سالیوان تاکید کرد: در حال حاضر، دیدگاه ما این است که بهترین راه برای ما برای حمایت از اوکراین، حمایت عملی و میدانی از اوکراین است و روند عضویت در ناتو باید در زمان دیگری آغاز شود.
نانسی پلوسی رئیس مجلس نمایندگان آمریکا نیز با خودداری از حمایت صریح از عضویت اوکراین در ناتو تنها به پشتیانی از ارائه تضمین های امنیتی به کی یف اکتفا کرد. پلوسی گفت: ما به دموکراسی در اوکراین بسیار متعهدیم. باید در این جنگ پیروز شد ولی من خواستار آنم که اوکراین تضمین امنیتی در اختیار داشته باشند.
ولودیمیر زلنسکی رئیس‌جمهور اوکراین روز جمعه پس از رسمیت یافتن الحاق 4 منطقه اوکراین به روسیه خواستار تسریع در روند عضویت اوکراین در ناتو شد. زلنسکی با امضا کردن درخواست عضویت اوکراین در ناتو گفت: ما پیش تر سازگاری خود را با معیارهای ناتو ثابت کرده ایم. ما با امضای درخواست اوکراین برای پیوستن سریع به ناتو، گامی قاطع برمی داریم. وی مدعی شده که کی‌یف هم‌اکنون یک متحد "بالفعل"ناتو است و خواستار "تسریع" روند عضویت در این سازمان نظامی شد.
مساله عضویت اوکراین در ناتو ازسوی سران اروپایی وامریکایی عضو ناتو مطرح شده وبدین ترتیب انگیزه دو چندانی به سران اوکراین برای پیگیری آن ایجاد کرده بود. سران کشورهای عضو ناتو در اجلاس بخارست در سال 2008 در راستای سیاست گسترش ناتو به شرق تصمیم خود برای عضویت اوکراین و گرجستان -دو کشور در حوزه خارج نزدیک روسیه- را اعلام کردند.
از آن زمان به بعد این امر به ویژه عضویت اوکراین در ناتو به یکی از مسائل مورد اختلاف و تنش زای بین روسیه و ناتو تبدیل شد.
هر چند اوکراین در زمان ریاست جمهوری ویکتور یوشچنکو رئیس جمهور غربگرای این کشور بشدت موضوع عضویت در ناتو را دنبال می کرد ،اما با روی کار آمدن ویکتور یانوکویچ رئیس جمهور روس گرای اوکراین ، این مساله به حالت تعلیق در آمد .با این حال پس از تحولات سال 2014 و برکناری یانوکویچ و روی کار آمدن دوباره یک دولت غربگرا در اوکراین ، مساله عضویت این کشور در ناتو در دستور کار قرار گرفت.
از دیدگاه سران اوکراین ، تحقق این امر به معنای گامی مهم در راستای همگرایی اوکراین در بلوک غرب و نیز ایجاد تضمین امنیت کلیدی در مقابل تهدیدات خارجی به ویژه از جانب روسیه بود.به رغم وعده های متعدد غربی ها به اوکراین در باره عضویت در ناتو و حتی تحریک آن در سال های اخیر برای برداشتن گام های عملی در این زمینه مانند تصریح به لزوم عضویت اوکراین در متمم قانون اساسی این کشور، اما عملا وحدت نظر و اجماعی در این باره بین اعضای ناتو وجود ندارد.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو اخیرا بر این مساله تاکید کرد که عضویت اوکراین در ناتو مستلزم اجماع تمام ۳۰ عضو این پیمان است. هر چند وی مدعی تعهد به حمایت "تزلزل‌ناپذیر" و "قاطعانه" از اوکراین شده، اما در عین حال تاکید کرده که این امر ناتو را به یکی از طرف‌های درگیری با روسیه تبدیل نمی‌کند.
ناتو و آمریکا در سه دهه گذشته روند مستمر گسترش به سوی با هدف در برگیری و محاصره روسیه را دنبال کرده اند و اساسا یکی از دلایل عمده بروز جنگ اوکراین ، اصرار دولت غرب گرای کی یف برای عضویت در ناتو بوده است .
در حالی که روسیه بارها این امر را به منزله تهدیدی جدی علیه امنیت ملی خود اعلام کرده و حتی در دسامبر 2021 با ارائه پیشنهاداتی به ناتو و آمریکا خواهان توقف این روند و نیز بازگشت نیروهای ناتو به مرزهای سال 1997 یعنی قبل از عضویت کشورهای اروپای شرقی و مرکزی در این سازمان نظامی شده بود .
این در واثع آخرین اولتیماتوم مسکو به غرب بود وبا اعتنایی و حتی موضع تهاجمی ناتو و آمریکا ، زمینه برای حمله روسیه به اوکراین برای جلوگیری از تحقق سناریوهای مد نظر غرب در 24 فوریه 2022 فراهم شد. اکنون در هشتمین ماه جنگ اوکراین و وارد آمدن خسارات جدی انسانی و مادی به این کشور و پاسخ منفی واشنگتن و برخی اعضای اروپایی ناتو مانند آلمان به خواسته کی یف یعنی عضویت در ناتو مشخص شده که اتکای به وعده های آمریکا و ناتو و تقابل با روسیه تا چه حد اشتباه بوده است.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
112
