محور اصلی این نشست یک روزه، اعتمادسازی از طریق گفت وگو و همکاری برای حل بحران ها و مسائلی است که کشورهای عضو این سازمان با آن ها مواجه هستند که شامل چالش هایی چون پناهجویان، تروریسم، حقوق بشر و دموکراسی است. با این حال یکی از مهمترین محورهای این نشست بررسی وضعیت اوکراین است. در حال حاضر از مهمترین چالش هایی که این سازمان اروپایی با آن مواجه است، بحران اوکراین و به تبع آن اعمال تحریم های گسترده از سوی اتحادیه اروپا علیه روسیه است.
در این زمینه «نیکولای توپورنین» مدیر مرکز اطلاعات اروپایی روسیه معتقد است که مناقشه در شرق اوکراین (دونباس) و یافتن راه حلی برای حل و فصل آن در شرایط کنونی مشکل جدی برای روسیه بوده و حتی از روابطش با واشنگتن نیز مهمتر است، به دلیل اینکه دقیقا لغو تحریمها علیه روسیه به برقراری صلح در اوکراین بستگی دارد و وجود تحریمها آسیب جدی به روابط این کشور با شرکای اروپایی آن وارد نموده است.
همچنین «کورتس» به عنوان رئیس دوره ای این سازمان، با اشاره به تلاش های جدید با هدف نزدیکی بین اتحادیه اروپا و روسیه بر این مساله تاکید کرد که صلح در اروپا تنها با همکاری با روسیه و نه علیه روسیه ایجاد خواهد شد.
در واقع اشاره وی به ادامه رویکرد خصمانه در غرب اروپا علیه روسیه است که اکنون در قالب اقدامات ناتو به منظور استقرار بی سابقه نیروها و تجهیزات نظامی در شرق اروپا به بهانه مقابله با اقدامات تهاجمی احتمالی روسیه مستقر شده اند.
در این حال اکنون سازمان امنیت و همکاری اروپا نیز در راستای صلح بانی و نظارت بر آتش بس در شرق اوکراین نیروی ناظر یک هزار نفری در این منطقه مستقر کرده است. با این حال کارنامه این سازمان در این زمینه نیز چندان درخشان نیست.
با توجه به افزایش تنش ها در اروپا که مغایر با فلسفه وجودی سازمان امنیت وهمکاری اروپا محسوب می شود، روسیه بر لزوم تغییرات اساسی در این سازمان اروپایی تاکید دارد.
سازمان امنیت و همکاری اروپا بزرگترین سازمان بین دولتی یا بین المللی است که اساساً با تمرکز بر مسائل امنیتی شکل گرفت. فعالیتهای آن شامل کنترل تسلیحات، حقوق بشر، آزادی مطبوعات و نظارت بر برگزاری انتخابات آزاد است. شکل گیری سازمان امنیت و همکاری اروپا با برگزاری کنفرانسی در سال ۱۹۷۰ تحت عنوان «امنیت و همکاری در اروپا»، برای بحث میان شرق و غرب آغاز شد.
این کنفرانس در سال ۱۹۹۴ در نشست بوداپست به «سازمان امنیت و همکاری اروپا» تغییر نام داد.
با این که این سازمان اروپایی است اما شماری از کشورهای حوزه مدیترانه، آمریکا و آسیا هم عضویت این سازمان را دارند. با توجه به تحولاتی که در ربع قرن اخیر در سطح اروپا رخ داده، طرح هایی برای سازماندهی مجدد این سازمان از جمله از سوی روسیه ارائه شده است. از جمله ملاحظات روسیه تغییر وظایف این سازمان است.
از دیدگاه مسکو، سازمان امنیت و همکاری اروپا باید با برطرف کردن محدودیت ها و موانع به توسعه همکاریها میان کشورها کمک کرده و به حل مسایل تمام کشورهای اروپایی توجه کند. هم چنین این سازمان باید امنیت اروپا را از طریق رعایت اصل تقسیم ناپذیری امنیت توسط تمام کشورهای عضو تامین کند.
روسیه بارها از سازمان امنیت و همکاری اروپا به ویژه ارزیابی های یکجانبه و در برخی موارد مغرضانه آن در باره رویدادهای کشورهای همسود به ویژه انتخابات در این کشورها انتقاد کرده است. 113/110
بیشتر بخوانید:
نشست سازمان امنیت و همکاری اروپا در شهر پوتسدام