گزارش سالانه وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران درباره نقض حقوق بشر در آمریکا و انگلیس با استناد به مصوبه سال ۱۳۹۱ مجلس شورای اسلامی منتشر شد.
در بیانیه روز جمعه وزارت امور خارجه ایران در این باره آمده است: دولت‌های ایالات متحده آمریکا و انگلیس، در دهه‌های گذشته با وجود نقش پر رنگ خود در اغلب مناقشات بحث‌برانگیز داخلی و بین‌المللی، همواره داعیه دار دفاع از مبانی و اصول حقوق بشر بوده‌اند. این دولت‌ها بر همین اساس به خود اجازه داده‌اند تا در خصوص وضعیت و شرایط حقوق بشر در سایر کشورها همواره مواضع و تحرکات مداخله‌جویانه‌ای داشته باشند.
نگاهی گذارا به تحولات و حوادث سیاسی و اجتماعی در آمریکا و همچنین کشورهای منطقه از جمله ایران ،عراق، سوریه، یمن و افغانستان به خوبی نشان می دهد که مصداق های بارز نقض فاحش حقوق اساسی بشر در درجه اول توسط خود آمریکا صورت می گیرد.
نقض حقوق بشر در سطح داخلی
سابقه تاریخی پلیس آمریکا در اعمال خشونت علیه افراد و استفادۀ غیرقانونی از قوای قهریه، یکی از نگرانیهای جدی سازمانهای بین المللی و نهادهای حقوق بشری است که منجر به محروم شدن انسانها از حق حیاتشان در این کشور شده است. تبعیض هدفمند علیه سیاهپوستان در آمریکا به وسیله پلیس و دستگاه قضایی این کشور و سرکوب اعتراضات مردم، بیانگر نقض حقوق بشر به ویژه نقض حقوق اقلیتها و رنگین پوستان در آمریکا است.
گزارش گروه غیر دولتی «نظارت بر خشونت پلیس» Violence Police Mapping نشان می دهد که افسران پلیس ایاالت متحده از ابتدای سال 2022 بیش از 722 قتل را انجام داده اند، همچنین برآورد می شود تا پیش از پایان امسال 442 نفر دیگر به دست پلیس این کشور جان خود را از دست بدهند. این در حالی است که تنها یک مورد از هر سه قتل به دست پلیس، به دلیل یک جنایت خشونت آمیز انجام می شود و دو سوم آنها برای جرایم غیرخشونت آمیز روی می دهد.
کشتار شهروندان امریکایی و به ویژه سیاه پوستان از سوی پلیس این کشور روندی است که با وجود اعتراضات گسترده همچنان ادامه دارد.سیاه پوستان تقریباً 13 درصد از کل جمعیت ایاالت متحده را تشکیل می دهند، اما 25 تا 27 درصد از افرادی که توسط پلیس کشته می شوند را تشکیل می دهند. این امر باعث می شود سیاهپوستان 9.2 برابر بیشتر از سفیدپوستان به دست پلیس جان خود را از دست بدهند.
«ساموئل سین یانگو»، تحلیلگر سیاسی در این باره گفته است : «قابلیت تکان دهنده قتل‌ها نشان می‌دهد که هیچ چیز اساسی واقعاً تغییر نکرده است تا خشونت پلیس را در سراسر کشور مختل کند؛ ما به اندازه کافی در این زمینه کار نمی‌کنیم، و به نظر می‌رسد وضعیت هر ساله در حال بدتر شدن است.»
نقض حقوق پناهندگان و مهاجران نیز یکی از چالش های مهم آمریکا در حوزه حقوق بشر است که هر ساله از سوی نهادهای حقوق بشر و کشورها مورد انتقاد قرار می گیرد. رفتار خشونت آمیز با پناهجویان، زندانی کردن، رفتارهای غیر انسانی با آنها تنها بخش کوچکی از موارد نقض حقوق پناهندگان و مهاجران از سوی آمریکا است.
