روی کار آمدن دونالد ترامپ در آمریکا و سیاست‌‌های غیرمتعارف وی باعث شده تا روابط اروپا و آمریکا که پس از جنگ جهانی دوم روابطی دیرپا و استراتژیک بوده ، دچار نوسانات و تنش‌های متعددی شود.

نه فقط سطح روابط دو سوی اقیانوس اطلس اکنون به حد شراکت کاهش پیدا کرده، بلکه با توجه به تداوم اختلافات دو جانبه اکنون این بیم وجود دارد که با ادامه زمامداری ترامپ به سوی تقابل و رویارویی پیش برود.

جنگ تجاری اخیر بین آمریکا و اروپا بر سر افزایش تعرفه‌ها یکی از مصادیق اختلاف‌ها میان طرفین به‌شمار می‌رود. این مساله نگرانی و هشدارهایی را به ویژه در اروپا سبب شده است.

در آخرین موضع‌گیری در این زمینه، اتریش به عنوان رئیس دوره‌ای اتحادیه اروپا در این باره هشدار داده و در عین حال خواهان نزدیک شدن اروپا به روسیه شده است.

«هاینس فیشر» Heinz Fischer رئیس جمهوری پیشین اتریش که نفوذ زیادی در عرصه سیاسی اتریش دارد، با تاکید بر اینکه سیاست‌های آمریکا اوضاع سیاسی جهان را پیچیده کرده، بر لزوم بهبود مناسبات با مسکو تاکید کرده است. 

به گفته فیشر؛ وحدت در اروپا و در جهان غرب کاهش پیدا کرده است. ایالات متحده آمریکا نقش غیرمنتظره‌‌ای ایفا می‌کند. رئیس جمهور آمریکا همواره مرکز پایداری بوده اما حالا این طور نیست.

اشاره فیشر به سیاست‌های تفرقه‌افکنانه و یکجانبه‌گرایانه ترامپ است که هیچ توجهی به نظرات و دیدگاه‌های دیگر کشورها و حتی متحدان اروپایی خود ندارد و بدون اعتنا به آنها به اصطلاح راه خود را می‌رود.

موضع‌گیری ترامپ در زمینه مسائل مورد اختلاف بین اروپا و آمریکا نشان می‌دهد که وی نه فقط قصد عقب‌نشینی دراین موارد را ندارد، بلکه اروپایی‌ها را تهدید به تشدید اقدامات خود کرده است.

از دیدگاه سران اتحادیه اروپا و کشورهای بزرگ اروپایی رویکرد ترامپ نه فقط به نظم جهانی آسیب می‌زند، بلکه موجب انزوای هر چه بیشتر آمریکا در عرصه جهانی خواهد شد.

مساله مهم دیگری که رئیس جمهوری پیشین اتریش برای اولین بار در بین مقامات اروپایی به آن اذعان کرده، نقش آمریکا و متحدان اروپایی آن در تنش‌آفرینی در روابط غرب و روسیه در سال‌های اخیر بوده است. این مساله‌ای است که مسکو بارها آن را تکرار کرده و غربی‌ها را مسئول وضعیت امنیتی نامطمئن شرق اروپا به ویژه اوکراین دانسته است.

«سرگئی رکدا» Sergey Rekda کارشناس روس معتقد است مسائل تحریک کننده‌ای در ناتو مطرح می‌شود که نشان می‌دهد این پیمان خیال تنش‌زدایی را با روسیه ندارد.

مسکو همواره از تحرکات نظامی ناتو به عنوان بازوی نظامی غرب در جوار مرزهای غربی خود انتقاد و آن را موجب تنش‌آفرینی در روابط روسیه و غرب اعلام کرده است.

به گفته فیشر؛ حقیقت این است که ناتو به مرزهای روسیه گسترش یافته و حتی بخش‌هایی از اعضای شوروی را در بر گرفته و این مسئله بر سیاست خارجی روسیه تاثیر گذاشته است. واکنش روسیه در اوکراین نیز نتیجه چنین تنش‌هایی بود.

با توجه به وضعیت کنونی، توصیه فیشر بهبود روابط و مناسبات اروپا با روسیه است. با این حال؛ آمریکا به عنوان سردمدار ناتو که همواره از روسیه به عنوان تهدید امنیتی شماره یک خود نام برده، کماکان با اعمال تحریم‌ها و افزایش حضور نظامی در شرق اروپا به ویژه در اوکراین به آتش دشمنی روسیه و غرب می‌دمد و مانع بهبود روابط می‌شود.

راه‌حل این مساله، اتخاذ رویکردی مستقل از جانب اروپا در رابطه با روسیه و تلاش برای حل و فصل اختلافات و افزایش روابط تجاری و انرژی است.

نویسنده: سيدرضا مير طاهر

بیشتر بخوانید:

 انتقاد شدید اتریش از تاثیر سیاست‌های آمریکا بر افزایش ناامنی بین‌المللی/ تحلیل

سفیر اتریش در ایران خواستار شد: همکاری وین و تهران برای حفاظت از میراث‌فرهنگی منطقه