محمدرضا فرزین با تاکید براینکه با اجرایی شدن پیمان پولی بین ایران و روسیه، دیگر هیچ گونه مشکلی برای مبادلات پولی و بانکی در تجارت میان ایران و روسیه نخواهیم‌داشت، گفت: پول دیجیتال ایران و روسیه نیز در مبادلات اقتصادی فعال می‌شود.
بر این اساس، سند اقدام مشترک میان بانک‌های مرکزی ایران و روسیه در سه سرفصل اصلی «استفاده از پول های ملی در تجارت دو کشور»، «امکان اتصال پیام‌رسان های بانکی و بومی دو کشور موسم به سپام و SPFS» و «امکان اتصال شبکه پرداخت کارتی دو کشور» عملیاتی شده است.
رییس بانک مرکزی ایران در این زمینه یادآور شد: با پیمان پولی، مبادلات براساس ارزهای محلی ریال و روبل خواهد بود و نیازی نیست از ارز دیگری استفاده شود،این تصمیم شروعی برای جهش در مبادلات تجاری کشور است ، ضمن اینکه از خطرات ناشی از تبدیل ارز به سایر ارزها کاسته می شود.
براساس گزارش بانک و.ت.ب (VTB) روسیه که دومین بانک بزرگ این کشور است، در ۹ ماه سال ۲۰۲۳ ، روابط تجاری بین روسیه و ایران نسبت به مدت مشابه در سال قبل، ۳۰ درصد افزایش یافته است.این گزارش تاکید می کند: ما شاهد افزایش سهم تبادلات مالی با ارزهای ملی روبل و ریال در تجارت خارجی هستیم.
اجرایی شدن پیمان پولی میان ایران و روسیه درواقع گام بلند و اساسی دیگری در راستای مبارزه با سلطه دلار است. دلاری که همواره به عنوان ابزار فشارسیاسی و اقتصادی کاخ سفید بر دیگر کشورها بوده و هست. از این رو زمینه گسترش روابط بانکی و پولی میان ایران و روسیه مدتهاست مورد نظر دو کشور قرار گرفته است به ویژه که تهران و مسکو از اعضای اصلی گروه بریکس هستند و توسعه روابط اقتصادی برمبنای پیمان های تجاری متقابل یکی از اهداف این گروه است.
طی سال های اخیربا تشدید سیاست های تحریمی آمریکا، موضوع استفاده از ارزهای دیگر در مبادلات تجاری میان کشورهای مختلف جهان، بسیار جدی مد نظر قرار گرفته است و بسیاری از کشورها با انتفاد از سیاست های واشنگتن دراستفاده ابزاری از دلار برای فشار به دیگر کشورها، تلاش کرده اند تا با راهکارهای مختلف از سلطه دلار بکاهند.
دراین راستا سیاست جایگزینی دلار به جای ارزهای ملی برای بسیاری از کشورهایی که زیر فشارهای تحریمی آمریکا قرار دارند، موضوعی جدی و حیاتی به شمار می آید،چنانکه طی سال های اخیر کشورهای عضو بریکس که متشکل از روسیه و چین و دیگر کشورهای نوظهور اقتصادی هستند تلاش کرده اند مبادلات خود را براساس واحد پول خود انجام دهند ؛اکنون مبادلات تجاری میان چین وروسیه نیز بر پایه یوان و روبل انجام می شود.
صندوق بین المللی پول چندی پیش در گزارشی اعلام کرد،سهم دلار در ذخایر ارزی کشورهای مختلف جهان در حال کاهش است .
در واقع با همکاری کشورهای مختلف، بتدریج سلطه دلار از اقتصاد جهانی کاهش یافته وهمچنین نقش دلار به عنوان ابزار فشارسیاسی و اقتصادی کاخ سفید بر دیگر کشورها تعدیل می‌شود؛ از این رو مقامات آمریکا نسبت به آن هشدار داده اند. «دونالد ترامپ» رییس‌جمهوری منتخب آمریکا دراین زمینه تهدید کرد: در صورتی که کشورهای بریکس با هدف تضعیف دلار به دنبال ایجاد ارز بریکس باشند تعرفه 100 درصدی بر روی کالاهای وارداتی از این کشورها وضع خواهد کرد.
به رغم تهدید ترامپ علیه کشورهای عضو بریکس اما روندهای جاری در زمینه تبادلات تجاری، مالی و پولی از جمله اجرایی شدن پیمان پولی میان ایران و روسیه، نشان دهنده افزایش سهم ارزهای ملی و کاهش تدریجی سهم دلار در تعاملات مالی است.
نویسنده: آتوسا دینیاریان
