17 مهرماه دوره ریاست بیش از 5 ساله عبدالعلی علی عسگری بر سازمان صدا و سیما پایان یافت و دوره ریاست معاون برون مرزی بر این سازمان آغاز شد. پیمان جبلی در مراسم معارفه خود به عنوان رئیس جدید صدا و سیما گفت: «رسانه ملی محکوم به تحول است و تحول هم ثبات و هم تغییر نیاز دارد.» وی در روزهای اخیر نیز در اظهارنظر و توییتهایی بر این موضوع تاکید کرد که «رسانه عرصه رساندن است، نه بازداشتن و پوشاندن». این جمله جبلی، کوتاه اما پر معنا است و چگونگی ریاست وی بر سازمان راهبردی صدا و سیما را نشان میدهد. گویا قرار نیست در دوره ریاست جبلی، سازمان صدا و سیما عملکرد «گزینشی» داشته باشد و برخی خبرها را «پوشش» دهد و برخی را «بپوشاند»؛ اتفاقی که اگر در عمل رخ دهد، میتواند بخشی از اعتماد از دست رفته به این سازمان را بازگرداند.
هفته گذشته چهار رخداد نشان داد که رسانه ملی در دوره جبلی سعی دارد «رساننده باشد و واقعیتها را بازگو کند». گزارش صدا و سیما درباره استخدام غیرقانونی دختر نماینده گرگان و عضو کمیسیون انرژی مجلس در وزارت نفت یکی از این اقدامهای اخیر رسانه ملی بود که بازتاب گستردهای داشت و نهایتاً نیز جواد اوجی، وزیر کنونی نفت، حکم لغو استخدام دختر رمضانعلی سنگدوینی را صادر کرد. دومین اقدام صدا و سیما که بازتاب خوبی داشت، گفتگوی ویژه خبری دوشنبه شب شبکه 2 بود. این برنامه میزبان احمد توکلی و احمد امیرآبادی بود که میهمانان نکتههای مهمی درباره فساد و لزوم مبارزه با آن مطرح کردند از جمله استخدام 60 نماینده دورههای گذشته مجلس در وزارت نفت در دوره دولتهای خاتمی و روحانی که بیژن زنگنه، وزیر نفت بود. مطالب مطرح شده در این گفتگو در بخشهای مختلف خبری به طور برجسته مورد اشاره قرار گرفت.
خبر انتصاب داماد علیرضا زاکانی، شهردار امروز تهران و نامزد دیروز ریاست جمهوری که پرچمدار شعار مبارزه به فساد و اجتناب از انتصاب اقوام و خویشاوندان در مناصب مهم بود، نیز در رسانه ملی به طور متفاوتی پوشش داده شد. رسانه ملی که در گذشته با نگاه سیاسی سعی میکرد موارد این شکلی را یا پوشش ندهد یا به گونهای پوشش دهد که شخص مورد نظر تبرئه شود، این بار متفاوت عمل کرد و دیدگاه مخالفان اقدام شهردار تهران را نیز پخش کرد. در همین حال، صدا و سیما روز سه شنبه نیز حمله سایبری به شبکه سوخت رسانی کشور را به صورت لحظه به لحظه پوشش داد و تلاش نکرد مانند گذشته با یک خبر کوتاه و خنثی از این رخداد مهم عبور کند.
آیا این اقدامهای جدید صدا و سیما، اقدامهایی خاص و ابتکاری است؟ بدون تردید چنین چیزی نیست، اما از آنجایی که این سازمان پیش از این، چنین رویکردی نداشته است، یک اقدام نو و ابتکاری محسوب میشود و امیدها را برای احیای اعتبار رسانه ملی ما افزایش داده است. صدا و سیما که به تعبیر امام خمینی (ره) قرار بود دانشگاه باشد، شانه به شانه مسائل انقلاب و تبیین آموزههای انقلابی اسلام پیش نرفته و نه تنها فاصله عمیقی با آنها دارد بلکه مخاطبان، آنرا رسانهای مستقل نمیدانند و بخش بزرگی از جمعیت به رسانههای خارجی روی آورده است. صدا و سیما امروز کمتر انتقال دهنده آنچه که در جامعه و همچنین در سیاست ما میگذرد، است. در حالی که شبکههای مجازی راه انتقاد مردم، شخصیتها و گروهها از نوع مدیریت برخی مدیران را فراهم کردهاند، رسانه ملی نتوانست مستقل و منتقد بیطرف باشد.
پیمان جبلی فرزند رسانه است و بر خلاف پیشینیان خود، درد رسانه را میداند. او میداند که در عصر جدید که مردم به راحتی با یک گوشی موبایل خبرها را به صورت آنلاین دریافت میکنند، صدا و سیما نمیتواند به گونهای دیگر و دلخواه برخیها خبرها را پوشش دهد و درگیر مناسبات نامطلوب قدرت شود. البته رئیس جدید صدا و سیما حتماً آگاه است که ایجاد تحول در این سازمان در گام نخست بهرهگیری از کارگزارانی جدید، جوان، پرتحرک و بادانش است. دو انتصاب در معاونت برون مرزی و معاونت سیاسی نشان میدهد که پیمان جبلی به فکر پالایش انسانی در صدا و سیما است. با این حال، موضوعی که رئیس جدید باید مد نظر قرار دهد این است که تحول به رضایت شغلی بدنه صدا و سیما نیز بستگی دارد. بدنه اصلی صدا و سیما را کارمندانی تشکیل میدهند که بهبود کارآیی آنها بیش از هر چیز نیازمند افزایش رضایت شغلی آنها است، رضایتی که با حقوق و مزایای اندک، بسیار آسیب دیده است. // 114
نویسنده: سید رضی عمادی