تحولات سودان طی یک دهه اخیر نشان داد که بازیگران خارجی در امور داخلی این کشور نقش آفرینی آشکاری دارند که می توان در این خصوص به نقش آمریکا و رژیم صهیونیستی در جدایی سودان جنوبی از سودان اشاره کرد.
در بحران کنونی سودان نیز بازیگران خارجی به خصوص عربستان و امارات نقش مهمی دارند که شواهد زیادی در این خصوص می توان مطرح کرد.
نخست: عربستان و امارات طی 9 سال اخیر ثابت کرده اند که در مقابل قیام های مردمی خواهان دموکراسی در جهان عرب قرار دارند، به نحوی که از عربستان به عنوان «رهبر ضد انقلاب های عربی» یاد شده است.
مردم سودان که از دسامبر 2018 تظاهرات خود ضد رژیم گذشته را آغاز کردند، در نهایت روز 11 آوریل موفق شدند «عمر البشیر» را پس از سه دهه از قدرت برکنار کنند. پس از برکناری عمر البشیر، شورای نظامی انتقالی قدرت را در سودان در اختیار گرفت و شواهد زیادی نیز مبنی بر حمایت عربستان و امارات از این شورا وجود دارد. عربستان و امارات در زمره نخستین کشورهایی بودند که شورای نظامی انتقالی در سودان را به رسمیت شناخته اند.
روزنامه القدس العربی در این خصوص نوشت: "پادشاه عربستان تنها سه روز پس از برکناری عمر البشیر یعنی در روز 14 آوریل گذشته دستور ارسال محموله های غذایی و دارویی به سودان را صادر کرد."
دوم: عربستان سعودی روزهای 30 و 31 ماه مه 2019 در مکه میزبان نشست سران عرب و سازمان همکاری اسلامی بود که «عبدالفتاح البرهان»، رئیس شورای نظامی انتقالی سودان نیز به این نشست دعوت شد. البرهان در مکه با پادشاه و ولیعهد سعودی دیدار و گفتگو کرد.
هدف از این دعوت انتقال این پیام بود که عربستان، عبدالفتاح البرهان را حاکم مشروع سودان می داند، در حالی که در سودان اعتراض های مردمی علیه البرهان جریان داشت. تنها دو روز پس از بازگشت البرهان به سودان، نظامیان که پیش از این از هر گونه خشونت علیه معترضان خودداری می کردند، با حمله به معترضان غیرنظامی بیش از 100 نفر را کشتند.
منابع سودانی اعلام کردند، کشتار دوشنبه گذشته در میدان تحصن خارطوم، پایتخت با چراغ سبز عربستان و امارات انجام شد. دکتر «تاج السر عثمان»، از اندیشمندان سودانی در توییترش با اشاره به شرکت رئیس شورای نظامی سودان در نشست مکه، نوشت: "با پول نفت عربستان، روزه داران میدان تحصن سودان را کشتند."
سوم: برخی منابع روز گذشته (جمعه) از سفر محرمانه «خالد بن سلمان»، برادر کوچک محمد بن سلمان، «انور قرقاش»، وزیر مشاور در امور خارجه امارات و «محمد دحلان» مشاور محمد بن زاید به سودان خبر داده اند. گفته می شود که این افراد در فرودگاه خارطوم مورد استقبال «محمد حمدان دوقلو»، فرمانده نیروهای واکنش سریع سودان قرار گرفته اند. این سفر با هدف نجات نظامیان به خصوص عبدالفتاح البرهان از بحران کنونی که پس از کشتار دوشنبه گذشته به وجود آمد، انجام شد.
نکته پایانی اینکه، تحلیلگران زیادی بر این باور هستند که عربستان و امارات درصدد هستند الگوی به قدرت رسیدن عبدالفتاح السیسی در مصر را در قبال عبدالفتاح البرهان در سودان پیاده کنند. «سامی کمال الدین»، خبرنگار و تحلیلگر مصری کشتار دوشنبه گذشته در خارطوم را با کشتار آگوست 2013 در میدان رابعه قاهره تشبیه کرد.»
نویسنده: سید رضی عمادی
116/118
بیشتر بخوانید:
حضور خودرو‌های زرهی امارات در خیابان‌های "خارطوم" برای سرکوب معترضان سودانی
گسترش بحران در سودان و آینده پیش رو/تحلیل
