فصل تازه همکاری های مسکو و پکن در حالی صورت می گیرد که دو طرف تاکنون در مورد اولویت همکاری ها در چارچوب سازمان همکاری شانگهای که مهمترین اعضای آن هستند اختلاف نظر داشتند.
چین بر توسعه همکاری ها در بخش اقتصادی تاکید داشت و معتقد بود از طریق همکاری در بخشهای غیر نظامی می توان به تقویت صلح و ثبات در منطقه کمک کرد.اما روسیه که ادامه فعالیت سازمان پیمان آتلانتیک شمالی ناتو را به عنوان بازوی نظامی غرب، به ضرر شرق و گسترش فعالیت آنرا تا حوزه پیرامونی اش، محاصره روسیه می دانست برفعالیت امنیتی سازمان شانگهای تاکید داشت.
ظهور گروه تروریستی داعش در سالهای اخیر و مشخص شدن ماهیت آن به عنوان ابزاری در دست امریکا جهت اشاعه افراط گرایی و تروریسم تا آسیای مرکزی و قفقاز، باعث شد چین نیز که همکاری های اقتصادی را در منطقه از جمله در افغانستان ترجیح می داد به سمت همکاری های نظامی و امنیتی سوق یابد.
در همین حال موفقیتهای روسیه در مقابله با گروه تروریستی داعش در سوریه تا حد زیادی موجب تقویت قدرت سازمان همکاری شانگهای شده است.
در این شرایط چین و روسیه به عنوان دو عضو دایم شورای امنیت سازمان ملل به این نتیجه رسیده اند که با توسعه همکاری در همه زمینه ها از جمله در بخشهای امنیتی، اقتصادی، بازرگانی و انرژی می توانند ضمن کاهش وابستگی خود به غرب تا حد زیادی بر تحولات بین المللی تاثیر گذار باشند.
به همین دلیل کاخ کرملین امضای بیش از 20 سند همکاری میان روسیه و چین را در جریان سفر نخست وزیر این کشور به مسکو رویدادی مهم و نویدبخش در روابط دو کشور ارزیابی کرده است.
از دیدگاه ناظران سیاسی ،با توجه به تحریم های آمریکا و اتحادیه اروپا ضد روسیه توسعه روابط این کشور با چین برای مقابله با تحریمها برای مسکو بسیار مهم است و بیانگر درک شرایط سخت فعلی از سوی چین و روسیه و ضرورت همکاری دوکشور برای مقابله با زیاده خواهی های غرب تلقی میشود.
در این حال، اختلافات سرزمینی چین در دریای چین جنوبی و دریای چین شرقی با همسایگانش فرصت مناسبی را برای آمریکا فراهم کرده است تا با حمایت از آنها در برابر پکن، موقعیت نظامی خود را در حوزه پیرامونی چین تقویت کند.
هر چند مساله کره شمالی و اختلافات آن با آمریکا باعث شده است این کشور ضمن افزایش حضور نظامیش در ژاپن و کره جنوبی، درصدد استقرار سامانه موشکی "تاد" در این کشور برآید که پکن را خشمگین کرده است.
در هر حال، توسعه همکاری های راهبردی چین به عنوان قدرت دوم اقتصاد جهانی و روسیه به عنوان رقیب نظامی و هسته ای آمریکا، می تواند زنگ خطر را برای این کشور در مورد ایجاد بلوک قدرتمند شرق در برابر غرب به صدا در آورد.
قابل پیش بینی است با تشدید نگرانیهای چین و روسیه در مورد تهدیدات تروریستی در منطقه بخصوص از ناحیه افغانستان ،روابط مسکو و پکن در آینده هر بیشتر توسعه یابد.
