به گفته منابع خبری، مقتدا صدر در پاسخ به دعوت رسمی دولت سعودی به عربستان سفر کرد.
روابط عربستان سعودی و عراق از سال 2003 تاکنون، روابطی بر مبنای «اعتماد» نبود.
این بی اعتمادی در گام نخست ناشی از نارضایتی ریاض از تغییر در ساختار و چینش قدرت در عراق بود، اگرچه روابط عربستان با عراق در زمان رژیم سابق عراق نیز حسنه نبود.
حکومت سعودی پس از یک دوره سردرگمی درباره عراق، طی 8 سال گذشته (دوره دوم نخست وزیر «نوری مالکی» و دوره نخست وزیری «حیدر العبادی») تلاش کرد در سپهر سیاسی عراق نقش آفرینی داشته باشد. با این حال، نقش آفرینی ریاض در امور عراق بیش از همه در قالب «مداخله منفی» و با هدف آسیب زدن به جایگاه دولت عراق انجام شد.
نوری مالکی، نخست وزیر سابق عراق بارها به شکل مستقیم و غیرمستقیم به حمایت عربستان سعودی از تروریستها، مخالفان دولت و گسترش عملیات انفجاری و تروریستی در عراق اشاره کرد.
حیدر العبادی، نخست وزیر فعلی عراق پس از اینکه در سال 2014 جایگزین نوری مالکی شد، تلاش کرد یخ های روابط بغداد - ریاض را آب کند.
بر همین اساس، عربستان سعودی در دسامبر 2015 پس از 25 سال، سفارت خود را در بغداد افتتاح و «ثامر السهبان» را به عنوان نخستین سفیر این کشور در عراق معرفی کرد.
حکومت سعودی تنها دو ماه بعد یعنی در فوریه 2016 نیز کنسولگری عربستان را در اربیل، مرکز منطقه خودمختار کردستان عراق افتتاح کرد.
افزایش تظاهرات ضد دولتی در عراق پس از ورود سفیر عربستان به عراق
نکته مهم، اما این است که ناآرامی ها در عراق به خصوص در قالب تظاهرات ضددولتی جریان صدر پس از ورود ثامر السهبان به بغداد و همچنین تنش میان منطقه کردستان و دولت مرکزی بغداد پس از افتتاح کنسولگری عربستان در اربیل سیر صعودی آشکاری داشته است.
نقش ثامر السهبان، سفیر سعودی در بغداد در گسترش تظاهرات جریان صدر ضد دولت العبادی، اظهارات وی علیه حشد الشعبی و افزایش تنش سیاسی در عراق به حدی مشهود بود که عراقی ها خواستار اخراج سفیر سعودی از بغداد شده و در نهایت نیز وی پس از تنها مدت کوتاهی فعالیت از بغداد اخراج شد.
در همین حال، کنسولگری سعودی در اربیل نیز در افزایش تنش میان منطقه خودمختار و دولت مرکزی بغداد نقش زیادی داشت. در همین راستا، «زاید سعید راشد الکمیت الخیارین»، سفیر قطر در عراق، آوریل 2017 در مصاحبه با روزنامه دیلی صباح ضمن اشاره به سفر «عبدالله بن عبدالعزیز بن محمد الربیعه»، مشاور دفتر پادشاهی عربستان به منطقه کردستان و دیدار وی با مسعود بارزانی، رئیس این منطقه و همچنین کمک های مالی هنگفت ریاض به اربیل، عنوان کرد که «الربیعه از بارزانی تقاضا کرده است، روابط خود با مقتدا صدر را به منظور تهییج اهل تشیع عراق تحکیم بخشد.»
در سفر روز گذشته مقتدا صدر به عربستان نیز ثامر السهبان، سفیر اخراجی عربستان که اکنون در پست وزیر دولت سعودی در امور کشورهای خلیج فارس در وزارت خارجه عربستان فعالیت می کند، از رئیس جریان صدر در جده استقبال کرد.
صرفنظر از اینکه چه اهدافی پشت سفر مقتدا صدر به عربستان وجود دارد، باید گفت با توجه به رویکرد غیردوستانه عربستان به عراق و مداخله منفی آل سعود در امور داخلی این کشور، اعتماد بیش از حد رئیس جریان صدر به آل سعود و به خصوص به ولیعهد جدید و جوان ضمن اینکه می تواند بستر تحولات جدید سیاسی و امنیتی در عراق را فراهم کند، آینده سیاسی مقتدا صدر و جریان تحت رهبری وی را نیز تحت تاثیر قرار خواهد داد. 116/112
سیدرضی عمادی
بیشتر بخوانید:
سفر مقتدی صدر به عربستان
درخواست‌های سه‌گانه مقتدی صدر از دولت عراق/ تحلیل
