضور نظامی خود در منطقه آسیا اقیانوس آرام در واقع واکنشی به کنش های تهاجمی آمریکا در این منطقه است.
واشنگتن در دوره ریاست جمهوری بایدن مقابله با تهدیدات ادعایی از جانب چین را سرلوحه سیاست خود در منطقه آسیا اقیانوس آرام قرار داده و رویکرد ائتلاف سازی علیه چین را در این منطقه استراتژیک دنبال می کند.
ایجاد پیمان چهارگانه موسوم به «کواد» متشکل از آمریکا، استرالیا، ژاپن و هند و ائتلاف سه گانه آمریکا، بریتانیا و استرالیا موسوم به «آکوس» در این راستا صورت گرفته است.
پکن ایجاد این ائتلاف های نظامی به رهبری آمریکا را موجب ایجاد تنش و درگیری در منطقه آسیا اقیانوس آرام دانسته است. با این حال واشنگتن با ادعای مهار چین هم چنان و با جدیت به تلاش های خود برای ائتلاف سازی ادامه می دهد.
به رغم ادعاهای مقامات دولت بایدن در باره رقابت برابر با چین و تنش زدایی در روابط دو جانبه ، اما آنچه از خلال مواضع و اقدامات آمریکا در قبال چین از زمان روی کار آمدن بایدن می توان دریافت؛ تلاش واشنگتن برای تقابل همه جانبه در عرصه های اقتصادی، تجاری، نظامی و امنیتی، سیاسی و سایبری با پکن و مقابله با ادعاهای دریایی آن است.
واکنش چین به این اقدامات شامل تقویت توانمندی نظامی خود ، برقراری روابط نزدیک نظامی با روسیه و برگزاری رزمایش ها و گشت های مشترک دریایی و هوایی و اکنون توسعه حضور نظامی در آسیا اقیانوس آرام و انعقاد پیمان های امنیتی و نظامی با کشورهای این منطقه از جمله جزایر سلیمان است.
1- Honiara
2- Manasseh Sogavare
سیدرضا میرطاهر