ایران پرس- پس از رحلت حضرت امام خمینی(ره)، مجلس خبرگان رهبری، آیت‌‌الله خامنه‌ای را به عنوان رهبر جمهوری اسلامی ایران معرفی کرد. در طول 33 سال که ایشان زعامت جامعه را بر عهده گرفته است، حوادث و رویدادهای مختلفی رخ داده که شیوه مدیریت و رهبری مقام معظم رهبری، مهم‌ترین عامل برای عبور از این حوادث و چالش‌ها بود.

قاطعیت، تأکید بر حفظ وحدت، قدرت بسیج‌کنندگی

محـور اصلـی و نقطـه مشـترک دشمنان در مواجهه با انقلاب اسلامی ایران، بــه عقــب رانــدن نظــام در مواضـع اصولــی آن بــود. رهبــری نظــام هــدف مرکــزی ایــن راهبـرد محســوب می‌شد، ولیکـن ایسـتادگی و صلابت مقــام معظــم رهبــری و قاطعیــت ایشــان در مقابل فشارهای داخلی و خارجی علی‌رغــم فشــارها، جریــان بحران‌ســاز را در مقاطــع گوناگـون کاملاً مأیـوس کـرده اسـت.

یکی دیگر از شاخصه‌های مهم مدیریت رهبری، تأکید بر حفظ وحدت ملی است. در حــوادث گوناگــون و بحران‌های متعدد نظام اسلامی، دشمنان برای ایجاد نفاق و شکاف اجتماعی اعم از اختلاف‌افکنی میان سلیقه‌های سیاسی، مذهبی و اقلیت‌های قومی، مسئولان عالی‌رتبه کشور و قشــرهای مختلــف مــردم از هیچ تلاشی فروگـذار نکردند. رهبر معظم انقلاب با شناخت و آگاهی از این راهبرد دشمن، همواره در جهت حفظ وحدت گام برداشته و حفظ وحدت را عامل مهمی برای عبور از چالش‌ها و بحران‌ها در نظر گرفتند.

از دیگر مهم‌ترین ویژگی‌های مدیریتی رهبر معظم انقلاب اسلامی، قدرت بسیج‌کنندگی برای مهار بحران‌ها است. آیت‌الله خامنه‌ای همواره بر پشتوانه مردمی انقلاب اسلامی تأکید داشته و از این پشتوانه برای نشان دادن قدرت نظام جمهوری برای مواجهه با بحران‌های مختلف بهره گرفته‌اند. رهبر معظم انقلاب اسلامی در 33 سال گذشته از قدرت بسیج‌کنندگی‌شان برای به میدان آوردن مردم جهت مقابله با توطئه‌ها و بحران‌ها استفاده کرده و همواره مردم در صحنه‌های حساس حاضر شده‌اند و این از علل مهم موفقیت نظام جمهوری اسلامی برای عبور از چالش‌ها بود.  

ارتقای توان و قدرت بازدارندگی کشور

یکی دیگر از شاخصه‌های مهم رهبر معظم انقلاب در 33 سال گذشته، تأکید بر لزوم ارتقای قدرت بازدارندگی کشور است. حمله نظامی و جنگ یکی از ابزارهای متداول قدرت‌های استکباری برای گسترش نفوذ و سلطه‌ خود در سایر کشورها است. هر کشوری که بخواهد تحت سلطه نباشد، برای حفظ استقلال و هویت می‌بایست توان مقابله با حملات دشمنان را داشته و بتواند به بهترین شکل از خود دفاع کند. جمهوری اسلامی ایران از ابتدای تشکیل با انواع گوناگونی از توطئه‌های مستکبرین روبرو بوده و تهدید به حمله نظامی یکی از گزینه‌­های روی میز دشمنان است که جنگ تحمیلی هشت ساله از نمونه‌های بارز آن است. با توجه به این چالش، تدارک نیروهای مسلح مقتدری که از حداکثر توانایی برخوردار بوده و توان مقاومت در برابر انواع دشمنی‌ها را داشته‌باشند، ضروری است و همواره مورد تأکید رهبر معظم انقلاب قرار دارد. امروز توان دفاعی و نظامی کشور به حدی رشد کرده است که با وجود تهدیدهای مکرر دشمنان مبنی بر روی میز بودن گزینه‌ها، اما هیچگاه به سمت جنگ با جمهوری اسلامی ایران حرکت نکردند. امروز قدرت نظامی ایران به حدی رشد کرد که رهبر معظم انقلاب در بیانیه گام دوم عنوان می‌کنند: «اگر آن روز (ابتدای انقلاب)، مشکل غرب جلوگیری از خرید تسلیحات ابتدایی برای ایران بود، امروز مشکل او جلوگیری از انتقال سلاح‌های پیشرفته ایرانی بــه نیروهای مقاومت است.»

