نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران برای تحقق ماموریتهای خود در تامین امنیت خلیج فارس و تنگه هرمز و دریای عمان نیاز به تجهیزات و تسلیحات مدرن دارد. از جمله تجهیزات دریایی موثر وکارآمد هواناو( هاورکرافت) Hovercraft است.
این وسیله روی بالشتکی از هوا در ارتفاع بسیار اندکی از سطح آب قرار گرفته و به این ترتیب از مقاومت بسیار بالای آب در برابر حرکت رها شده و به واسطه موتور ملخی دیگری به جلو حرکت می کند.
در نتیجه سرعت حرکت هواناو نسبت به سایر شناورهای دریایی مرسوم بسیار بالاتر و در حدود ۲ تا ۳ برابر است.
هواناو می تواند به همان ترتیبی که روی سطح آب حرکت می کند، در خشکی نیز در صورت عدم وجود عوارض به راحتی حرکت کند. در نتیجه هواناو برخلاف سایر شناورهای دریایی نیاز به اسکله و لنگرگاه ندارد. بدین ترتیب هواناو به عنوان وسیله ای آبی، خاکی درعملیات دریایی برای انتقال نیرو و تجهیزات به ساحل کاربرد زیادی دارد.
برای ایران با توجه به داشتن خطوط ساحلی بسیار طولانی و فرورفتگی های بسیار زیاد در طول ساحلی خود که مناطق آبی کم عمق زیادی را شامل می شود داشتن ناوگانی از هواناوها دارای اهمیت است.
متخصصان صنایع دفاعی کشورمان در سالهای اخیر با طراحی انواع هواناوها از جمله هواناو «تندر» ایران را به جمع محدود کشورهای دارنده فناوری طراحی و ساخت این وسیله آبخاکی وارد کردند.
رونمایی
در 22 آبان 1391 با حضور سردار احمد وحیدی وزیر وقت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح از هوا ناو تندر، ساخته شده به دست متخصصان ایرانی در بندرعباس رونمایی شد.
به گفته او، متخصصان و کارکنان صنعت دفاعی وزارت دفاع با طراحی و ساخت هواناو رزمی تندر در شرایط تحریم گام بلندی در خودکفایی صنایع دریایی برداشتند.
این هوا ناوکه قابلیت حرکت بر روی دریا، ساحل و مناطق باتلاقی را دارد ،در صنایع هواپیماسازی ایران (هسا) اصفهان ساخته شده و به نیروی دریایی ارتش جمهوری اسلامی ایران تحویل داده شد تا در عملیاتهای آبی - خاکی این نیرو استفاده شود.
به گفته او، توسعه توانمندیهای نظامی برای حفظ منافع جمهوری اسلامی ایران و افزایش امنیت در منطقه و کمک به کشورهای دوست و همسایه از اهداف ساخت این هواناو است.
سردار وحیدی تاکید کردکه فناوری ساخت هواناو در کشور بومیسازی شده است و جمهوری اسلامی ایران قابلیت ساخت انواع هواناو را دارد. وی تصریح کرد که متخصصان وزارت دفاع با طراحی و ساخت هواناو تندر نه تنهایی قادر شدند نخستین هواناو بومی رزمی کشور را تولید کنند، بلکه توانستند با نبوغ، نوآوری و خلاقیت در بخش سامانههای مکانیک، الکترواویونیک، هیدرولیک، سامانههای الکتریکی و سوخت، ارتقای فناوری را رقم بزنند. جمهوری اسلامی ایران جزو پنج کشور دارای این فناوری قادر است نیازهای داخلی و حتی خارجی را با طراحی و ساخت انواع متنوعی از هواناوها پاسخگو باشد.
نگاهی کلی
هواناو تندر بر اساس هواناو انگلیسی« اس آر ان 6» SR.N6) )در هسای اصفهان ساخته شده است. این هوا ناو توانایی نصب انواع سامانههای موشکی و حمل پهپاد را داشته و علاوه بر مصارف نظامی قابلیت استفاده در مصارف غیرنظامی و امدادرسانی را نیز دارا است.
حمله سریع به سواحل، تخلیه نفر و تجهیزات، گشتزنی و شناسایی در مناطق کم عمق و صعب العبور که قایق ها و شناورهای دیگر این امکان را ندارند از ویژگیهای این هواناو است. این هواناو در دو مدل رزمی و تجاری عرضه میشود که مدل رزمی آن تندر نامگذاری شده است.
