یران پرس: خرمالو از میوه های پاییزی است لذا در اواخر پاییز و اوایل زمستان به بازار عرضه می شود و با توجه به طعم مطبوع آن، طرفداران فراوانی دارد.

زادگاه اولیه درخت خرمالو با نام علمی KAKI DIOSPYROS کشور چین است اما امروزه در اکثر مناطق دنیا از ژاپن گرفته تا پرتغال، اسپانیا، فرانسه، برزیل، لبنان و الجزایر و غیره کشت می‌شود و نزدیک به سه هزار گونه مختلف دارد.

چین، ژاپن و کره جنوبی مهم ترین تولیدکننده های خرما در جهان به شمار می روند ولی اسپانیا در صدر جدول صادرات خرمالو در جهان قرار دارد.

خرمالو در برخی از شهرهای ایران از جمله تهران، شمال ایران و استان فارس نیز پرورش می یابد. خرمالوی تولید ایران بسیار خوشمزه است و بخشی از آن به مصرف داخلی می رسد و بخش دیگربه کشورهای همسایه از جمله کشورهای حاشیه خلیج فارس و روسیه صادر می شود.

 

خرمالو دارای درختی زیبا با برگ‌های پهن و میوه درشت و قرمز رنگ است. میوه خرمالو غالبا فاقد دانه و دارای میان بر گوشتدار برنگ قرمز، با طعمی شیرین ملایم و مطبوع می باشد.

میوه خرمالو دارای اثر قابض و مقوی است. اگر خرمالو را چهار قاچ کنید، مشاهده می نمائید که در هر قاچ، چهار کیسه محتوی ماده ای ژله مانند وجود دارد.

این چهار محفظه بقایای هسته میوه است که در اثر پرورش مواد مازوئی آنها، تبدیل به قند شده و هسته تقریبا از بین رفته و فقط گاهی بصورت یک نقطه سیاه باقی مانده است. البته در میوه های خودرو و جنگلی خرمالو چهار هسته سخت شبیه به هسته تمرهندی وجود دارد.

میوه درخت خرمالو سرشار از مواد مازوئی است و خوردن میوه کال و نارس آن نیز طعمی گس داشته و همان خواص و مزایای میوه رسیده را دارد. این مواد مازوئی کم کم در اثر ماندن و تاثیر هوا و نور تبدیل به مواد قندی شده و طعمی شیرین پیدا می نماید. قندی که در اثر تجزیه مواد مازوئی در میوه هایی چون خرمالو و ازگیل پیدا می شود، مانند قندهای معمولی نیست، بلکه فروکتوز می باشد.

این قند به آسانی قابل جذب برای سلولهای بدن است و احتیاجی به انسولین ندارد و به همین جهت خوردن آن برای مبتلایان به مرض قند خصوصاً اطفال مبتلا به دیابت هیچگونه ضرری ندارد. خرمالو چربی و پروتئین بسیار کمی دارد و غنی از ویتامین ها و مواد معدنی است.

 

خرمالو غنی از ویتامین A، ویتامین C، ویتامین E، و ویتامین B6، و همچنین فیبر غذایی، منگنز، مس، منیزیم، پتاسیم و فسفر است. خرمالو مقداری ویتامین K نیز دارد خوردن آن قدرت انعقاد خود را بالا می برد ولی هرگز باعت لخته شدن خون نمی گردد و برای کسانیکه مبتلا به خون دماغ می باشند، سودمند است. خرمالو علاوه بر ویتامین های گوناگون دارای املاح معدنی زیاد است و مقداری هم نیکل بر روی پوست دارد.

بنابراین توصیه می شود که خرمالو را پس از شستشوی کامل با پوست آن میل فرمائید در مجموع خرمالو به علت داشتن ویتامینهای زیاد و املاح معدنی و مواد صمغی و مازوئی یکی از میوه های مفید جهت تقویت معده، نرم کننده سینه و تقویت طحال است. خوردن خرمالو قبل از غذا اشتهاآوراست و سبب میشود که شخص با رغبت غذا میل نماید و این حُسن را دارد که از پرخوری جلوگیری کرده و فرد را زود سیرمی کند. مصرف خرمالو بعد از غذا نیز به هضم غذا کمک میکند.

خرمالو سرشار از آنتی‌اکسیدان است که رادیکال‌های آزاد ناشی از اکسیژن را در بدن‌مان از بین می‌برند. این میوه همچنین اثر مواد سمی را کاهش می‌دهد و مانع آسیب سلولی می‌شود. این امر در نهایت به یک بدن سم‌زدایی‌شده و کبد سالم‌تر منتهی می‌شود. همچنین برای درمان کبد چرب مفید است.

خرمالو سرشار از ویتامین C است و می‌تواند موجب تقویت دستگاه ایمنی شود. ویتامین C با تحریک دستگاه ایمنی موجب افزایش تولید گلبول‌های سفید می‌شود. گلبول‌های سفید خون مهم‌ترین لایه‌ی دفاعی بدن در برابر عفونت‌های میکروبی، ویروسی، قارچی و سموم هستند. 

همچنین فیبر موجود در خرمالو می‌تواند نقش مهمی در کاهش کلسترول بد در بدن داشته باشد. خرمالو همچنین اعصاب را تقویت کرده و جوانی را پایدار می‌نماید و سموم بدن و معده را خنثی می‌سازد.

آب خرمالو به دلیل پتاسیم فراوان و قندی که دارد، یک خوراکی انرژی‌زای طبیعی در نظر گرفته می‌شود. مصرف یک لیوان آب خرمالو می‌تواند برای انجام فعالیت‌های قدرتی‌ به ما فوراً انرژی بدهد. این نوشیدنی، یک انتخاب خوب برای از بین بردن خستگی و استرس است.

در استعمال خارجی نیز ضماد برگ درخت خرمالو، دمل و کورک را باز کرده و باعث التیام دهانه زخم می‌شود.

 

تیره خرمالو دارای انواع گوناگونی است که عموماً در نواحی حاره مخصوصاً هند و مالزی پراکندگی دارند. یکی دیگر از انواع مفید و داروئی این گیاهان در نواحی مختلف آسیا مانند ایران، چین، هند و همچنین بعضی از مناطق جنوب اروپا پراکنده است.

این گیاه در زبان فارسی خرمندی khermendi  و کلهو نامیده می‌شود و در زبان لاتین Lotus Diospyros نامیده می‌شود.

این گیاه دارای درختچه‌ای به ارتفاع 5 ـ 10 متر و دارای برگ‌های بیضوی دراز و نوک‌تیز است. این گیاه میوه‌ای کوچک و بیضوی شکل به طول 2 سانتی‌متر و به رنگ ارغوانی تیره دارد. خرمندی دارای خواص درمانی مشابه خرمالو است.

در چین از این میوه به‌عنوان آرام‌کننده استفاده می‌شود. برگ‌های آن نیز اثر تب بردارد .خوردن پودر هسته خرمندی از خونریزی سینه و خونریزی معده جلوگیری می‌نماید و شستشوی دهان با این پودر، لثه‌ها را محکم نموده و ضمن جلوگیری از خون‌ریزی لثه‌ها، از پوسیدگی دندان‌ها جلوگیری می‌نماید.