افزایش عمق راهبردی جمهوری اسلامی

یکی دیگر از شاخص‌های مهم مدیریت رهبری، افزایش عمق راهبردی جمهوری اسلامی ایران است. انقلاب اسلامی ایران با هویت‌بخشی و الگو بودن برای ملت‌ها و جنبش‌های منطقه، زمینه عمق استراتژیک ایران را فراهم کرد. مقاومت که الگویی برگرفته از انقلاب اسلامی برای مواجهه به دشمنان است، امروز شاهد تکثر و شبکه‌ای شدن بازیگرانی است که از این الگو تبعیت می‌کنند و به خصوص در نظم امنیتی غرب آسیا به بازیگری فعال، پویا و کارآمد تبدیل شده‌اند. همین موضوع نیز عامل مهم امنیت‌ساز و ارتقا دهنده موقعیت منطقه‌ای جمهوری اسلامی ایران بود. رهبر معظم انقلاب در این خصوص عنوان می‌کنند: «تکیه‌گاه یک ملت به عمق استراتژیک اوست دشمنان نمی‌خواهند ملت ایران و نظام جمهوری اسلامی از این حمایت و طرفداری که از او در کشورهای مختلف می‌شود - که البته بی‌نظیر هم هست - برخوردار باشد. دشمن نمی‌خواهد این ارتباط برقرار باشد. جمهوری اسلامی باید حفظ این عمق راهبردی را از وظائف خودش بداند.» حضور در بحران سوریه و مبارزه با تروریست‌ها در سوریه و عراق از جمله نشانه‌های عمق استراتژیک جمهوری اسلامی ایران است.

وارد نشدن به جنگ‌های غیرضروری

یکی از شاخصه‌های مهم مدیریت موفق رهبری این است که با وجود اینکه در 33 سال گذشته در محیط پیرامونی ایران، جنگ‌های متعددی رخ داد، اما جمهوری اسلامی ایران در این مدت به هیچ جنگی ورود نکرد. جنگ اول خلیج فارس، جنگ افغانستان و عراق در سال‌های 2001 و 2003، تحولات سال 2011 به بعد در جهان عرب و همچنین رفتارهای خصمانه و جنایت‌کارانه رژیم صهیونیستی از جمله مواردی است که می‌توانست برای جمهوری اسلامی ایران نیز تبعات امنیتی نداشته باشد، اما با خردگرایی رهبر معظم انقلاب، کشور ما وارد هیچ نوع درگیری و جنگی نشد.

پس از حمله صدام به کویت، آمریکایی‌ها فرصت یافتند تا برای رسیدن به اهداف خود در منطقه دست به یک لشکرکشی گسترده بزنند و جنگ اول خلیج فارس را به راه بیاندازند. همزمان در مورد سیاست ایران در قبال این جنگ بین مسؤلین اختلافاتی پیش آمد و برخی با فراموش کردن نقش صدام در جنایت‌های بی‌شمار علیه ایران و نقش او در آتش‌افروزی در منطقه، ورود به جنگ را واجب می‌شمردند. برخی نیز جنگ آمریکا علیه عراق را جنگ صلیبی علیه سملمان‌ها عنوان کرده و خواستار کمک به عراق در این جنگ شده بودند. رهبر معظم انقلاب در مقابل این اظهارات فرمودند: «دو اردوگاه و دو جناح‌اند (آمریکا و صدام) که به خاطر اهداف غلط و غیر الهی با هم می‌جنگند، جمهوری اسلامی هر دو جناح را رد می‌کند چون در هر دو طرف انگیزه‌ مادی است و به همین دلیل هم با یکدیگر تعارض دارند. این طور نیست که یکی الهی و دیگری مادی باشد. جنگ کفر و اسلام نیست.» این رویکرد رهبر معظم انقلاب در جنگ سال 2011 ضد افغانستان، سال 2003 ضد عراق، قدرت گرفتن مجدد طالبان در سال 2020 و درگیری‌های مرزی با جمهوری آذربایجان تکرار شد و جمهوری اسلامی ایران وارد هیچ جنگ غیرضروری نشده است.

بدون تردید، امنیت و ثبات امروز جمهوری اسلامی ایران بیش از همه و پیش از هر چیزی، مرهون نوع مدیریت رهبر معظم انقلاب اسلامی است. شخصیت‌ها و رسانه‌های متعددی به نبوغ مدیریتی رهبر معظم انقلاب اسلامی اشاره کردند. روزنامـه آمریکایی «کریستیان ساینس مانیتور» در مقاله‌ای تحـت عنــوان «درون مغــز آیــت‌الله خامنه‌ای»، نوشت: «بدون شک آیــت‌الله خامنه‌ای اکنـون رهبری بی‌نظیـر بـرای محـور مقاومـت علیـه ایالات متحـده آمریـکا، غـرب، اسـرائیل و همپیمانان‌شــان در خاورمیانــه بــه شــمار مــی‌رود کــه بــا دیگــر رهبــران غیرقابــل مقایســه اســت.» مدیریت رهبر معظم انقلاب اسلامی به استحکام درونی جمهوری اسلامی ایران با وجود دشمنان متعدد و قدرتمند و تهدیدهای فراوان شده است. / 114