سند دکترین جدید سیاست خارجی روسیه شامل مواردمختلفی می شود که برخی از مهمترین آنها برشمرده می شود. نخست اینکه در این سند بالا دستی به این مساله اشاره شده که روسیه نه خود را دشمن غرب می داند و نه خود را در رابطه با غرب منزوی می‌کند؛ و هیچ گونه نیات خصمانه ای نسبت به آن ندارد.
این امر با توجه به تبلیغات و جنگ روانی گسترده غرب به سر کردگی آمریکا علیه روسیه که آن را به عنوان یک دشمن نظم بین المللی غرب محور و نیز دارای اهداف شدید ضد غربی معرفی کرده معنا پیدا می کند.
به ویژه پس از آغاز جنگ اوکراین ، واشنگتن و دیگر کشورهای غربی مدام در تلاش هستند تا روسیه را به عنوان یک قدرت تجاوز گر مطرح کنند در حالی که مسکو قبل از این جنگ بارها به غرب و ناتو در باره تلاش مستمر برای گسترش ناتو به سوی شرق و به ویژه عضویت اوکراین در این سازمان نظامی که به مفهوم عبور از خط قرمز های امنیت ملی روسیه است هشدار داده بود .لذا از دیدگاه مقامات ارشد روسیه ، حمله نظامی به اوکراین که آن را عملیات نظامی ویژه نامیده درواقع تلاشی برای جلوگیری از توسعه طلبی غرب و به خط افتادن امنیت ملی و موجودیت روسیه است.
روسیه به کاهش توانایی کشورهای غیردوست در سوء استفاده آنها از موقعیت خود در اقتصاد جهانی کمک می کند
موضوع دیگری که در این سند مطرح شده این است که روسیه می تواند از نیروهای مسلح برای دفع و جلوگیری از حملات به خود و متحدانش استفاده کند. این امر نیز اکنون با توجه به اقدامات نظامی روسیه در اوکراین وپیش از این مداخله نظامی در قزاقستان در قالب نیروهای سازمان پیمان امنیت جمعی مصداق پیدا کرده است. موضوع مهم دیگر در دکترین سیاست خارجی جدید روسیه تصریح به این مطلب است که روسیه به کاهش توانایی کشورهای غیردوست در سوء استفاده آنها از موقعیت خود در اقتصاد جهانی کمک می کند.
این مساله با توجه به تلاش مستمر روسیه به همراه چین و دیگر کشورهای عضو گروه بریکس برای باز تعریف اقتصاد وتجارت و مالیه جهانی براساس واقعیات جدید به ویژه رشد فزاینده اقتصادهای نوظهور از یک سو و سوء استفاده آمریکا از موقعیت برتر دلار به عنوان ارز بین المللی اصلی برای پیشبرد سیاست ها و اهداف سلطه گرانه خود با تحریم کشورها و تحت فشار قرار دادن آنها معنا پیدا می کند.
موضوع چهارم در سند جدید سیاست خارجی روسیه تصریح به این امر است که رویکرد روسیه نسبت به سایر کشورها با سیاست های سازنده، بی طرف یا غیردوستانه آنها تعیین خواهد شد. این امر بدان معنا است که مسکو در تعیین و اجرای سیاست ها و رویکرد خود در قبال سایر کشورها بر مبنای نحوه رفتار آنها عمل خواهد کرد.
در این راستا در سال 2022 در قالب مفهومی موسوم به کشورهای غیر دوست که شامل کشورهای بلوک غرب و برخی دیگر از کشورها که با سیاست های غرب علیه روسیه هم داستان شده اند، مسکو روابط و مراودات خود با این کشورها را کاهش داده و امتیازات ترجیحی در زمینه فروش نفت و گازو نیز سایر اقلام صادراتی به این دسته از کشورها را کنار گذاشته و روابط خود با این کشورها را باز تعریف کرده است.
اولویت قراردادن از بین بردن آثار سلطه آمریکا در جهان و ایجاد شرایطی برای کنار گذاشتن جاه طلبی های هژمونیک
مساله مهم دیگر درسند جدید سیاست خارجی روسیه این است که در آن تصریح شده که از بین بردن آثار سلطه آمریکا در جهان و ایجاد شرایطی برای کنار گذاشتن جاه طلبی های هژمونیک در اولویت توجه خواهد بود ودر این راستا مسکو آمریکا را منبع اصلی خطر برای امنیت خود و صلح بین‌المللی می‌داند.
سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه می گوید: دکترین جدید سیاست خارجی روسیه امکان اقدامات واکنشی متقارن یا نامتقارن را فراهم می‌کند جایی که در این مفهوم، آمریکا آغازگر و موتور اصلی رویکرد ضد روسیه در جهان نامیده شده است.
مسکو بارها در باره سیاست های یکجانبه گرایانه آمریکا که هنوز هم خود را درقالب پلیس جهانی تصور کرده وتلاش می کند تا با مداخله گرایی در نقاط مختلف جهان از جمله در جنگ اوکراین در قالب سرکرده غرب ، اهداف یکجانبه خود را پیش ببرد ابراز نگرانی کرده و خواهان تغییر این رویکرد شده است.
هم چنین در این سند تصریح شده که روسیه نسبت به درک بیهودگی رویارویی از سوی غرب و بازگشت به تعامل برابر ابراز امیدواری می کند. اکنون مشخص شده که کشورهای اروپایی عضو ناتو نیز در همان مسیر مد نظر آمریکا با روسیه به نقابل پرداخته اند ، در حالی که روسیه خواهان تعامل با غرب ونه تداوم رویایی با آن است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
113
بیشتر بخوانید:
اعتراض روسیه به اقدامات تحریک آمیز آمریکا در سوریه
