خبر درگذشت آیت الله هاشمی رفسنجانی در واپسین ساعات بعداز ظهر یکشنبه، نه فقط ملت ایران بلکه بسیاری از شخصیت ها و کسانیکه این شخصیت مبارز را می شناسند، در شوک وحیرت فرو برد.
هاشمی رفسنجانی از متن جامعه ایران برخاست و زندگی اش آنگونه که خود خواسته بود با مبارزه و روشنگری و جوشش و خروش علیه نظام سلطه درهم آمیخته شد.
برداشت او از زندگی به تلاش هایش روح و انگیزه ای انقلابی داد و همین ویژگی سبب شد تا نام اودر صف پیشگامان حرکت انقلاب اسلامی نهادینه شود تا جایی که حضرت آیت الله خامنه ای، رهبر انقلاب از ایشان به عنوان تکیهگاه مطمئنی برای همه کسانی که با وی همکار بودند به ویژه برای رهبر انقلاب یاد کردند.
با پیروزی انقلاب اسلامی ایران، آیت الله هاشمی رفسنجانی، آنگاه که مسئولیت های خطیر در دفاع مقدس و ریاست مجلس شورای اسلامی و ریاست جمهوری و مجلس خبرگان را برعهده گرفت به روشنی درخشید.
آیت الله رفسنجانی از سال 1989 (1368) تا 1997 به مدت دو دوره چهارساله رییس جمهوری اسلامی ایران بود.
هاشمی رفسنجانی چه در خطبه های نماز جمعه و چه در دورانی که ریاست مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری را برعهده داشت، همواره می گفت، ما از جهات مختلف وظیفه داریم که برای تقویت وحدت اسلامی و از بین بردن و زدودن تفرقه ها و خصومت ها کار کنیم.
هاشمی مرد سیاست و مرد عمل در عرصه کار و اقتصاد بود و نیازهای زمان را به درستی درک می کرد و در هر مقطعی که نیاز و ضرورت ورود به موضوعات سیاسی و اجتماعی و اقتصادی و فرهنگی احساس می شد، با تمام توان وارد عرصه می شد و سعی می کرد که وحدت در جامعه و پشتوانه های انقلاب حفظ و ارزش ها ماندگار شوند.
شاید به همین دلیل بود که خیلی ها سعی کردند از برخی مسایل پیش امده در فتنه 88 با القائات و تحریک ها ؛ برای ضربه زدن به اصل اسلام استفاده کنند؛ اما درایت و موقع شناسی و تجربه های انقلابی هاشمی اجازه نداد جریان های انحرافی تاثیری بر ارکان اصلی نظام به ویژه ولایتمداری ملت ایران خدشه وارد کند.
سخنرانی ها و نوشته ها و حضور پر رنگ ایشان در مجامع بین المللی و کنفرانس ها سرشار از مضامینی است که نشان می دهد ایشان به خوبی سرچشمههای ایجاد اختلاف در جهان اسلام را می شناخت و بر همه توطئه های امریکا و انگلیس در منطقه اشراف داشت و می دانست که دخالت ها و بد اندیشی های بیگانگان از دوران جنگ تحمیلی تاکنون باعث شد، بسیاری از کشورهای منطقه از جمله افغانستان و عراق دچار سختی و جنگ شوند و مسلمانان رو در روی یکدیگر قرار گیرند.
تاکید بر وحدت و نفی سلطه قدرت های جهانی کلید واژه سخنان رفسنجانی است. وی در همه اجلاس های وحدت اسلامی مسائل روز را مطرح می کرد و تلاش کرد این جریان را تبدیل به گام های اجرایی کند.
هاشمی رفسنجانی استراتژی مطلوب جهان اسلام را ارتباط مسالمت آمیز با همه دنیا و باز گذاشتن راه مذاکره می دانست و همواره این خطر را گوشزد می کرد که تلاشهایی که برای تخریب اسلام در غرب صورت می گیرد، هدفمند است. چنانکه امروز هم می بینیم، استکبار جهانی همان حرفهایی را میزند که نتیجهاش در کلام هاشمی مشخص بود.
هاشمی رفسنجانی از مروجان امر شورا و مشورت نیز بود.
او از لایه های محافظه کارانه برخی سیاستمداران جهان اسلام عبور کرد وبه صراحت می گفت اگر اختلافات به همین میزان افزایش یابد دیگر شرایط وحدت بین مسلمانان ایجاد نمیشود.
او با تفکراتش و در عمل مقابل جریان استکبار ایستاد و به صراحت بارها گفت که استکبار برای فراهم آوردن ابزار سلطه خود می کوشد، فضای بحث و گفت وگو در میان مسلمانان وجود نداشته باشد.
آیت الله هاشمی رفسنجانی منتقد سرسخت سیاست های امریکا و قدرت های سلطه گر بود و در این حرکت انقلابی در حمایت از حقوق ملت مظلوم فلسطین لحظه ای درنگ نکرد.
او همواره رژیم اسراییل را به چالش می کشید و با صدای رسا و بدون هیچ واهمه ای می گفت ، اسراییل بر ویرانههای کشوری دیگر بنا گردیده و میلیونها انسان را آواره کرده اند.
هاشمی رفسنجانی در مورد اوضاع منطقه از جمله عراق نیز می گفت، اختلافات پیروان مذاهب و طوایف در عراق برای مردم آن کشور و ما همچون سم است.
وی ظرفیتهای جهان اسلام را باور داشت و عمیقاً معتقد بود که جهان اسلام با یک میلیارد و 600 میلیون مسلمان که یک چهارم جمعیت دنیا را تشکیل داده و حدود 20 درصد تولیدات دنیا از سوی آنها صورت میگیرد و در بهترین نقاط استراتژیک و ژئوپلیتیک و در سایه مکتبی انسانساز و فراگیر زندگی میکنند، شایسته آن است که در عرصه بینالمللی حضور یابد.
او معتقد بود، اگر قدرت بزرگی که تحت عنوان جهان اسلام در صحنه جهانی حضور دارد منسجمتر و متحدتر و بر اساس منشور برادری در عرصه حضور یابند بینظیرترین مجموعه را از نظر ادیان و مذاهب و مکاتب تشکیل میدهند و حق نیست بجای مقابله با دشمن به خود مشغول باشد.
از اینروست که استکبار جهانی را مسوول تفرقه و جدایی در میان مسلمانان می دانست و هشدار می دادکه نباید به استعمار گران فرصت داده شود تا با تفرقهافکنی دنیای اسلام وابسته به قدرت غیر مسلمان شود.
اکنون این شخصیت مبارز با کارنامه ای مشحون از تلاش و فعالیت دار فانی را وداع گفته است در حالیکه یاد و آثار تلاش هایش برای ملت ایران به عنوان یک میراث ارزشمند و الگویی برای آیندگان باقیست.