روحانی با بیان این که بعد از خروج آمریکا از برجام، سایر طرفها برای حفظ این توافق، بار سنگینی بر دوش دارند، افزود، ایران خواهان حفظ برجام است؛ اما در عین حال اگر در زمینه تضمین کانالهای مالی و پولی، نفت، بیمه و حمل و نقل، آینده برنامه اجرایی اروپا روشن نباشد، تهران اقدامات دیگری را انجام خواهد داد.
رئیس جمهوری فرانسه نیز در این تماس تلفنی با تشریح اقدامات فرانسه و سایر طرفهای برجام برای حفظ این توافق اظهار کرد، فرانسه تلاش فشردهای را برای حفظ برجام انجام داده و در حال پیگیری مکانیزمهای مختلف تجاری و مالی در این زمینه است.
در بیتعهدی طرف غربی بخصوص آمریکا تردیدی نیست؛ اما این به آن معنا نیست که تعلل سایر طرف مقابل را توجیه کرد.
با توجه به همین نکته است که رییس جمهوری ایران تصریح کرد، سایر طرفها برای حفظ این توافق، بار سنگینی بر دوش دارند.
وجود خلاءهای سهگانه در روند اجرای برجام
اکنون روند اجرای نیم بند برجام بیانگر وجود خلاءهای سهگانه حقوقی، اجرایی و ژئوپلیتیکی در این توافق است.
با این وضعیت؛ ایران برای دفاع از منافع مطلوب ملی و بین المللی خود در موضوع برجام بر رویکردهای منسجمتری در گفتمان با سایر طرفها تاکید دارد. بنابراین گفتمان جدید در فرصت اندک باقیمانده باید شفاف و صریح باشد.
اعلام کلی اروپا مبنی بر التزام و تعهد به برجام قبلا گفته شده اما اینکه این گفتار تبدیل به یک برنامه مشخص و طرح زمانبندی و اجرایی شود، باید به صورت مبسوط ارائه شود.
اتحادیهاروپا درباره ارائه بسته تضمینی خود تعلل میکند
صباح زنگنه کارشناس مسائل بینالملل درباره بسته تضمینی اتحادیه اروپا جهت حفظ برجام میگوید:
"اتحادیهاروپا درباره ارائه بسته تضمینی خود تعلل میکند و آنها از همان ابتدای خروج آمریکا از برجام هیچ زمانبندی مشخصی برای ارائه بسته خود مشخص نکردهاند."
زنگنه تصریح میکند، اروپاییها باید دست از تعلل بردارند و از حالت سایه روشن درقبال ایران و برجام خارج شوند، در غیر این صورت ایران خود اقدام نهایی را انجام میدهد.
هراس شرکتهای بینالمللی از معامله با ایران به دلیل تحریمهای آمریکا، حتی بعد از برجام محسوس بود؛ تا جاییکه حتی مشتاقترین سرمایهگذاران خارجی در ایران آهسته گام برداشتند.
مسئله آنها در شرایط فعلی نیز مواجهه با تهدیدهای علنی آمریکا- برخلاف تعهد صریح در برجام است؛ اما باید گفت اروپا و سایر طرفهای برجام کشورهای مستقلی هستند که باید بر اساس منافع دو طرف و در چارچوب تعهدات بین المللی رفتارکنند.
سایر طرفهای برجام در موضعگیریهای سیاسی منتقد نقض برجام ازسوی آمریکا هستند؛ اما در عرصه تعاملات اقتصادی از تحریمهای ضد ایرانی تاثیر پذیرفتهاند که نمونهاش خروج شرکتهایی مانند توتال فرانسه و ایرلاینهای اروپایی از ایران است.
بسیاری از کارشناسان و فعالان اقتصادی، همکاری نکردن بانکهای خارجی با ایران را یکی از ضعفهای اصلی در حفظ برجام بدون آمریکا میدانند.
اظهارات رییس جمهوری ایران در انتقاد از تعلل سایر طرفهای برجام درعمل به تعهدات بینالمللی؛ درهمین چارچوب قابل ارزیابی است.
نویسنده: جمشید امینزاده
133/120
بیشتر بخوانید:
مکرون: هدف اروپا حفظ برجام است
روحانی در تماس تلفنی مکرون: اروپا فرصت بسیار محدودی برای حفظ برجام دارد + ویدئو