استان یزد از سرزمین‌های کهن و تاریخی ایران زمین است که مجموعه آثار باستانی پراکنده در این استان به سهم خود گویای این پیشینه تاریخی است.
اما نام مسجد جامع کبیر یزد چون نگینی بر تارک آثار تاریخی یزد می درخشد. این مسجد که در قرن ششم ه.ق ساخته شده و مرمت و بازسازی مکان‌های مختلف آن تا دهه های اخیر ادامه داشته، در وسط شهر قدیم یزد، در انتهای خیابان مسجد جامع در محله دروازه شاهی واقع شده است.
این اثر تاریخی شگفت‌انگیز، متشکل از یک ایوان مرتفع، دو شبستان، دو گرم‌خانه واقع در ضلع‌های شرقی و غربی شبستان‌ها، گنبدخانه، دو پایاب و یک صحن بزرگ به شکل مستطیل است که نشانگر معماری و طراحی ساخت جالب و زیبای ایران باستان است. شش ورودی برای داخل شدن به این مسجد بزرگ در نظر گرفته شده که هرکدام در قسمت‌های مختلف مسجد تعبیه شده است.
ارتفاع مناره‌های مسجد جامع یزد، با بیش از 52 متر و قطری برابر با هشت متر، لقلب بلندترین مناره در بین مساجد تاریخی را از آن خود کرده است.
زیبا ترین بخش بنا را می توان مجموع ایوان، گنبد خانه و فضاهای پیرامون آن نامید.
محراب اصلی یا محراب واقع در گنبد خانه، مزین به انواع کاشی های معرق بدیع و چشم نواز است. از امتیازات هنری و معماری این مسجد می توان به قدرت و استواری کاشی کاری های نفیس و زیبای لاجوردی گنبد خانه آن اشاره کرد.
تزئينات به كار رفته در معماري اين مسجد جزو شاهكار‌هاي خيره كننده تاريخ بشر است كه مورد تحسين بازديدكنندگان خارجي و داخلي قرار مي گيرد.
116
