محمد علی طالبی- منطقه قفقاز جنوبی همچنان آبستن حوادث تلخ و نگران کننده است. با افزایش تلفات جانی و مالی طرفین متخاصم، نگرانی های کشورهای مستقل منطقه بیش از هر زمان دیگری افزایش یافته است.
جنگنده‌های اف ۱۶ ارتش ترکیه به منظور مشارکت در رزمایش مشترک نیروهای مسلح جمهوری آذربایجان و ترکیه موسوم به "عقاب جمهوری آذربایجان و ترکیه ۲۰۲۰" وارد باکو شده اند.
دراین رزمایش مشترک که تا روز دهم ماه اوت ادامه خواهد داشت؛ آمادگی جنگنده‌ها، نیروهای زمینی و هوایی دوکشور مورد آزمایش قرار خواهند گرفت.
رزمایش «عقاب جمهوری آذربایجان و ترکیه ۲۰۲۰»
رزمایش مشترک نیروهای زمینی جمهوری آذربایجان و ترکیه در باکو و نخجوان از امروز تا پنجم ماه اوت و رزمایش نیروهای هوایی دو کشور در شهرهای باکو، نخجوان، گنجه، کوردمیر و یولاخ از روز 29 ژوئیه آغاز شده و تا روز دهم ماه جاری میلادی (اوت) ادامه خواهد داشت.
ورود جنگنده های ارتش ترکیه به جمهوری آذربایجان، اگرچه با هدف مشارکت در رزمایش جاری انجام می شود و بعید است که درنتیجه مناقشه آذری - ارمنی تاثیر مثبتی داشته باشد؛ اما تردیدی نیست که این اقدام می تواند نتایج منفی برای دولت الهام علی اف درپی داشته باشد.
مروری بر عملکرد نظامی ترکیه در جمهوری آذربایجان نشان می دهد که همکاری های نظامی دوطرف صرفاً تامین کننده منافع ترکیه بوده است.
با وجود این، حضور و نفوذ بی سابقه ترکیه در جمهوری آذربایجان و فعالیت سیاستمداران وابسته به جریان ترک گرایی در نهادهای دولتی و حتی مجلس ملی و قوه قضائیه این کشور حوزه قفقاز جنوبی، موجب شده است که روند تغییرات همواره در جهت منافع ترکیه جریان داشته باشد.
جمهوری آذربایجان از 30 کشور جهان از جمله ترکیه تسلیحات نظامی خریداری می کند اما تبلیغات مجانی رسانه ها و سیاستمداران آذری برای ترکیه موجب شده است که برخی سیاست های نادرست آنکارا درقبال باکو همواره نادیده گرفته شود.
به عنوان مثال، "جوشقون باشبوق" کارشناس آذری در امور امنیتی به شبکه تلویزیون اجتماعی جمهوری آذربایجان، گفته است: "جمهوری آذربایجان می تواند از ترکیه پهپاد و بالگردهای تهاجمی اَتَک خریداری کند".
"یوسف آلاباردا"، کارشناس امور راهبردی و مسائل استراتژیک نیز معتقد است: "پهپادهای ترکیه ای در عملیات احتمالی در قره باغ موثر خواهند بود زیرا، پهپادهای رزمی ترکیه هم در سوریه و هم در لیبی توانسته اند اوضاع را به نفع ترکیه تغییر دهند".
این اظهارنظرها نشان می دهند که در جمهوری آذربایجان تبلیغات در جهت منافع ترکیه بسیار جدی است.
در پی آغاز دور جدید درگیری های نظامی جمهوری آذربایجان و ارمنستان، در روز دوازدهم ماه ژوئیه، مقام های دولت ترکیه بار دیگر اعلام کردند: "در کنار باکو ایستاده و از ارائه هرگونه کمک نظامی به جمهوری آذربایجان دریغ نخواهد کرد".
آینده مبهم مناقشه قره‌باغ در درگیری‌های متداوم ارمنستان و جمهوری آذربایجان
این نخستین بار نیست که دولتمردان آنکارا درجریان مناقشه قره باغ از مواضع باکو درقبال ایروان حمایت می کنند.
دولت ترکیه ازسال 1992 میلادی که درگیری های لفظی جمهوری آذربایجان و ارمنستان به درگیری نظامی تغییر جهت داد، همواره از مواضع باکو حمایت کرده است.
درحقیقت، مقام های آنکارا ازسال 1992 میلادی تاکنون همواره مواضع مشابهی نظیر مواضع اخیر در جهت منافع دولت های حاکم بر جمهوری آذربایجان اتخاذ کرده اند، اما برغم این حمایت ها، دولتمردان حاکم بر باکو یک پنجم معادل بیست درصد از اراضی جمهوری آذربایجان را به ارمنستان واگذار کرده اند.
برغم حمایت های آنکارا از باکو، طی بیش از 28 سال گذشته جمهوری آذربایجان نتوانسته است اراضی خود را از ارمنستان باز پس بگیرد و در این زمینه، می توان به مواضع دوگانه ترکیه درقبال جمهوری آذربایجان و ارمنستان اشاره کرد.
مشارکت ارتش ترکیه در رزمایش جاری جمهوری آذربایجان نه تنها منافع جمهوری آذربایجان را در مناقشه جاری تامین نمی کند، بلکه ممکن است مشکلات جاری دولت الهام علی اف را در ادامه روند جاری افزایش نیز دهد.
بیشتر بخوانید:
سایه روشن درگیری‌های جمهوری آذربایجان و ارمنستان
