این سفر زمانی انجام شده است که ولایمیر زلنسکی رئیس جمهوری اوکراین در نشست سران اتحادیه اروپا در بروکسل در هفته گذشته اعلام کرد قرارداد انتقال گاز روسیه از طریق خاک اوکراین را که در ۳۱ دسامبر منقضی می‌شود، تمدید نخواهد کرد. گاز طبیعی و نفت روسیه همچنان از طریق اوکراین به برخی از کشورهای اروپایی، از جمله اسلواکی منتقل می‌شود که طبق توافقنامه پنج ساله قبل از جنگ امضا شده است. نخست وزیر اسلواکی اعلام کرده است که در واکنش به سخنان زلنسکی مبنی بر عدم تمدید قرارداد انتقال گاز روسیه این سفر را انجام داده است.
پس از آغاز درگیری‌های نظامی بین مسکو و کی‌یف در سال ۲۰۲۲، اتحادیه اروپا در تلاش برای کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی روسیه، واردات نفت به کشورهای عضو این اتحادیه را ممنوع، اما مجارستان، اسلواکی و جمهوری چک را برای یافتن مسیرها و منابع جایگزین معاف کرد. اما این کشورها تاکنون راضی به قطع واردات نفت و گاز از روسیه نشدند. اتحادیه اروپا پیشنهاد وارادات نفت از طریق خطوط لوله کرواسی را به این کشورهای محصور در خشکی پیشنهاد کرده است. اگر دولت مجارستان اعلام کرده که کرواسی شریک قابل اعنمادی در این زمینه نیست و هزینه انتقال نفت را در سه سال گذشته پنج برابر کرده است.
اوکراین می خواهد تمام منابع درآمدی روسیه را در صادرات نفت و گاز به اروپا قطع کند. نخست وزیر اسلواکی معتقد است : «چنین نگرش‌هایی از نظر مالی به اسلواکی آسیب می‌زند و عملیات نیروگاه‌های هسته‌ای در اسلواکی را تهدید می‌کند؛ اقدامی که غیرقابل قبول است. این وظیفه ما بوده از سیاست مستقل اسلواکی در هر چهار جهت محافظت کنیم.» مجارستان و اسلواکی دو کشوری هستند که به شدت منتقد جنگ اوکراین هستند.
رابرت فیکو نخست وزیر اسلواکی بارها از اتحادیه اروپا خواسته است که تحریم‌ها علیه روسیه را لغو کند و تاکید کرده که این اتحادیه باید پس از پایان درگیری اوکراین گفت‌وگو با مسکو را از سر بگیرد. با توجه به چشم اندازی که از جنگ اوکراین پس از پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری ایجاد شده است .
احتمال پایان جنگ در سال 2015 بسیار قوت گرفته است. ترامپ در آخرین موضع گیری اعلام کرده است که پس از وررد به کاخ سفید با پوتین دیدار خواهد کرد . سران فرانسه و آلمان نیز پیش از این از بازنگری در روابط با روسیه و مذاکره با پوتین سخن گفته بودند. اولاف شولتز صدراعظم آلمان با پوتین تلفنی گفتگو کرده است.
می توان گفت رابرت فیکو نخست وزیر اسلواکی اولین گام را برای مذاکره با پوتین برداشته است. هر چند این گفتگوها شاید محدود به تداوم صادرات گاز روسیه به اروپا از طریق خطوط لوله از خاک اوکراین بوده باشد ولی تاثیر سیاسی آن را نمی توان در تابو شکنی مذاکره با پوتین پس از سه سال نادیده گرفت. عدم واکنش منفی دولتهای اروپایی به سفر رابرت فیکو به مسکو را در همین راستا می توان ارزیابی کرد.
آندژی شینا معاون وزیر خارجه لهستان در یک گفت‌وگوی تلویزیونی اعلام کرد که سفر روبرت فیتسو، نخست‌وزیر اسلواکی به مسکو، برای مقامات ورشو کاملاً قابل درک است. او توضیح داد که براتیسلاوا برای حل مشکل تأمین سوخت این کشور، با توجه به تصمیم اوکراین برای عدم تمدید ترانزیت گاز روسیه، باید راه‌حل‌هایی بیابد. شینا یادآور شد: «سیاست مجارستان و اسلواکی در قبال روسیه مدت‌هاست که مشخص و شفاف بوده است.»
فضای سیاسی حاکم بر جنگ اوکراین نشان می دهد طرفداران ادامه جنگ با روسیه نیز چاره ای جز پذیرش پیدا کردن راه حلی برای سازش با روسیه ندارند . نخست وزیر اسلواکی پیش از سفر به مسکو در مصاحبه ای با اشاره به اینکه آمریکا و متحدانش در ناتو هرگز برای اوکراین دعوتنامه پیوستن به این ائتلاف نظامی را ارسال نخواهند کرد، گفت کی‌یف در نتیجه جنگ با روسیه ۳۰ درصد خاکش را نیز از دست خواهد داد.
نویسنده: مرتضی مکی
112
