حزب‌الله لبنان در محیط منطقه غرب آسیا بازیگری مهم و تأثیرگذار است، بازیگری که نقش مهمی در موازنه قدرت این منطقه دارد.
اگرچه حزب‌الله لبنان هویت عربی دارد، اما برخی از کشورهای عربی منطقه اغلب سیاست‌های خود را علیه حزب‌الله تعریف می‌کنند. نمونه آن در سال 2016 بود که اتحادیه عرب، حزب الله لبنان را در لیست تروریستی قرار داده بود.
اتحادیه عرب در 11 مارس 2016، حزب‌الله را در فهرست «سازمان‌های تروریستی» طبقه‌بندی کرد و از آن خواست: "ترویج افراط‌گرایی و فرقه‌گرایی را متوقف کند، از مداخله در امور داخلی کشورها خودداری کند و از هرگونه دخالت در حمایت از تروریسم و تروریست ها در منطقه خودداری کند."
این طبقه بندی اندکی پس از آن صورت گرفت که کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، حزب الله لبنان را در 2 مارس 2016 به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کردند. بنابراین اقدام اتحادیه عرب ناشی از دو عامل بود:
عامل نخست، اقدام شورای همکاری خلیج فارس در معرفی حزب‌الله به عنوان سازمانی تروریستی بود و عامل دیگر نیز بروز تنش در روابط عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران بود.
اتحادیه عرب پس از 8 سال، حزب الله لبنان را از لیست تروریستی خود خارج کرد.
«حسام زکی» دستیار دبیرکل اتحادیه عرب روز گذشته (29 ژوئن) اعلام کرد: "اتحادیه از حزب الله به عنوان یک «سازمان تروریستی» یاد نمی کند."
این اظهارنظر حسام زکی یک روز پس از پایان سفر وی به بیروت اعلام شد و وی در بیانیه ای تلویزیونی در شبکه خبری القاهره مصر گفت: "پیش از این در تصمیمات اتحادیه کشورهای عربی، حزب‌الله به عنوان سازمان تروریستی نامگذاری شده بود و کشورهای عضو هیچ ارتباطی با آن نداشتند، اما اکنون این کشورها توافق کرده‌اند که از عنوان تروریستی برای حزب‌الله استفاده نکنند و امکان ارتباط با این جنبش مهیا شود."
روز جمعه، روزنامه لبنانی «الاخبار» گزارش داد که زکی از بیروت بازدید و با «محمد رعد» رئیس بلوک وفاداری به مقاومت وابسته به حزب الله دیدار کرد. این اولین تماس بین اتحادیه عرب و حزب الله در بیش از یک دهه است.
می‌توان گفت تصمیم اتحادیه عرب برای خارج کردن حزب‌الله لبنان از لیست تروریستی ناشی از چند عامل است:
عامل اول، تغییر در روابط برخی از کشورهای عربی به ویژه عربستان سعودی با جمهوری اسلامی ایران است. روابط ایران و عربستان مارس 2023 احیا شد و دو طرف در جهت تقویت روابط گام برداشته‌اند.
عامل دیگر، طوفان الاقصی علیه رژیم صهیونیستی است. حزب‌الله لبنان در مقام دفاع از فلسطین نقش پررنگی ایفا کرد و از روز 8 اکتبر 2023 - 15 مهر 1402 حملات علیه رژیم صهیونیستی را آغاز کرد.
از نظر بسیاری از ناظران، تصمیم جدید اتحادیه عرب نشانه ای از تغییر جدی معادلات سیاسی در منطقه متعاقب عملیات طوفان الاقصی و افزایش محبوبیت حزب الله لبنان در میان افکار عمومی ملت های عرب منطقه به خاطر حمایت این جنبش لبنانی از مردم غزه است.
نکته پایانی اینکه؛ تصمیم اتحادیه عرب درباره حزب‌الله لبنان را می‌توان در امتداد نگاه و نگرش مثبتی است که نزد رهبر کشورهای مسلمان منطقه درباره لزوم عبور از بحران‌ها و ضرورت کاستن از تنش‌ها و هرج و مرج در منطقه عنوان کرد.
نویسنده: سیدرضی عمادی
117
