سید رضا میرطاهر: نشست وزیران امورخارجه گروه نورماندی شامل روسیه، اوکراین، فرانسه و آلمان روز سه شنبه برای بررسی اوضاع اوکراین در مینسک پایتخت بلاروس برگزار شد.

«سرگئی لاوروف»، «پاول کلیمکین»، «ژان مارک ایر» و «فرانک والتراشتاین مایر» وزیران امورخارجه روسیه، اوکراین، فرانسه و آلمان پشت درهای بسته در باره اوضاع اوکراین وراه های حل بحران این کشور گفت و گو کردند.

با این همه در پایان این نشست، سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه، گفت وگوهای مینسک درباره بحران اوکراین را شکست خورده اعلام کرد.

وی افزود، وزرای خارجه گروه نورماندی نتوانستند به هیچ توافقی برای ترسیم نقشه راه درباره تحولات آینده شرق اوکراین دست یابند.

پاولو کلیمکین، وزیر امور خارجه اوکراین نیز ضمن ابراز اینکه روسیه با هیچ یک از اولویت‌های اصلی مطرح‌شده در این گفت وگوها موافقت نکرد، تاکید کرد دولت اوکراین و روسیه درباره نقشه راه صلح در اوکراین اختلافی بنیادین دارند.

بحران اوکراین از سال 2014 پس از سقوط دولت ویکتور یانوکوویچ و روی کار آمدن یک دولت غرب‌گرا در کی یف آغاز شد. این مساله باعث جدایی طلبی استان های شرق اوکراین یعنی لوهانسک ودونتسک  ودرگیری گسترده شبه نظامیان در شرق این کشور با نیروهای دولتی اوکراین شد.

دولت کی یف، روسیه را متهم به حمایت ازمخالفان کرده و همین مساله موجب شد تا کی‌یف و مسکو وارد روابط پرتنشی شوند. برغم میانجی گری ها هنوز درگیری های شرق اوکراین بین نیروهای دولتی و مخالفان ادامه دارد و بنا بر اعلام سازمان ملل متحد، در این درگیری ها تا کنون حدود 10 هزار نفر کشته شده اند.

گروه نورماندی در11 فوریه 2015 با حضورسران اوکراین، روسیه، فرانسه و آلمان موفق شد توافق صلحی موسوم به "توافقنامه مینسک-2 " را در شهر مینسک پایتخت بلاروس برای پایان دادن به منازعات در مناطق بحرانی شرق اوکراین امضا کنند.

با این حال و برغم گذشت یکسال وده ماه از امضای توافقنامه مینسک- 2 توسط گروه نورماندی هنوز اقدامی مهم برای اجرای مفاد دیگر این توافقنامه جز برقراری آتش بس و عقب کشیدن تسلیحات سنگین و نیمه سنگین از مناطق درگیری صورت نگرفته است.

درواقع اکنون وضعیت بن بست در شرق اوکراین حاکم است. برغم مذاکرات متعدد وزرای خارجه و نیز روسای کشورهای عضو گروه نورماندی (آلمان ، فرانسه ، روسیه و اکراین) برای اجرای مفاد توافقنامه مینسک -2  هنوز موارد کلیدی آن یعنی اصلاح قانون اساسی اوکراین برای اعطای خود مختاری بیشتر به استانهای لوهانسک و دونتسک و نیز برگزاری انتخابات در این دو استان به اجرا در نیامده اند.

در این زمینه هر کدام از دو طرف این مناقشه، طرف دیگر را متهم به اهمال و نیز کارشکنی می کند. مخالفان روس گرا و حامی اصلی آن ها یعنی روسیه بارها دولت غربگرای کی یف را متهم به بی توجهی به تعهدات خود در چارچوب توافقنامه میسنک -2 کرده اند.

در مقابل دولت اوکراین، روسها و مخالفان را به ادامه درگیری ها در شرق اوکراین و عدم تمایل واقعی برای اجرای توافقنامه مینسک -2 متهم کرده است.

قطع نظر از این که مقصر اوضاع کنونی کدام طرف است، مردم شرق اوکراین اکنون قربانی اصلی اوضاع وخیم کنونی هستند. در واقع  بیش از دو سال خشونت، درگیری و ترس و هراس دائمی تاثیرات ناگوار و جبران ناپذیری بر زندگی هزاران نفر از ساکنان مناطق شرق اوکراین برجای گذاشته است.

در این زمینه گزارش های سازمان ملل حاکی از وخامت روز افزون اوضاع مردم شرق اوکراین است. هم چنین برغم برقراری آتش بس در این منطقه، کماکان درگیری های پراکنده که با تلفات نیروهای دولتی و مخالفان همراه است در شرق اوکراین مدام رخ می دهد و در عین حال خبری هم از برگزاری انتخابات در آن نیست.

در حالی که طبق توافقنامه مینسک-2 پس از برقراری آتش بس و عقب کشیدن تسلیحات سنگین و نیم سنگین طرفین در گیری از خطوط تماس، باید شرایط لازم بمنظور برگزاری انتخابات در دونباس فراهم  می شد و در عین حال اصلاحات لازم درقانون اساسی اوکراین برای اعطای خودمختاری بیشتر به دونتسک و لوهانسک صورت می گرفت.

با این حال همه این مسائل از جانب دولت کی یف به صورت مشروط در آمده است.