بر اساس گزارش های منتشر شده ، از زمان روی کار آمدن جو بایدن، سیاست مهاجرتی وی برخالف ادعاهایش بسیار ضعیف بوده است و هیچ چشم اندازی برای بهبود شرایط مهاجران در آمریکا وجود ندارد.نهاد حقوق بشری "اول حقوق بشر" در گزارشی اعلام کرده است که دولت بایدن، ده ها هزار پناهجو را با نقض قوانین جهانی و آمریکا، تنها چند هفته قبل از رسیدن تعداد زیادی از آنان به مرزهای جنوبی کشور، زندانی کرده است. ده ها هزار نفر نیز به جای اینکه به آنها اجازه دهند با خانواده یا حامیان مالی خود در آمریکا زندگی کنند در زندان ها نگه داشته شده اند .
نقض حقوق بشر در سطح بین المللی
اعمال طیف گسترده تحریم های یکجانبه همراه با تحریمهای ثانویه توسط آمریکا علیه کشورها آثار و عواقب زیانباری بر حقوق بشر و آزادی های اساسی انسان ها منجمله، حق حیات، حق سلامت ، حق آموزش و حق توسعه برجای گذاشته است. نمونه بارز این اقدام ، تحریم های حداکثری آمریکا ضد جمهوری اسلامی ایران است . آمریکا پس از پیروزی انقلاب اسلامی با اعمال تحریم های اقتصادی که در سال های اخیر تشدید نیز شده است حتی موجب جان باختن شماری از بیماران به دلیل دسترسی نداشتن به دارو شده است. گزارش‌های متعددی نیز از سوی گزارشگران سازمان ملل منتشر شده که این رفتار ضد حقوق بشری آمریکا را نشان می دهد.
حضور و مداخلات در کشورهای دیگر منطقه از جمله سوریه ، یمن ، عراق و افغانستان نیز حکایت از این دارد که آمریکا در این کشورها، در موارد متعدد مرتکب نقض حقوق بشر شده است. به عنوان مثال اقدامات محدود کننده آمریکا علیه بانک مرکزی سوریه، باعث اخلال در بخش تامین کالاهای ضروری، از جمله غذا، دارو و تجهیزات پزشکی و مساله تامین انرژی این کشور شده است .
همچنین آمریکا به عنوان حامی اصلی رژیم سعودی در حمله به یمن مسوول کشتار هزاران یمنی و ویرانی زیرساخت های این کشور شناخته می شود.
حمله نظامی آمریکا به عراق در سال ۲۰۰۳ نیز خسارت های سنگینی به این کشور وارد کرد و موجب کشته و آواره شدن بسیاری از مردم عراق شد . بنا بر اعلام موسسه انگلیسی (Opinion Research Business) تنها تا سال ۲۰۰۷ یعنی ۴ سال پس از آغاز حمله نظامی آمریکا به عراق ، یک میلیون و دویست هزار عراقی کشته شدند که حدود 40 درصد از این کشته‌ها را زنان و کودکان تشکیل می‌دهند.
در کشور افغانستان نیز آمریکا اگر چه بعد از ۲۰ سال اشغالگری، خاک این کشور جنگ زده را ترک کرد اما بحران های سیاسی و اجتماعی بجا مانده از این اشغالگری ، مشکلات افغانستان را تشدید کرد. آمارهای سازمان ملل متحد نشان می دهد که در جریان درگیری‌های نظامی افغانستان در این دو دهه بیش از ۳۶ هزار غیرنظامی کشته شده اند .
بنابراین، عملکرد آمریکا هم در سطح داخلی و هم بین المللی به خوبی نشان می دهد که این کشور از بزرگترین ناقضان حقوق بشر در جهان است اما از حقوق بشر به صورت ابزاری در سیاست خارجی خود برای برخورد و تحت فشار قرار دادن کشورهای مستقل و غیرهمسو استفاده می کند.
119
نویسنده: حسن عقیقی سلماسی
