یکی از پیام‌های مهم سیاسی راهپیمایی اربعین، بهره‌گیری از دیپلماسی ملت‌ها است. بدون تردید برگزاری راهپیمایی بیش از 20 میلیون نفری اربعین حسینی به تنهایی توسط دولت عراق امکان‌پذیر نیست، بلکه ملت‌ها اعم از عراقی و غیرعراقی نیز در برگزاری باشکوه این مراسم نقش پررنگی ایفا می‌کنند. ملت‌ها بدون در نظر گرفتن هویت ملی خود و صرفاً در قالب هویت اسلامی در برگزاری راهپیمایی اربعین نقش آفرینی می‌کنند، اگرچه نقش اصلی را ملت عراق بر عهده دارند.
در دیپلماسی ملت‌ها، مردم دو یا چند کشور، با کمترین دخالت دولت، در تعامل مستقیم با یکدیگر قرار گرفته و ارتباطات میان خود را به وجود می‌‌آورند. در این شکل از دیپلماسی، تعامل مردم و ملت‌ها با هم، چنان پیوندهایی را ایجاد می‌کند که چه بسا دیپلماسی رسمی توان آن را نداشته باشد.
یکی دیگر از پیام‌های مهم سیاسی اربعین حسینی، نزدیکی دولت‌ها به هم است. اربعین پدیده‌ای فرهنگی و مذهبی است. در سال‌های اخیر به طور خاص مشاهده می‌کنیم که برگزاری مراسم اربعین حسینی پیوندهای فرهنگی و مذهبی میان دو دولت عراق و ایران را افزایش داده است. بنابراین، اربعین حسینی سبب نزدیکی دولت‌ها به هم می‌شود.
یکی از مهم‌ترین پیام‌های سیاسی اربعین حسینی، تقویت گفتمان مقاومت محور در منطقه غرب آسیا است. پیاده‌روی اربعین با وسعت جمعیتی امروزه را، می‌توان جلوه تمام‌عیار دیپلماسی مردمی محور مقاومت دانست. به برکت اندیشه‌ی اربعین و به مدد سرداران شهید مقاومت، دو ملت ایران و عراق، چندین سال است در یک جبهه‌ی واحد قرار گرفته و همت‌شان را در رفع جریان تکفیری و تقویت گفتمان مقاومت به کار گرفته‌اند.
این همان موضوعی است که پیش از این، رهبر معظم انقلاب هم بر آن تأکید کرده و فرموده بودند «اگر ملّت‌های کشورهای اسلامی در همه‌ی این منطقه‌ی وسیع... نه در جزئیات، [بلکه] در جهت‌گیری‌های کلّی با یکدیگر همراه باشند، دنیای اسلام به اوج ترقّی و تعالی خواهد رسید... هرجا نمونه‌هایی از این اجتماع را ما مشاهده کردیم، ولو تنها، جسم‌ها در کنار هم قرار گرفتند، دیدیم انعکاس آن در دنیا مایه‌ی شرف و آبروی اسلام و مسلمین شد... شما ملاحظه کردید در اربعین حسینی میلیون‌ها انسان در کنار هم قرار گرفتند؛ خود این حرکت عظیم یک جمعی از مسلمان‌ها - البتّه مخصوص شیعه نبود، سنّی‌ها هم بودند - که در دنیا انعکاس پیدا کرد، تعظیم کردند؛ تجلیل کردند؛ آن را بزرگ‌ترین گردهمایی عالم به حساب آوردند؛ چه کسانی؟ آنهایی که دارند مسائل اسلامی را رصد می‌کنند.»
اربعین حسینی چهره رحمانی اسلام ناب محمدی را به تصویر می‌کشد. بیش از 20 میلیون زائر حسینی از کشورهای مختلف در راهپیمایی اربعین شرکت می‌کنند، اما کوچک‌ترین خشونتی نه تنها وجود ندارد بلکه همه مراسم سرشار از احترام، همبستگی، محبت و دوری از هرگونه دنیاپرستی مادی است.
اربعین حسینی آشکارا ثابت می‌کند که القاعده، بوکوحرام، داعش، طالبان و ... نماد اسلام و مسلمانان نیستند. داعشیسم جایگاهی در جهان اسلام ندارد، بلکه قرائتی است که غرب تمایل دارد آن را نماد اسلام معرفی کند. این در حالی است که اربعین حسینی و مراسم حج چهره واقعی اسلام است.
نویسنده: سید رضی عمادی
116
