این نخستین نشست در سطح وزرای خارجه است و پیش از این نشست ۳+۳ در تاریخ ۱۹ آذر ۱۴۰۰ و در سطح معاونان وزرای خارجه در مسکو برگزار شده بود.
فرمت ۳+۳ شامل سه کشور قفقاز جنوبی (آذربایجان، ارمنستان و گرجستان) و سه کشور همسایه با این منطقه شامل روسیه، ترکیه و جمهوری اسلامی ایران است که البته در نشست امروز در تهران، وزیر خارجه گرجستان حضور ندارد.از مهمترین اهداف شکل گیری این گروه منطقه ای، حل مشکلات با حضور کشورهای منطقه و بدون دخالت کشورهای غربی است و بر همین اساس موضوعات مربوط به منطقه قفقاز جنوبی و راه‌های گسترش همکاری‌ها از جمله مباحث مورد گفت‌وگو در این نشست یک روزه خواهد بود؛ عنوان این نشست «نوبت صلح، همکاری و پیشرفت در قفقاز جنوبی؛ دومین نشست سازوکار منطقه‌ای ۳+۳» است.
در طول سه دهه گذشته، ابتکارهای مختلفی برای حل مسائل قفقاز پیشنهاد شده است که از جمله آنها می‌توان به «ابتکار صلح‌آمیز قفقاز»، «پیمان ثبات برای قفقاز»، «پلتفرم ثبات و همکاری قفقاز» و «قفقاز متحد» اشاره کرد اما هیچ‌کدام از آنها در نهایت نتوانستند در حل و فصل مناقشات و رفع اختلافات جمهوری آذربایجان و ارمنستان به موفقیت دست یابند.جمهوری آذربایجان و ارمنستان تاکنون 2 نوبت با هم جنگیده اند و در تازه ترین تنش بین این دو کشور همسایه، جمهوری آذربایجان ماه گذشته (سپتامبر) با حمله به قره باغ کوهستانی قسمت هایی از این منطقه را تصرف کرد.
نیروهای جدایی‌طلب در قره باغ بعد از آن که محاصره جمهوری آذربایجان جلوی دسترسی آنها به محموله‌های اساسی را گرفت، تسلیم شدند و تقریبا همه ساکنان ارمنی این منطقه به ارمنستان گریختند.
در این حال ، «الهام علی اف» رئیس جمهوری آذربایجان اخیرا در سخنانی بحث برانگیز از بازگشت به «زنگزور» منطقه مورد مناقشه با ارمنستان خبر داد؛ ارمنستان بر این باور است که ایجاد کریدورادعایی دولت باکو باعث قطع دائم مرزهای ارمنستان با ایران می شود و به باکو دسترسی بدون مانع به نخجوان خواهد داد.جمهوری اسلامی ایران نیز که بر اساس یک سیاست اصولی و منطقی، همواره از تمامیت ارضی کشورهای همسایه حمایت کرده است ، ضمن مخالفت با اشغال یا تجزیه این کشورها، هرگونه تغییر در ژئوپلیتیک منطقه را موجب بی‌ثباتی و آسیب های اقتصادی می داند.
از نگاه جمهوری اسلامی ایران، بحران کنونی در قفقاز جنوبی و مسائل آن از جمله اختلافات مرزی و موضوع امنیت ساکنان قره باغ نیز باید از طریق گفت‌وگو و بدون دخالت و حضور طرف های فرامنطقه ای حل و فصل شود.
بنابراین، برگزاری نخستین نشست وزرای خارجه ۳+۳ در تهران نیز گامی مهم در راستای سیاست همسایگی جمهوری اسلامی ایران و گسترش روابط دوستانه بین همسایگان و حل مشکلات منطقه بدون دخالت بیگانگان ارزیابی می شود؛ حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه پیشتر درباره فرمت ۳+۳ گفته بود: «فرمت‌های متعددی برای حل مناقشات مطرح شده، یکی از این فرمت‌‌ها ۳+۳ است که از زمان اوج گیری بحران در قره باغ مطرح شد؛ ما فکر میکنیم از مسیر گفت‌وگو می‌شود سوءتفاهمات را برطرف کرد و تمامیت ارضی کشورها می تواند در گفت‌وگوها مورد تأکید قرار بگیرد، نتیجه آن را هم می‌توانیم روی زمین پیاده کنیم.»
نویسنده:حسن عقیقی
116
بیشتر بخوانید:
تاکید رئیسی و پوتین بر حل مسائل قفقاز و پرهیز از دخالت بیگانگان
دبیر شورای عالی امنیت ملی: ایران با هرگونه تغییر ژئوپلیتیک در منطقه قفقاز مخالف است
امیرعبداللهیان در نشست خبری با همتای ارمنی: از پیشرفت گفتگوهای صلح بین ارمنستان و آذربایجان استقبال میکنیم
مخالفت ایران با هرگونه تغییر ژئوپلتیک در قفقاز
