بیش از هفت دهه است که بحران منطقه کشمیر بر روابط دهلی نو و اسلام آباد سایه افکنده است که ریشه تنش و مناقشه دو طرف در این خصوص به اواخر دهه ۴۰ میلادی بازمی گردد.
زمانی که براساس تقسیم شبه قاره بخشهای مسلمان نشین به علاوه جامو و کشمیر به پاکستان تعلق یافت .اما به دلایل راهبردی بودن این منطقه به همراه شرایط بسیار ایده آل گردشگری ان ، نیروهای هند به همراه نیروهای انگلیسی به بهانه درخواست مهاراجه وقت جامو و کشمیر به این منطقه حمله و بخش مهمی از آنرا تحت کنترل خود در آوردند.
پیر محمد ملازهی کارشناس مسایل سیاسی در این باره می گوید:"تصرف بخشهایی از جامو و کشمیر و ناکام گذاشتن طرح تقسیم شبه قاره، دسیسه انگلیس بود که اختلافات هند و پاکستان بر سر کشمیر را به عنون استخوان لای زخم قرار داد تا دو کشورهرگز نتوانند با هم به عنوان دو کشور همسایه از روابط خوب بر خوردار باشند."
هند و پاکستان دوبار بر سر مالکیت کشمیر جنگ کرده اند و در سال ۱۹۹۹ نیز در ارتفاعات کارگیل تا مرحله جنگ تمام عیار پیش رفتند که منجر به کودتای پرویز مشرف در پاکستان شد.
با به قدرت رسیدن حزب هندوگرای بی جی پی در هند که سیاست هندوگرایی در این کشور را دنبال می کند در جهت خوشایندی گروههای افراطی هندو و تداوم حمایت انها از بی جی پی، ماده ۳۷۰ قانون اساسی هند را که به جامو و کشمیر وضعیت ویژه و حالت خودمختاری بخشیده بود لغو کرد و اکنون ادعا می کند که بخش تحت اختیار این منطقه دیگر جزیی از خاک هند است و پاکستان هیچ حقی در این خصوص ندارد.
این در حالی است که پاکستان نه تنها این ادعا را رد می کند بلکه معتقد است به موجب قطعنامه سازمان ملل، کشمیر یک منطقه مورد مناقشه است که تعیین سرنوشت آن برعهده مردم کشمیر نهاده شده است.
خالد رحمان کارشناس مسایل منطقه در پاکستان می گوید:"تا زمانی که بحران کشمیر حل نشود روابط هند و پاکستان عادی نخواهد شد و زورگویی هند در مورد کشمیر راه حل بحران نیست بلکه انرا پیچیده تر می کند."
در هر حال ،اقدام دولت هند در ۵ اوت ۲۰۱۹ در لغو وضعیت خودمختاری منطقه کشمیر تحت کنترل این کشور ، موجب پیچیده تر شدن وضعیت این منطقه شده است.زیرا براساس قطعنامه شورای امنیت سازمان ملل، وضعیت منطقه جامو و کشمیر بایستی براساس همه پرسی تعیین وضعیت این منطقه حل شود.
اما هند با رد ان همچنان می کوشد براساس سیاستهای داخلی و تداوم نظامی گرایی و بازداشت های خانگی رهبران کشمیری موقعیت خود را در کشمیر تقویت کند.این در حالی است که از دیدگاه پاکستان و گروههای کشمیری مالکیت این منطقه مورد مناقشه است و سیاستهای یکجانبه گرایانه هند نیز نمی تواند پایان بخش بحران کشمیر باشد.
نویسنده: مجید وقاری
112
