تحلیل؛

ایران پرس: ژنرال «ایگور کریلوف» فرمانده نیروهای دفاع هسته ای، شیمیایی و بیولوژیکی ارتش روسیه اعلام کرد که کارشناسان و متخصصان پنتاگون در حال بررسی امکان استفاده از ویروس آبله میمون به عنوان یک سلاح بیولوژیکی هستند.

کریلوف در یک کنفرانس مطبوعاتی گفت: «آنچه باعث نگرانی است تعداد فزاینده مطالعات انجام شده توسط متخصصان ارتش ایالات متحده بر روی انواع ویروس‌های آبله حیوانی و سایر ویروس‌های بیماری زای آبله انسانی است.»

هشدار جدید روسیه درباره توسعه یک سلاح بیولوژیک جدید با توجه به تلاش های ممتد و گسترده واشنگتن در این زمینه در چند دهه اخیر به خصوص پس از فروپاشی شوروی در سال 1991 صورت گرفته است. تداوم گسترش توانمندی های نظامی بیولوژیک آمریکا و به زبان دیگر تسلیحات بیولوژیک ایالات متحده به رغم مخاطرات جدی آن برای امنیت منطقه ای و امنیت جهانی انجام شده است.

با اینکه آمریکا عضو«کنوانسیون تسلیحات بیولوژیک»است که در سال 1972 تصویب شده و از سال 1975 به اجرا درآمده است ، اما عملا از پیشگامان توسعه انواع مختلف این تسلیحات غیر انسانی محسوب می شود. ژنرال کریلوف در باره تلاش های دولت ترامپ در زمینه توسعه تسلیحات بیولوژیک گفته بود: «جان بولتون، مشاور امنیت ملی اسبق آمریکا، شخصا بر تهیه سندی برای توسعه سلاح بیولوژیک در آمریکا نظارت داشت و معتقد بود توسعه چنین سلاحی می‌تواند پشتوانه خوبی برای سلطه آمریکا بر دنیا به عنوان تنها ابرقدرت جهانی باشد.»

 

 

 آمریکا پس از فروپاشی شوروی توجه خاصی به ایجاد آزمایشگاه های تسلیحات بیولوژیک در کشورهایی که پس از فروپاشی شوروی ایجاد شدند داشته است. ضمن اینکه استقرار این آزمایشگاهها به ویژه آن دسته که در کشورهایی مانند اوکراین در همسایگی روسیه قرار گرفته اند در واقع برای ایجاد تهدیدات بیولوژیکی علیه روسیه صورت گرفته است.

«ایزومی ناکامیتسو» معاون دبیرکل سازمان ملل متحد و نماینده این نهاد در امور خلع سلاح پیش از نهمین همایش بازنگری کنوانسیون تسلیحات بیولوژیک با اشاره به فعالیت های بیولوژیک واشنگتن در اوکراین گفته بود که در فعالیت‌های بیولوژیک (آمریکا در اوکراین) فرآیند نظارتی مناسب و منطبق با کنوانسیون وجود ندارد. به گفته این مقام سازمان ملل، در این فعالیت‌های مناطق «خاکستری» زیادی وجود دارد به ویژه وقتی پای تحقیقات آزمایشگاهی در میان باشد.

نکته مهم اینکه در طرح‌های بیولوژیکی مرتبط به کشور‌های دیگر، آمریکا بیشتر از طرف‌های غیر نظامی طرف قرارداد با خود استفاده می کند که این کار می‌تواند شک و تردید‌ها در زمینه فعالیت‌های بیولوژیکی نظامی پنتاگون را تا حد زیادی کاهش دهد. ژنرال کریلوف دراین زمینه با انتقاد از حضور آزمایشگاه‌های بیولوژیک آمریکا در کشور‌های هم مرز با روسیه می گوید: واشنگتن فعالیت آزمایشگاه‌های بیولوژیک با اهداف نظامی خود را متوقف نکرده بلکه در راستای عوام فریبی آن‌ها را به شرکت‌های غیرنظامی دیگر منتقل نموده است.

 

 

با توجه به وجود شواهد فراوان روسیه تلاش کرده تا تخلف ایالات متحده از کنوانسیون منع تسلیحات بیولوژیک و سمی را در سازمان ملل مطرح نماید .در این راستا در اوایل نوامبر2022 نماینده روسیه در شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه‌ای را در خصوص لزوم انجام تحقیقات در مورد آزمایشگاه های بیولوژیکی ایالات متحده به رأی گیری گذاشت. علاوه بر ایجاد یک کمیسیون ویژه، در این سند پیشنهاد شده بود که گزارشی در مورد نتایج این تحقیقات ارائه شود.

با این حال، شورای امنیت سازمان ملل قطعنامه پیشنهادی روسیه را تایید نکرد. روسیه و چین به آن رای مثبت دادند،آمریکا، بریتانیا و فرانسه به آن رای منفی و 9 کشور دیگر رای ممتنع دادند. بدین ترتیب  غربی ها با همراهی کردن با آمریکا مانع از تحقیقات درباره توسعه تسلیحات بیولوژیک توسط ایالات متحده شدند. این اقدام صرفا موجب تشویق هر چه بیشتر واشنگتن برای پیگیری تلاش هایش در راستای توسعه تسلیحات بیولوژیک می شود که کاربرد آنها می تواند منجر به بروز فجایع انسانی بی سابقه ای شود. 

نویسنده: سید رضا میرطاهر

116

بیشتر بخوانید:

آمریکا و تهدیدات بیولوژیک برای جهان

دسترسی روسیه به اسناد پنتاگون درباره تسلیحات بیولوژیک در اوکراین

تحلیلی در باره کنفرانس کنوانسیون منع تسلیحات بیولوژیکی