سفر رئیسی به اندونزی نخستین سفر رسمی و اختصاصی روسای جمهور ایران از سال ۲۰۰۶ به این کشور است. در طول ۱۷ سال گذشته، رؤسای جمهور ایران به اندونزی سفر کردند، اما این سفر برای شرکت در اجلاس‌های منطقه‌ای و بین‌المللی بود. سفر اختصاصی به اندونزی در امتداد متوازن سازی سیاست خارجی ایران قرار دارد که بر مبنای توسعه روابط با کشورهای همسایه، منطقه و اسلامی پیگیری می‌شود.
سفر رئیسی به اندونزی به این معناست که تعامل جمهوری اسلامی ایران با شرق تنها به چین و روسیه محدود نمی شود بلکه شامل کشورهای مهم و اثرگذار دیگری نظیر اندونزی که با حدود ۲۳۹ میلیون نفر جمعیت، بزرگترین کشور اسلامی است نیز می‌شود.
اهمیت دیگر سفر رئیسی به اندونزی مربوط به این است که این سفر بیانگر شکست راهبرد غرب به خصوص آمریکا در جهت منزوی سازی ایران است. در واقع، این سفر خط بطلانی بر انگاره سازی دروغین غرب درباره انزوای ایران است.
بدون تردید، مهم‌ترین وجه اهمیت سفر رئیسی به اندونزی مربوط به حوزه اقتصاد است. اندونزی عضو گروه ۲۰ و یکی از اقتصادهای نوظهور جهان است. این کشور در دو دهه اخیر رشد حدود ۵ درصدی اقتصادی را تجربه کرده است. سازمان همکاری اقتصادی و توسعه برآورد کرد که اقتصاد اندونزی تا سال ۲۰۴۵ به چهارمین اقتصاد جهان تبدیل شود.
اگرچه اندونزی ۲۲ میلیارد بشکه ذخایر نفتی دارد، اما توسعه اقتصادی این کشور در پرتو درآمدهای نفتی نیست بلکه اندونزی از معدود کشورهای اسلامی است که صادرات صنعتی و علمی دارد. جاکارتا، این روزها تنها پایتخت اندونزی نیست، بلکه کانون فناوری‌های نوین بسیاری است.
اندونزی در میان کشورهای جنوب شرق آسیا در حوزه تکنولوژی ماهواره‌ای هم صاحب رتبه است و تنها در چهار سال گذشته ۱۸ ماهواره برای اهداف مختلف به فضا پرتاب کرده است. جمهوری اسلامی ایران به تجربیات و ظرفیت‌های علمی، اقتصادی و فناوری اندونزی نیاز دارد و میتواند بازار خوبی برای صادرات اندونزی باشد.
در همین حال، جمهوری اسلامی ایران با وجود تحریم‌های گسترده غرب در حوزه فناوری‌های پزشکی و دارویی به توانایی‌های داخلی و بومی خوبی دست یافته است که بازار بزرگ اندونزی میتواند خریدار خوب این کالاها باشد. فرش، پسته، خرما، زعفران، صنایع دستی و گیاهان دارویی نیز میتواند از دیگر کالاهای صادراتی ایران به اندونزی باشد.
واقعیت تلخ درباره روابط ایران و اندونزی مربوط به حجم اندک تجاری دو کشور است. وزارت تجارت اندونزی در بیانیه‌ای حجم مبادلات تجاری میان ایران و اندونزی در سه ماهه نخست سال جاری میلادی را ۵۴.۱ میلیون دلار اعلام کرد و این در حالی است که روابط تجاری دو کشور سال گذشته با ۲۳ درصد افزایش نسبت به یک سال قبل‌تر به ۲۵۷.۲ میلیون دلار رسیده بود.
با توجه به ظرفیت‌های ذکر شده برای دو کشور و همچنین با توجه به اراده جدی مقامات دو کشور برای توسعه روابط، می‌توان انتظار داشت که نتیجه اصلی سفر رئیسی به اندونزی، گسترش همکاری‌های اقتصادی و افزایش حجم تجاری دو کشور باشد.
نویسنده: سید رضی عمادی
116
