10 ماه از برگزاری انتخابات پارلمانی عراق میگذرد. واگرایی و اختلاف میان گروههای سیاسی سبب بنبست در تعیین رئیس جمهور و نخست وزیر جدید عراق شد. نمایندگان وابسته به جریان صدر که مدعی بزرگترین فراکسیون پارلمانی بودند، در اعتراض به بنبست سیاسی از پارلمان استعفا دادند و مقتدی صدر نیز اعلام کرد که از فعالیت سیاسی کنارهگیری میکند.
با این حال، تحرکات صدریها در صحنه سیاسی عراق بیشتر نیز شده است. مقتدی صدر در چند نوبت فراخوان تظاهرات مردمی سر داده و نشان دادن وزن سیاسی خود را با اردوکشی خیابانی در پیش گرفت. برونداد این رفتار، نتیجه غیردموکراتیک داشته و معترضان به پارلمان عراق حمله کرده که تعطیلی جلسات پارلمان را در پی داشته است.
مطرح شدن تهدیدهایی علیه شورای عالی قضایی عراق
حمله به پارلمان تنها اقدام غیرقانونی معترضان نبود و در روزهای اخیر تهدیدهایی علیه شورای عالی قضایی مطرح شده و برخی از معترضان نیز مقابل ساختمان این شورا تجمع کردند. علت این اقدام، خودداری دستگاه قضایی عراق از انحلال پارلمان است، موضوعی که مقتدی صدر و طرفداران وی آنرا به صورت رسمی درخواست کرده و خواستار برگزاری انتخابات زودهنگام پارلمانی شدند. این در حالی است که انحلال پارلمان عراق در اختیار دستگاه قضایی این کشور نیست.
«حنان الفتلاوی»، از نمایندگان پارلمان عراق در این خصوص گفت دستگاه قضایی بارها تاکید کرد که اختیار انحلال پارلمان را ندارد، چرا برخی تلاش میکنند دستگاه قضایی را به زور وارد اختلافات سیاسی کنند؟ دستگاه قضایی را رها کنید که تنها نهاد مشروع باقیمانده و تعطیل نشده است، آیا میخواهید آنچه از حکومت باقیمانده را نیز از بین ببرید؟ اگر به دنبال راه خروجی هستید، تنها راه قانون اساسی و سازوکارهای آن است.
تظاهرات اخیر تهدیدی برای ساختارهای حکومتی در عراق
تعطیلی شورای عالی قضایی و پیش از آن نیز تعطیلی پارلمان، به منزله این است که تظاهرات اخیر در حال نابودن کردن ساختارهای حکومتی در عراق است. همین موضوع نیز سبب واکنش و انتقاد مقامات رسمی عراق از تداوم تظاهرات در این کشور شده است. مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق سفر خود به مصر را نیمه کاره گذاشت و به عراق بازگشت و در بیانیهای خواستار احترام به نهادهای دولتی و ادامه فعالیت آنها شد و هشدار داد عراق با خطر واقعی مواجه شده است.
محمد الحلبوسی رئیس پارلمان عراق که ریاست ائتلاف السیاده را نیز بر عهده دارد و پیش از این متحد جریان صدر برای ساخت جدید قدرت در عراق بود، به تحصن طرفداران صدر در برابر شورای عالی قضائی عراق واکنش نشان داد و اعلام کرد: نباید با با دستگاه قضائی که همه ما به آن روی میآوریم گلاویز شویم. از آنچه امروز به آن رسیدهایم متاسفیم، پارلمان تعطیل است شورای عالی قضائی تعطیل است دولت پیشبرد امور بر سرکار است.
این واکنش الحلبوسی نشان میدهد ادامه رفتارهای غیرمدنی جریان صدر و تهدید آنها علیه نهادهای قانونی قدرت در عراق سبب شکاف میان این جریان و متحدان آن نیز شده است. در واقع، ادامه این رفتارهای غیرقانونی نه تنها منافع جریان صدر را تأمین نمیکند بلکه کلیت نظام عراق را نیز با مشکلات جدی مواجه میکند. در همین راستا، «ترکی العتبی» عضو چارچوب هماهنگی خاطرنشان کرد بسته شدن ساختمان عالی قضایی موضوع بسیار خطرناکی است، اعتبار حکومت را تضعیف میکند و نشان دهنده مسیری است که برای چارچوب هماهنگی و تمام نیروهای سیاسی عراق نگران کننده است.
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
تحصن طرفداران مقتدی صدر در مقابل ساختمان شورای عالی قضایی عراق