احمدشاه مسعود که بود؟
احمدشاه مسعود از فرماندهان برجسته افغانستان علیه اشغال شوروی بین سالهای ۱۹۷۹ تا ۱۹۸۹ بود که در دهه ۱۹۹۰ نیز شاخه نظامی دولت افغانستان و پس از غلبه طالبان، نیروهای نظامی مخالف طالبان در شمال افغانستان را رهبری می‌کرد.
سرانجام مسعود در روز ۱۸ شهریور ۱۳۸۰ (دو روز پیش از حادثه ۱۱ سپتامبر)، بر اثر انفجار دو فرد انتحاری مظنون به ارتباط با شبکه القاعده که خود را خبرنگار معرفی کرده بودند؛ در خواجه بهاءالدین ولایت تخار افغانستان کشته شد.
مسعود با لقب شیر بیشه پنجشیر یکی از بهترین فرماندهان جنگ‌های چریکی در قرن بیستم بود و با یوسیپ بروز تیتو، هو شی مین و چه گوارا مقایسه می‌شود.
وی به ویژه به دلیل آنکه به دفعات توانست از زادگاهش دره پنجشیر در برابر حملات ارتش سرخ شوروی و بعدها طالبان دفاع و از اشغال پنجشیر جلوگیری کند؛ از سوی دولت افغانستان لقب «قهرمان ملی» گرفت.
تحولات پنجشیر؛ احمد مسعود کجاست؟
طی هفته های اخیر و پس از تسلط طالبان بر افغانستان، احمد مسعود پسر جوان احمدشاه مسعود، جبهه ای از مخالفان طالبان در دره پنجشیر تشکیل داده و همچنان مقاومت می کند.
احمد مسعود کیست؟
احمد مسعود در ۱۰ ژوئیهٔ ۱۹۸۹ در ولایت پنجشیر افغانستان به دنیا آمد. او بزرگترین فرزند و تنها پسر احمد شاه مسعود، قهرمان ملی افغانستان معروف به شیر بیشه پنجشیر است. در سپتامبر سال ۲۰۰۱، زمانی که احمد دوازده ساله بود، پدرش توسط القائده به شهادت رسید.
پس از این اتفاق، احمد به همراه پنج خواهرش به ایران آمدند. او پس از حدود یک دهه زندگی در ایران، با اتمام تحصیلات ابتدایی و دبیرستان، برای ادامهٔ تحصیل به بریتانیا رفت و یک سال را در یک دورهٔ نظامی در آکادمی نظامی سلطنتی سندهرست گذراند.
در سال ۲۰۱۵ مدرک کارشناسی خود را در مطالعات جنگ از دانشگاه کینگز لندن و در سال ۲۰۱۶ کارشناسی ارشد در سیاست بین‌المللی را از دانشگاه لندن سیتی دریافت کرد.
در سال ۲۰۱۶ مسعود به افغانستان بازگشت و به عنوان مدیر عامل بنیاد مسعود منصوب شد و از ماه مارس ۲۰۱۹، مسعود رسماً وارد سیاست شد.
او ایدهٔ پدرش را برای روابط داخلی قدرت در افغانستان تأیید می‌کند و می گوید؛ تمرکززدایی قدرت از کابل به ولایت‌های کشور، راه حلی برای تخصیص منابع و تمرکز قدرت ارائه می‌کند و نتیجهٔ آن رفاه و ثبات برای تمام کشور است.
مسعود در ۲۰۱۹ به روند صلح افغانستان اعتراض کرد و معتقد بود که منافع همهٔ افغان‌ها در آن در نظر گرفته نشده‌است. در سپتامبر همان سال او اعلام کرد که یک ائتلاف جدید از رهبران مجاهدین برپایهٔ ائتلاف شمال، که با طالبان در دهه ۱۹۹۰ می‌جنگیدند، ایجاد می‌کند.
این ائتلاف موسوم به جبهه مقاومت در برابر طالبان یا مقاومت دوم، یکی از چندین نیروهای نظامی مستقل ساخته شده پیش از خروج نظامی ایالات متحده در افغانستان است. در پی هجوم طالبان و سقوط کابل در 14 اوت ۲۰۲۱، مسعود و معاون اول رئیس‌جمهور امرالله صالح در پنجشیر ملاقات کرده و اعلام کردند که حکومت طالبان را قبول نمی‌کنند.
به گفته پبرمحمد ملازهی، کاررشناس مسائل افغانستان، در مذاکراتی که هفته گذشته اعضای طالبان با مسعود داشتند؛ پیشنهاد طالبان این بود که به احمد مسعود پست و مقامی بدهند و مثلا در وزارتخانه ای وزیر شود و دست از مقاومت بردارد، اما احمد مسعود گفت اصلا مسأله من یا فرد دیگری نیست که در قدرت شریک شود و بحث ساختار قدرت است که باید تغییر کند و حقوق اقلیت های قومی و مذهبی رعایت شود. وی گفت: امارت اسلامی به معنایی که شما برداشت می کنید نیست و باید قومیت های دیگر را هم در قدرت بپذیرید و این موضوع در قانون اساسی تثبیت شود.
طالبان این را نپذیرفتند؛ مذاکرات شکست خورد و در نتیجه طالبان حمله کرده و از پنجشنبه حملات شروع شد.
