وزیران دفاع کشورهای الجزایر، تونس، مغرب، لیبی و موریتانی همچنین فرانسه، ایتالیا، پرتغال، مالت و اسپانیا در دوازدهمین گردهمایی موسوم به "5 + 5 دفاعی"، با محوریت گفت و گو برای توسعه همکاریهای منطقهای در مسائل دفاعی همچنین تعیین رییس دورهای این نشست برای سال 2017 میلادی شرکت کردند.
این نشست در شرایطی برگزار شد که چالش گسترش فعالیتهای گروههای شبه نظامی و تروریستی، موضوع پناهجویان، بیثباتی سیاسی و مشکلات اقتصادی و اجتماعی گریبانگیر بسیاری از کشورهای این منطقه شده است.
در لیبی علیرغم همه تلاشهای بینالمللی همچنان ناامنی و تفرقه مانع تشکیل دولت واحد در این کشور شده است و دولت وحدت ملی نیز در پی مخالفتهای داخلی و عدم دریافت رای اعتماد نمایندگان قدرت و کارایی لازم را ندارد.
اگر چه پیروزی بر عناصر داعش و باز پس گیری مناطقی از این کشور را از تروریستها میتوان پیروزی قابل توجهی برای لیبی دانست اما همچنان یکی از بحرانیترین کشورهای این منطقه است.
بی ثباتی سیاسی نه تنها سبب ناامنی و فعالیتهای گروههای تروریستی در این کشور شده بلکه اکنون لیبی راه گذر بسیاری از مهاجرانی است که از مناطق مختلف آفریقا به دلیل جنگ و درگیری و مشکلات اقتصادی راه اروپا را انتخاب می کنند.
این مهاجران از مرزهای ناامن لیبی میگذرند و در بدترین و ناامنترین شرایط به صورت غیر قانونی راهی اروپا می شوند. بسیاری از آنها در این راه، در دریای مدیترانه غرق میشوند و بسیاری نیز در دام باندهای قاچاق انسان گرفتار میشوند.
وضعیت وخیم اقتصادی، بیماری و کمبود امکانات دارویی و پزشکی نیز فشار را بر شهروندان چند برابر کرده است. اگرچه رایزنیها برای حل بنبست سیاسی لیبی ادامه دارد ولی شرایط این کشور در منطقه بیش از هر کشوری شکننده است.
در تونس نیز شرایط پیچیده است. اگرچه دولت و مقامات این کشور در تلاش برای حل مشکلات این کشور هستند، اما همسایگی با لیبی سبب نفوذ بیشتر گروههای تروریستی به این کشور نیز شده است به طوری که بخش قابل توجهی از بودجه این کشور صرف مبارزه با تروریست شده است و این موضوع بهانه را برای دخالت کشورهای غربی نیز فراهم آورده است.
از سوی دیگر تشدید مشکلات اقتصادی به ویژه بیکاری جوانان و فقر، بحران اجتماعی عمیقی را بر این کشور حاکم کرده است که در صورت اجرایی نشدن برنامههای دولت برای مهار بیکاری و تورم بار دیگر بحرانی گسترده این کشور را فرا خواهد گرفت.
شرایط در موریتانی، الجزایر و مغرب نیز مطلوب نیست. مشکلات داخلی، تنشهای سیاسی و خطر حملات تروریستی، همجواری با کانونهای بحران در آفریقا این کشورها را نیز در خطر قرار داده است.
از سوی دیگر در اروپا نیز شرایط سیاسی و اقتصادی نامطلوب است. ادامه بحران پناهجویی، ترس از حملات تروریستی، افزایش مشکلات اقتصادی، تنشهای سیاسی داخلی سبب شده این کشورها نیز در تلاش برای یافتن راه حلهای مشترک در نشستهای دوجانبه و چند جانبه حضور یابند.
اگر چه قاره آفریقا همیشه جولانگاه حضور استعماری کشورهای غربی به ویژه فرانسه بوده است، اما با افزایش بحرانها ، ایتالیا و دیگر کشورهای این منطقه نیز بر حضور خود در این منطقه افزوده اند.
نیروهای نظامی فرانسه اکنون به بهانه برقراری ثبات و امنیت در بسیاری از مناطق آفریقا حضور دارند. ایتالیا نیز در بسیاری از بحرانهای این بخش از آفریقا حضور دارد.
شرایط کنونی نتیجه سیاستهای جنگافروزانه کشورهای غربی و متحدان آنهاست، اما اکنون وضعیت به گونهای است که این کشورها خود نیز گرفتار آمده اند؛ از این روی در تلاشند در قالب همکاری با کشورهای آفریقایی این بخش، راههای دفاعی مشترک تعریف و با افزایش همکاریهای دفاعی و نظامی به ویژه بر خطر گسترش تروریسم در منطقه غلبه نمایند. ضمن اینکه با این سیاست میتوانند به سیاستهای استعماری و دخالتهای خود در سیاستهای داخلی کشورهای این منطقه نیز ادامه دهند.
