از جمله این اسناد می توان به "برنامه جدید همکاری‌های اقتصادی اعضای سازمان همکاری شانگهای تا سال 2035 میلادی"، تجارت و سرمایه گذاری، همکاری‌های بانکی و مالی، حمل و نقل و لجستیک، صنعت، کشاورزی، انرژی، گمرک، نوآوری، فن آوری‌های اطلاع رسانی، همکاری‌های بین منطقه‌ای، امور گردشگری ، اکولوژیکی و آموزشی اشاره کرد.
سازمان همکاری‌های شانگهای (Shanghai Cooperation Organisation - SCO) یک سازمان بین المللی بین دولتی است که در روز 15 ماه ژوئن سال 2001 میلادی درشانگهای چین تاسیس شد. این سازمان توسط سران روسیه، قزاقستان، چین، قرقیزستان، ازبکستان و تاجیکستان با هدف همکاری‌های چندجانبه امنیتی تاسیس شده است.
درابتدا، همکاری درمسایل امنیتی آسیای مرکزی به ویژه مقابله با تروریسم، جدایی طلبی و بنیادگرایی از جمله اهداف اصلی این سازمان تعریف شد.
در واقع، سازمان همکاری شانگهای درابتدا به عنوان مرجعی برای حل مسائل مرزی میان اعضا و مبارزه با تروریسم فعالیت خود را آغاز کرده است.
درپی تهاجم آمریکا به افغانستان، مقابله با نفوذ آمریکا درآسیای مرکزی نیز به صورت ضمنی، در دستور کار این سازمان بین المللی قرار گرفت.
درهمین ارتباط، «گلوبال تایمز» روزنامه حزب کمونیست چین در سرمقاله ای نوشت: "برخلاف سازمان‌های غربی نظیر سازمان پیمان آتلانتیک شمالی - ناتو - و گروه هفت کشور صنعتی که در پی تحکیم نظم اقتصادی جهانی به نفع کشورهای صنعتی غربی است، سازمان همکاری شانگهای بسیار جامعتر عمل می کند."
به نوشته این روزنامه چینی سازمان همکاری شانگهای همچنین ابزاری برای بازی‌های ژئوپلیتیک، رسیدن به هژمونی یا مشارکت در رویارویی بین المللی نیست.
در واقع می توان گفت، مقابله با یکجانبه گرایی غربی بویژه آمریکایی در جهان و تاثیرگذاری بر تعدیل هژمونی اقتصادی غرب، ازاهداف اصلی این سازمان بین المللی است.
علاوه براعضای موسس، درحال حاضر، جمهوری اسلامی ایران، افغانستان، مغولستان و بلاروس اعضای ناظر و ترکیه، سریلانکا، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، نپال و کامبوج شریک گفتگو با این سازمان محسوب می شوند.
«حسین اسوبعلی اف» Hossein Osobaliev کارشناس سیاسی قرقیز درماه می سال جاری میلادی طی یادداشتی، دیدگاه‌های خود را درمورد وضعیت همگرایی درآسیای مرکزی و نقش جمهوری اسلامی ایران را مطرح کرد.
این کارشناس سیاسی قرقیز با اشاره به اهداف آمریکا مبنی بر ضربه زدن به نظم منطقه، با تجلیل از نقش ایران در کمک به ثبات منطقه‌ای نوشت: "ایران با اقداماتی که برای تامین امنیت منطقه‌ای صورت می‌دهد، به عامل ثبات درآسیای مرکزی و حوزه دریای خزر تبدیل شده است."
درحقیقت، این کارشناس سیاسی قرقیز نقش جمهوری اسلامی ایران را در برقراری ثبات درمنطقه آسیای مرکزی مثبت و سازنده توصیف کرده است. این درحالی است که، درمیان اعضای موسس سازمان همکاری شانگهای، روسیه و چین توانسته‌اند نقش رهبری در این سازمان را به دست بگیرند.
در واقع، این تشکیلات بین المللی تحت رهبری پکن و مسکو به منظور به چالش کشیدن نظم مورد نظر غرب، می تواند نقش مهمی ایفا کند. طی سال های اخیر، مولفه اقتصادی این سازمان برجسته تر شده است.
در مجموع باید گفت، با پیوستن ایران به سازمان همکاری شانگهای، این سازمان به عنوان یک بلوک قدرتمند تحت رهبری سه قدرت بزرگ منطقه ای و جهانی یعنی ایران، روسیه و چین، امکان مقابله با یکجانبه گرایی آمریکا و تاثیرگذاری بر تحولات جهانی را به دست خواهد آورد.
نویسنده: محمدعلی طالبی
141/116
بیشتر بخوانید:
آغاز نشست نخست وزیران شانگهای در ازبکستان/ تحلیل
ضرورت تقویت همکاری کشورهای عضو سازمان همکاری شانگهای / تحلیل
