ترکیه و یونان به عنوان دو عضو فعال سازمان پیمان آتلانتیک شمالی (ناتو) در سال های گذشته، با یکدیگر دچار تنش و درگیری بوده اند. در حقیقت، هم ترکیه و هم یونان از متحدان غرب تلقی می شوند و پس از جنگ جهانی دوم، همواره مقابل اردوگاه شرق به رهبری روسیه قرار داشته و موضع گیری کرده اند.
با وجود این، به روال جنگ قدرت میان کشورهای مختلف در سطح منطقه و جهان و رقابت دولت های مختلف با یکدیگر، این حقیقت را نمی توان از نظر دور داشت که جدا از قرار داشتن کشورها در اردوگاه شرق یا غرب، باید گفت: هر کشوری در پی منافع خود است و صرفا به منظور کسب منافع ملی ایفای نقش می کند و در قبال کشورهای دوست یا دشمن موضع گیری می نماید.
در این میان، نگاهی به تابلوی تنش های منطقه ای ترکیه، نشان دهنده این واقعیت است که این کشور درحوزه اروپا، کارت ها و امتیازات مهمی را از دست داده و جایگاه مستحکمی ندارد. در حالی که یونان، همچنان ازحمایت های چشمگیر غرب بهره مند است.
درمیانه درگیری های نظامی روسیه و اوکراین ، به نظر می رسد هر دوطرف درصدد گرفتن امتیاز از یکدیگر بوده اند. در همین زمینه، مولود چاووش اوغلو، وزیر امور خارجه ترکیه با انتقاد از همتای یونانی خود گفته است:این دیپلمات ارشد بونانی با سوءاستفاده از بحران اوکراین، به ترکیه تهمت می زند.
مولود چاووش اوغلو در حساب کاربری خود در شبکه ای اجتماعی، اعلام کرده بود: در حالی که جهان روی فاجعه اوکراین متمرکز است، دوست من نیکوس دندیاس، وزیر خارجه یونان، تنها بر سرگرمی خود متمرکز شده که افترا زدن به ترکیه در هر شرایطی است.
نیکوس دندیاس، وزیر امور خارجه یونان روز یکشنبه (27 فوریه) گفته بود: ترکیه از وضعیت اوکراین سوء استفاده می‌کند.
دولت ترکیه از زمان آغاز بحران اوکراین، مانند هرمسئله جهانی دیگر تلاش کرده است نهایت بهره برداری سیاسی و تبلیغاتی را به عمل آورد. به عنوان مثال، مقام های ترکیه، دستگاه دیپلماسی و همچنین شخص رجب طیب اردوغان، رئیس جمهوری این کشور با انتشار بیانیه های متعدد، تهاجم روسیه به اوکراین را غیرقابل قبول دانسته اند.
اوکراین ازجمله کشورهای داوطلب پیوستن به سازمان نظامی ناتو و از متحدان ترکیه است. تا پیش از درگیری های نظامی روسیه و اوکراین، مقام های ترکیه همواره از کی یف حمایت می کردند. به همین دلیل اوکراین از ترکیه خواست حریم دریای سیاه را به روی کشتی ها و ناوگان های نظامی روسیه ببندد. اما ترکیه در عمل، از پذیرش این درخواست کی یف خودداری کرده است.
در جریان درگیری های نظامی اوکراین و روسیه، مقام های ترکیه مانند همیشه به حمایت های سیاسی و انتشار بیانیه اکتفا کرده اند. این اقدام آنکارا درشرایطی رخ داده است که ترکیه همواره در خط مقدم کشورهای عضو سازمان نظامی ناتو، به اعضای این سازمان به ویژه آمریکا خدمات رسانی کرده است. شاید به همین دلیل است که برخی از کارشناسان غربی، بر موضعگیری های مقام های آنکارا علیه ناتو تصریح می کنند.
به عنوان مثال، آلکساندر دلوال، کارشناس سیاسی مشهور فرانسوی و نویسنده کتاب های متعدد در زمینه روابط بین الملل و ژئوپلتیک، معتقد است: ترکیه به منظور براه انداختن جنگ میان روسیه و سازمان پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو- همه امکانات خود را بسیج کرده است. در حقیقت، مقام های ترکیه به منظور ایفای نقشی مهم و تاثیرگذار در سطح منطقه و جهان، چاره کار را در ایجاد جنگ میان روسیه و ناتو می بینند.
به هر حال، با مروری بر مناسبات ترکیه و یونان ، در دهه های گذشته به ویژه دو دهه اخیر، این حقیقت مشخص می شود که روابط آنکارا و آتن همواره دچار تنش‌های مقطعی و موردی بوده است. اختلاف های دو طرف و تنش های لفظی پی در پی مقام های ترکیه و یونان و رسانه های آنکارا و آتن، هیچگاه به درگیری های مستقیم نظامی میان ترکیه و یونان منجر نشده است.
این امر از نگرانی مقام های دوکشور از بروز جنگ و درگیری نظامی ناشی می شود. علی الخصوص این که حامیان دو طرف برای حمایت های همه جانبه در صورت درگیری نظامی، از قدرت های منطقه و جهان هیچگونه تضمینی دریافت نکرده اند.
نویسنده:طالبی
116
