اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در خصوص رفتار اروپا و احتمالات مطرح شده در قبال برجام، تاکید بر خط قرمزهایی است که بدون هیچگونه ملاحظه سیاسی از سوی ایران برای ماندن در برجام بصورتی صریح و قاطعانه اعلام شده است.
دو احتمال در خصوص سرنوشت برجام
احتمال اول؛ ادامه توافق هسته ای در چار چوب قطعنامه شورای امنیت و تضمین منافع حاصل از برجام برای ایران بدون وارد شدن هر گونه عنصر غیر برجامی به مذاکرات ایران و اتحادیه اروپاست.
حرکت در این مسیر اما نیازمند استقلال عمل سیاسی و اقتصادی از جانب اروپا برای پایبندی کامل و بی واسطه به تعهدات برجامی است.
اما احتمال دومی که وجود دارد، نا توانی اتحادیه اروپا از عمل به تعهداتش در برجام در مقابل فشارهای امریکا و یا سوء استفاده از وضعیت جدید در برجام است که در اظهارات دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران بصورتی صریح مورد اشاره قرار گرفته است.
از دید گاه تحلیلی باید گفت؛ برجام بدون امریکا، وضعیت جدیدی است که با دو احتمال مورد اشاره ارتباطی مستقیم دارد.
این وضعیت جدید دارای عناصر سیاسی و اقتصادی و همچنین در برگیرنده حقوق مشروع ایران در چار چوب مقررات آژانس بین المللی انرژی اتمی است که به عنوان تنها نهاد نظارتی، برنامه صلح آمیز هسته ای ایران را تایید کرده است.
مذاکرات هستهای تحت هیچ شرایطی دوباره گشوده نخواهد شد
در همین چارچوب شمخانی با اشاره به رسمیت یافتن برنامه غنی سازی جمهوری اسلامی مطابق قطعنامه 2231 شورای امنیت سازمان ملل متحد تاکید کرد:
"چگونگی ادامه برنامه هسته ای ایران بر اساس توافق بین المللی برجام مشخص شده است و پرونده بسته شده مذاکرات هستهای تحت هیچ شرایطی دوباره گشوده نخواهد شد."
اما از جنبه سیاسی مسئله ای که از سوی امریکا بهانه خروج از برجام قرار گرفته و در اظهارات سخیف «دونالد ترامپ» رییس جمهور و «مایک پمپئو» رییس پیشین سازمان جاسوسی امریکا (سیا) و وزیرخارجه کنونی امریکا مطرح شده؛ اتهام سازی های موهوم در باره نقش منطقه ای و توان دفاع موشکی ایران است.
پمپئو، روز دوشنبه در اظهاراتی مملو از اتهام های بی اساس، گفت، آمریکا پس از خروج از برجام به دنبال تشدید فشار مالی و تحریم های بی سابقه علیه ایران، جلوگیری از نفوذ و هژمونی تهران در منطقه و ممانعت از برنامه هسته ای و موشکی ایران است.
امریکا در موضعی نیست که برای ایران شرط تعیین کند
وزارت امور خارجه ایران در بیانیه ای با رد اظهارات سخیف، بی مایه، توهین آمیز و مداخله گرانه پمپئو تصریح کرد:
"رژیم آمریکا که با وجود مخالفت همه کشورهای جهان، به جز معدودی رژیم حقیر، روی تمامی تعهدات سیاسی، حقوقی و بین المللی خود پا گذارده است، در موضعی نیست که برای کشور بزرگی همچون ایران که به تعهداتش پایبند بوده، شرط تعیین کند."
هشدار شمخانی دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران در باره رفتار اروپا را نیز می بایست در همین چارچوب ارزیابی کرد. چراکه در وضعیت متغیر برجام بدون امریکا؛ احتمال تکرارتجربه امریکا از جانب اروپا هم دور از انتظار نیست.
نویسنده: جمشید امین زاده
133/116
بیشتر بخوانید:
شمخانی: با اثبات ناتوانی اروپا، ایران در سیاست خود بازنگری میکند
شمخانی ضمن هشدار به اروپا: نابودی برجام به نفع آمریکا نیست
شمخانی: برجام، آزمونی تاریخی برای کارآیی نهادهای بینالمللی است