در شرایطی که طرفین مناقشه قره باغ در زمینه تردد جمهوری آذربایجان با جمهوری خودمختار نخجوان بر اساس بند ششم توافقنامه ده ماده ای مسکو مصوب نیمه شب نهم نوامبر سال 2020 میلادی، به توافق کلی رسیده اند، تنش های مرزی در خطوط تماس نیروهای آذری و ارمنی از نقش و دخالت های جدی بیگانگان به منظور بروز جنگ سوم قره باغ خبر می دهد.
در همین ارتباط، «ادمون ماروکیان» دیپلمات ارشد ارمنی گفته است: "جمهوری آذربایجان برای حملات جدید علیه ارمنستان آماده می‌شود."
ادمون ماروکیان، دیپلمات ارشد ارمنستان با اشاره به اینکه وزارت دفاع جمهوری آذربایجان در ماه ژوئن با صدور 19 بیانیه، نیروهای مسلح ارمنستان را به تیراندازی های دروغین متهم کرده است، در توئیتی نوشت: "همه این اظهارات و بیانیه‌ها یک هدف را دنبال می‌کنند. آن هم آماده کردن زمینه اطلاع‌رسانی به منظور تجاوز روزانه و حمله به حاکمیت سرزمینی ارمنستان است."
ماروکیان افزود: "این رفتارهای مقامات باکو پس از دهم ماه ژوئن شدت گرفته است و این امر به معنای آن است که مقام های دولت علی اف برای اقدامات تحریک‌آمیز جدید آماده می‌شوند. طبیعتا این تحرکات کمکی به مذاکرات صلح جاری نمی‌کند و جامعه جهانی نیز باید با رصد این اقدامات، بلندپروازی‌های توسعه‌طلبانه باکو را مهار کند."
به رغم توافق کلی مقام های بلندپایه باکو و ایروان در نشست اخیر در مسکو، چنین به نظر می رسد که مقام های دولت الهام علی اف به تحریک بیگانگان همچنان درصدد تحقق خواسته های بیگانگان هستند.
این در حالی است که توافق کلی میان رهبران باکو و ایروان به دست آمده است و مقام های باکو می بایست در انتظار پایبندی طرف ارمنی به تعهدات در زمینه بازگشایی راه آهن در مسیر باکو - نخجوان باشند.
فشارهای دولت الهام علی اف به ارمنستان به منظور دریافت کریدور
بر اساس بند ششم توافقنامه صلح مسکو که در سال 2020 میلادی به امضا رسید، مقرر شده است که طرف ارمنی، در طول سه سال این مسیر را بازگشایی کند و در اختیار طرف آذری قرار دهد.
با وجود آنکه مشکل جمهوری آذربایجان با امضای این سند حل شده است، به نظر می رسد مقام های دولت الهام علی اف به تحریک بیگانگان در پی دریافت کریدور از ارمنستان هستند.
این در حالی است که دولت ارمنستان همچنان مخالف واگذاری کریدور به طرف آذری است.
در آخرین موضعگیری دراین ارتباط، «نیکول پاشینیان» نخست‌وزیر ارمنستان روز جمعه گذشته (16 ژوئن) در نشست هیات دولت در ایروان، گفت: "بار دیگر تاکید می کنم که هرگونه منطق کریدوری از طریق خاک جمهوری ارمنستان غیرقابل قبول است."
به گفته پاشینیان، "ارمنستان آماده رفع انسداد و تقویت روابط حمل و نقلی و اقتصادی در سطح منطقه است که در بیانیه سه جانبه 9 نوامبر 2020 میلادی و بر اساس اصول حاکمیت، صلاحیت متقابل و برابری کشورها ارائه شده است."
اظهارات اخیر نخست وزیر ارمنستان نشان می دهد که فشارهای دولت الهام علی اف به ارمنستان، صرفا به منظور دریافت کریدور و تحقق خواسته های بیگانگان صورت می گیرد.
رئیس جمهوری آذربایجان به منظور خوش خدمتی به بیگانگان حتی برای جنگ سوم قره باغ آماده شده است. این در حالی است که در شرایط فعلی جمهوری آذربایجان به تمامی خواسته های خود رسیده است و بهانه ای برای باز کردن بیشتر پای بیگانگان به منطقه قفقاز ندارد.
در مجموع باید گفت، آن دسته از بیگانگانی که خود را در منطقه قفقاز ذینفع می دانند، اصرار دارند مرز ارمنستان با ایران را در انحصار خود داشته باشند تا آمریکا و دولت های غربی بتوانند از طریق سیاستمداران منطقه فشارهای نابرابر و ناعادلانه بر ایران را تشدید کنند.
در عین حال، با دریافت کریدور، روسیه نیز به آسانی از بسیاری از طرح های حمل و نقلی و ترانزیتی منطقه حذف خواهد شد. در این شرایط، این سوال اساسی مطرح می شود که آیا دولت الهام علی اف توانایی پیروزی در جنگ سوم قره باغ را خواهد داشت؟
بسیاری از محافل سیاسی مستقل در منطقه بر این باورند که در صورت از سر گیری جنگ، تجزیه جمهوری آذربایجان و حتی بخش هایی از اراضی ترکیه به دور از واقعیت نخواهد بود و آمریکا که از سال های گذشته برای تجزیه ترکیه نقشه کشیده است، فرصت های مناسبی برای تحقق این هدف به دست خواهد آورد.
نویسنده: محمدعلی طالبی
117