گشت ساحلی، شناور فرماندهی، عملیات شناسایی آفندی و پدافند میان برد آبی - خاکی، شرکت در عملیات دفاع نامتقارن، حملونقل نفرات و تجهیزات برای پشتیبانی و لجستیک جزایر و سواحل، آمبولانس دریایی و عملیات امداد و نجات از کاربردهای هواناو تندر است.
عبور از مناطق مرتفع و صعبالعبور مانند سطوح باتلاقی، شنزار، نیزار، سطوح آبگرفتگی کم عمق و عبور از مناطق مین ریزی شده کم عمق بدون نیاز به تجهیزات ساحلی از دیگر خصوصیات این هواناو است. بر روی هواناو تندر انواع سلاحهای ساخت وزارت دفاع مانند راکت، موشک و پهپاد قابل نصب و بهرهبرداری است.
در بخش غیر نظامی نیز جابهجایی مسافر، حمل بار در مناطق بدون اسکله، امدادرسانی هلال احمر در کمک به مناطق سیل زده، کنترل شیلات و شناورهای صیادی از جمله کاربردهای تجاری این هواناو است.
ویژگی ها
هوا ناو تندر با وزن حدود ۱۱ تن، طول نزدیک به ۱۷ متر، عرض تقریبی ۸ متر و ارتفاع بیش از ۶ متر قادر است با سرعتی بیش از ۹۰ کیلومتر بر ساعت پیش برود و بردی در حدود ۲۷۰ کیلومتر دارد. این هواناو میتواند حدود 60 تفنگدار دریایی را با خود حمل و در ساحل پیاده کند.
در ساخت سازه و بدنه این هواناو از مواد فلزی و کامپوزیت های غیرفلزی استفاده شده است.
با توجه به اینکه مأموریت اصلی یک هواناو حملونقل واحدهای تفنگدار دریایی درجریان یک تهاجم آبی- خاکی است چرا که سرعت بسیار بیشتری نسبت به کشتیها دارند و میتوانند به راحتی روی ساحل ماموریت خود را ادامه دهند، لذا پشتیبانی آتش هواناو از نیروهای عمل کننده ضرورت دارد.
به همین دلیل این مساله در هوا ناو تندر با نصب راکتانداز مد نظر قرار گرفته است.
هواناو تندر با تجهیز به راکتهای ۱۰۷میلیمتری قادر است علیه اهداف ساحلی اجرای آتش کند.
تندر علاوه بر توان شلیک راکتهای ساخت داخل از قابلیت شناسایی بالایی هم برخودار است، چرا که این هواناو قادر است پهپادها را از روی خود به پرواز درآورد و وارد فرآیند شناسایی تا تهاجمی شود، ایران دارای پهپادهای گوناگونی در زمینه شناسایی، جنگال و رزمی است که اضافه شدن این پرندهها به واحدهای شناور مثل هواناوها قابلیت قابل توجهی را در اختیار نیروهای عملکننده قرار میدهد.
تجهیز هواناوهای ایرانی از جمله هواناو تندر به پهپادهایی با قابلیت انجام عملیاتهایی، چون جنگال و حمل راکت و یا موشک برای ضربه زدن به دشمن، آن را به یک شناور مدرن و مجهز تبدیل می کند.
از طرف دیگر تندر به موشک کروز ضد کشتی مسلح شده که این امر توان تهاجمی قابل توجهی به آن بخشیده است. موشک های ضد کشتی ازجمله بهترین سلاحهای مقابله با شناورهای دشمن محسوب می شوند.
نکته جالب این است که میتوان موشک را با راداری که بر بالای هواناو نصب شده هدایت کرد که از این رو برد آن هم افزایش خواهد یافت.
ترکیب دقت و سرعت بالای موشک ضد کشتی محمول این هوا ناو با سرعت و قابلیت جابهجایی آن پس از شلیک توانایی انهدام شناورهای دشمن را افزایش می دهد.
یکی دیگر از ویژگیهای هواناو ایرانی تندر توان استتار بالا است، هواناوها برای انجام ماموریت در ساحل و خشکی ساخته شدهاند و اگر نگاهی به خطوط سواحلی ایران بیندازیم متوجه وجود مکانهای بسیار زیاد میشویم که به تندر امکان اختفاء را میدهد تا یک سکوی مناسب برای انجام عملیاتهای غافلگیرانه بر علیه شناورهای دشمن باشد.
در حقیقت تندر قادر است از هر نقطهای برای مدتی کوتاه خارج شده و اقدام به شلیک انواع تسلیحات خود، چون موشک کروز ضد کشتی کرده و دوباره به حالت اختفا برگردد.
به همین دلیل هواناو تندر وسیله ای بسیار مناسب برای انجام تاکتیکهای نبرد نامتقارن است.