این مذاکرات در شرایطی آغاز می شود که «سالم المسلط»، سخنگوی هیات عالی مذاکره کنندگان مخالف سوریه در چرخشی آشکار، خواستار مذاکره مستقیم با دولت این کشور درباره حکومت انتقالی شد.
در سه دور مذاکرات قبلی که در سال 2016 در ژنو سوئیس برگزار شد، «استفان دی میستورا» نماینده ویژه سازمان ملل در امور سوریه نتوانست نمایندگان گروه های مخالف سوری و دولت را دور میز مذاکره جمع کند.
مذاکرات ژنو سوئیس به دنبال دستیابی به راه حلهایی در خصوص سه مساله بوده است که شامل توافق بر سر تشکیل دولت، تدوین قانون اساسی جدید و برگزاری انتخابات بر اساس قانون اساسی جدید است.
این مسائل همواره محل مناقشه میان هیات های شرکت کننده در مذاکرات ژنو بوده است.
در این زمینه استفان دی میستورا تحت فشار مخالفان درباره زمان برگزاری انتخابات ریاست جمهوری و پارلمانی سوریه خواستار آن است که این انتخابات ظرف مدت کوتاهی برگزار شود.
این درحالی است که مقامات سوریه تاکید دارند که تعیین جدول کاری در این زمینه ها بویژه تعیین زمانی برای انتخابات حق مردم سوریه است و تعیین چارچوب زمانی در این زمینه باید منطبق با شرایط کشور سوریه و نیز خواست مردم این کشور باشد.
دولت سوریه پیگیر حقوق و خواست مردم این کشور
نکته مهم درباره مذاکرات ژنو این است که دولت سوریه همواره آماده حضور در این مذاکرات بوده و پیگیر حقوق و خواست مردم سوریه بوده است.
این در حالی است که تعویق و یا بی نتیجه بودن مذاکرات ناشی از اختلاف نظرهای شدید در میان مخالفان نظام سوریه بوده است.
این رویکرد نشان می دهد که دولت سوریه بیش از هر بازیگر داخلی و خارجی برای پایان دادن به بحران 6 ساله در این کشور که صدها هزار کشته و زخمی، میلیون ها آواره و از بین رفتن اکثریت قابل ملاحظه زیرساخت های سوریه را به دنبال داشته است، آمادگی دارد.
با توجه به این شرایط، باید گفت در ماههای اخیر نشانه های مثبتی درباره تمایل به کاهش بحران در سوریه در سطح جامعه بین المللی مشاهده می شود.
تغییر مواضع بازیگران بین المللی پس از آزادسازی حلب سوریه
این در شرایطی است که مواضع بازیگران بین المللی و منطقه ای نیز در پی آزادی حلب سوریه از اشغال تروریستها که به تضعیف مخالفان دولت سوریه انجامید، دستخوش تحولاتی شده است.
پس از آزادی حلب، وضعیت بازیگران اصلی منطقه ای و فرامنطقه ای در بحران سوریه تغییر کرد و نشست "آستانه" نیز این موضوع را نشان داد که عملا" آمریکا، اتحادیه اروپا و کشورهای عربی مخالف نظام سوریه، در بحران این کشور و همچنین در دور تازه تحولات سیاسی پیرامون بحران سوریه به حاشیه رانده شدند.
ابهام درباره راهبرد دولت دونالد ترامپ نیز سبب شده است که کشورهای اروپایی که اغلب پیرو سیاست های آمریکا هستند منتظر تدوین استراتژی جدید آمریکا درخصوص سوریه باشند.
در چنین شرایطی است که مخالفان دولت سوریه که شاهد نوعی سردرگمی حامیان خود هستند اعلام کرده اند که حاضر به مذاکرات مستقیم با دولت سوریه هستند تا بیش از این موقعیت خود را درعرضه سیاسی از دست ندهند.
ضمن آنکه برخی از گروههای مخالف دولت سوریه که با کمک ترکیه در صدد تثبیت موقعیت خود در منطقه الباب سوریه هستند با این ذهنیت که موقعیتی را پس از شکست در حلب برای خود ایجاد کرده اند؛ در خصوص مذاکرات مستقیم با دولت جهت چانه زنی های سیاسی، اعلام آمادگی کرده اند.
در چنین فضای مبهمی به نظر می رسد نباید انتظار زیادی از مذاکرات ژنو 4 داشت و این مذاکرات نیز دستاورد بهتری از مذاکرات گذشته نخواهد داشت.
با این حال، همین که زمینه گفتگو میان گروههای مخالف و نظام سوریه در جریان مذاکرات سیاسی فراهم می شود، گامی رو به جلو برای بحران سوریه تلقی می شود و روزنه ای در خصوص حل بحران سوریه از طرق سیاسی محسوب می شود.115/110
بیشتر بخوانید:
چند دستگی معارضان سوری در آستانه مذاکرات صلح ژنو 4
سنگ اندازی معارضان سوری در فرایند مذاکرات صلح سوریه در ژنو
تعویق مجدد مذاکرات ژنو و اختلاف در هیات مخالفان/تحلیل