رهبران اتحادیه اروپا، پس از رفراندوم برگزیت و پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، برای افزایش امنیت شکننده اتحادیه اروپا به دنبال اتخاذ «سیاست مشترک دفاعی و امنیتی» هستند.

اندیشکده «مرکز اصلاحات اروپایی» که مقر آن در انگلیس قرار دارد در روزهای پایانی سال 2016 گزارشی به قلم "سوفیا بِچ" (Sophia Besch) با عنوان «امنیت اروپا، برگزیت و ترامپ: خوب، بد، زشت» منتشر کرد که خلاصه آن را در ادامه می خوانیم:

رهبران اتحادیه اروپا به این نتیجه رسیده اند که نیاز است سهم خود از مسئولیت امنیت اروپا را بیشتر کرده و کمتر به آمریکا متکی باشند؛ همچنین آنها می خواهند پس از رای عدم اعتماد اکثر مردم انگلیس به اتحادیه اروپا، اعتبار این اتحادیه را دوباره اثبات کنند.

در پاسخ به اظهار نظر جنجالی ترامپ درباره ناتو در خلال کارزار انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، حالا به نظر می رسد که رهبران اتحادیه اروپا می خواهند هزینه های نظامی خود را افزایش دهند.

نشست سران اتحادیه اروپا، بروکسل، دسامبر 2016

 

پس از خروج انگلیس از اتحادیه اروپا نیز، ممکن است این اتحادیه دوباره بتواند برخی از طرح های دفاعی خود را اجرایی کند؛ از جمله طرح استقرار پایگاه های نظامی اروپا در نقاط مختلف را که انگلیس با آن مخالفت کرده بود.

[سازمان پیمان آتلانتیک شمالی یا ناتو (North Atlantic Treaty Organization با مخفف NATO) در ۴ آوریل ۱۹۴۹ میلادی (۱۵ فروردین ۱۳۲۸) با هدف دفاع جمعی در واشینگتن پایه‌گذاری شد و هم‌اکنون ۲۸ عضو دارد. مهمترین بخش پیمان ناتو ماده ۵ آن است که در آن کشورهای امضا کننده توافق کرده‌اند حمله نظامی علیه یک یا چند کشور عضو در اروپا یا آمریکای شمالی را به عنوان حمله به تمامی کشورهای عضو تلقی کنند و به مقابله با آن برخیزند. این پیمان در حال حاضر بزرگترین پیمان نظامی در جهان است.]

حتی اگر اتحادیه اروپا منابع بیشتری را به طرح های دفاعی خود اختصاص دهد، باز هم برگزیت و ریاست جمهوری ترامپ، امنیت اروپا را تضعیف خواهد کرد.

اروپایی ها مطمئن نیستند که آیا در آینده هم ضمانت های امنیتی آمریکا همچون گذشته ادامه خواهد داشت یا خیر؛ همچنین با خروج انگلیس، اتحادیه اروپا قدرتمندترین عضو خود از نظر نظامی را از دست خواهد داد که در عین حال عنصری مهم در رقابتی تر کردن بازار تسلیحاتی اتحادیه اروپا نیز به شمار می رفت.

هم 27 عضو اتحادیه اروپا و هم انگلیس از مزایای حضور انگلیس در عملیات های نظامی اتحادیه و بازار تسلیحاتی آن سود می برند اما احساسات منفی ناشی از مذاکرات خروج انگلیس از اتحادیه بر روی هر دو طرف ماجرا و همچنین جو اروپاستیزی درون انگلیس، می تواند بر ادامه این همکاری سودآور تاثیر مخرب داشته باشد.

 

فرانسه و آلمان مهم ترین کشورهای اتحادیه اروپا هستند که می توانند رهبری دیگر کشورها را برای تحقق طرح جدید فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا با عنوان «سیاست مشترک دفاعی و امنیتی» (Common Security and Defence Policy) به عهده گیرند. اما پاریس و برلین دیدگاه های بسیار متفاوتی نسبت به این طرح دارند و با مخالفت های داخلی بسیاری در سال 2017 در کشورهای خود مواجه خواهند شد.

سرانجام اینکه، ترامپ حق دارد از اروپایی ها به دلیل پرداخت هزینه بسیار اندک برای امنیت خودشان انتقاد کند. تنها در صورتی که نتیجه گفتگوها و اقدامات کشورهای اروپایی منجر به افزایش واقعی، قابل ملاحظه و پایدار بودجه نظامی شود، طرح «سیاست مشترک دفاعی و امنیتی» موگرینی موفق خواهد شد.

اروپا در حالي سال 2016 ميلادي را پشت سر مي‌گذارد كه با بحران‌ها و مسائل مختلفي از جمله بحران آوارگان و مهاجرت، تروريسم، برگزيت و رشد سياستمداران عوام‌گرا (پوپوليست) مواجه بوده است.

صورت جلسات و موضوع‌هاي مطرح شده در جريان نشست‌هاي اعضاي اتحاديه اروپا در سال 2016 ميلادي در بروكسل، بيانگر دل‌نگراني‌هاي اين اتحاديه نسبت به تحولات محيطي و بين‌المللي از جمله مسائل مرتبط با شرق اروپا، بحران‌هاي سوريه و ليبي، خروج بريتانيا از اتحاديه اروپا، موج آوارگان و نيز تروريسم است.

نشست سران اتحادیه اروپا، بروکسل، دسامبر 2016
نشست سران اتحادیه اروپا، بروکسل، دسامبر 2016