آمریکا که در سال 2001 به بهانه مبارزه با تروریسم، افغانستان را اشغال کرد در دو دهه حضور شکست خورده خود در این کشور، میراث شومی را برای مردم افغانستان برجای گذاشت که تا دهه های متمادی اثار مخرب آن، مشهود خواهد بود.
آمریکا و متحدانش در ناتوبه بهانه از بین بردن القاعده و طالبان، در بیست سال حضور در افغانستان نه تنها افراط گرایی را سرکوب نکردند بلکه زمینه را برای فعالیت بیشتر تروریست ها از جمله داعش در این کشور مهیا کردند.
آمریکا و دیگر کشورهای عضو ناتو علاوه بر تشدید ناامنی و گسترش پدیده تروریسم در افغانستان، ضمن از بین بردن زیر ساخت های این کشور در جریان دو دهه جنگ بی حاصل در افغانستان، کشتار هزاران غیرنظامی و افراد بیگناه، موجبات رشد تولید مواد مخدر و ترانزیت آن به دیگر کشورها را هموار کردند.
حتی براساس مفاد توافقنامه گروه طالبان و امریکا در فوریه 2021 این دیدگاه وجود دارد که این توافق زمینه را برای سرنگونی دولت محمد اشرف غنی رئیس جمهوری سابق افغانستان و قدرت یافتن مجدد طالبان در این کشور را مهیا کرد.
با گذشت یکسال از خروج آخرین نظامی آمریکایی از افغانستان، همچنان سیاست های تنبیهی کاخ سفید علیه مردم این کشور ادامه دارد که بلوکه شدن دارایی های افغانستان، مهمترین مصداق ان است.
بلوکه شدن 9 میلیارد دلار از دارایی های ارزی بانک مرکزی افغانستان توسط آمریکا و همراهی کشورهای اروپایی با این سیاست کاخ سفید، زندگی اولیه مردم افغانستان را بشدت به چالش کشانده و دسترسی آنان به مواد غذایی و نیازهای اولیه معیشتی را بسیار دشوار کرده است.
کاهش ارزش پول ملی و افزایش افسارگسیخته تورم در افغانستان در کنار تحریم های امریکا در مسدود کردن دسترسی های طالبان به منابع ارزی بانک مرکزی آن کشور در خارج سبب شده تا نهادهای بین المللی درباره بروز بحران انسانی از جمله بروز قحطی و گرسنگی برای میلیون ها نفر از مردم افغانستان هشدار بدهند.
فشارهای آمریکا و کشورهای غربی بر مردم افغانستان به بهانه حاکمیت طالبان در حالی ادامه یافته است که آنان خود در به قدرت رسیدن این گروه به دلایل مختلف ازجمله به ضعف کشاندن دولت و ارتش افغانستان در دوره اشرف غنی، نقش تعیین کننده ای داشته اند.
در شرایط کنونی و با توجه به فشارهای آمریکا و اروپا بر مردم افغانستان، ضرورت دارد تا طالبان زمینه را برای تشکیل دولت فراگیر و مشارکت دادن جدی مردم در روند دولت-ملت سازی و تعیین اینده سیاسی این کشور فراهم کند که خود می تواند بستری برای تغییردر وضعیت بحرانی افغانستان باشد.
ایران از زمان شروع فعالیت دولت طالبان در افغانستان در اگوست گذشته، در نشست های دو یا چند جانبه با مقامات این گروه بارها لزوم تشکیل حکومت فراگیر را گوشزد کرده است و آن را تنها مسیر عبور افغانستان از مرحله پرچالش کنونی دانسته است.
در همین راستا، زهرا ارشادی، سفیر و نماینده دائم ایران در سازمان ملل متحد در نشست شورای امنیت در مورد افغانستان که روز گذشته(دوشنبه) برگزار شد در سخنانی تاکید کرد که طالبان باید درباره تشکیل یک دولت فراگیر که جامعه چندقومیتی افغانستان را به‌درستی نمایندگی کند، پاسخ دهد.
موضع جمهوری اسلامی ایران در خصوص ایجاد حکومت فراگیر در افغانستان، راهبردی است که می تواند به کاهش بحران و برقراری ثبات در این کشورکمک شایانی کند.
نویسنده: محمدرضا عسگری
116
