توافق ریاض نوامبر 2019 میان دولت نجات ملی و دولت مستعفی یمن و با میانجی گری عربستان سعودی امضا شد.
این توافق در شرایطی امضا شد که از یک طرف درگیری میان شورای انتقالی جنوب و نیروهای دولت مستعفی یمن و از طرف دیگر اختلاف میان عربستان سعودی و امارات در جنوب یمن افزایش یافته بود؛ بنابراین هدف این توافق پایان دادن به درگیری ها و اختلاف ها و تشکیل دولتی جدید در جنوب یمن با مشارکت شورای انتقالی جنوب بود.
اگرچه از مفاد توافق مشخص بود که قابلیت اجرایی آن ضعیف است، اما سعودی ها بر اجرایی شدن آن تاکید داشتند؛ اکنون با گذشت بیش از سه ماه از این توافق، "راجح بادی" سخنگوی دولت مستعفی یمن از شکست آن خبر داد.
اگرچه "بادی" امارات و شورای انتقالی جنوب را عامل شکست توافق مطرح کرد، اما دلایل دیگری در این خصوص می توان مطرح کرد.
اولین دلیل مربوط به مفاد توافق است.
در این توافق تشکیل دولتی جدید با 24 وزیر و با مشارکت شورای انتقالی آمده، در حالی که از یک سو وزن حزب اخوانی الاصلاح در دولت جدید مشخص نشد و از سوی دیگر معلوم نشد که کرسی های وزارتی چگونه باید تقسیم شود. همین عامل نیز سبب شکل گیری اعتراض و انتقادهای زیادی در میان اعضای دولت مستعفی یمن به توافق ریاض شده بود.
دومین مورد مربوط به ادغام نیروهای نظامی شورای انتقالی جنوب در نیروهای وابسته به وزارت دفاع دولت مستعفی یمن است.
این بند عملا به معنای خلع سلاح شورای انتقالی جنوب بود. اگرچه شورای انتقالی در این خصوص توافق کرد، اما مشخص بود که این بند اجرا نخواهد شد؛ "راجح بادی " نیز یکی از دلایل نقش داشتن شورای انتقالی در شکست توافق ریاض را رفتار نظامی این شورا و ممانعت از عبور یک واحد نظامی از نیروهای ارتش ملی برای رسیدن به لحج در چارچوب اجرای بندهای توافق ریاض عنوان کرد.
این رفتار نظامی شورای انتقالی سبب بروز دور جدید تنش ها با دولت مستعفی یمن می شود؛ موضوعی که «صالح الجبوانی» وزیر حمل و نقل دولت مستعفی یمن نیز به ان اشاره کرد و گفت شورش نیروهای وابسته به امارات را در عدن با قدرت سرکوب می کنیم.
سومین دلیل مربوط به مداخله عربستان و امارات در امور داخلی یمن است.
توافق ریاض با میانجی گری عربستان و پذیرش امارات امضا شد؛ در واقع توافق ریاض نسخه عربستان و امارات برای جنوب یمن بود و عملا نیز به معنای تجزیه یمن بود چرا که شمال یمن تحت کنترل دولت نجات ملی یمن(انصارالله و متحدانش) است.
بنابراین بسیاری از یمنی ها با این توافق مخالفت کرده و آنرا نقض اصل مهم حق تعیین سرنوشت خویش می دانستند.
نکته پایانی اینکه؛ شکست توافق ریاض به معنای شکست عربستان سعودی و همچنین شدت گرفتن مجدد درگیری ها و اختلاف ها در جنوب یمن است.115/118
نویسنده: سید رضی عمادی
بیشتر بخوانید:
عملیات البنیان المرصوص یمنی ها؛ شکستی راهبردی برای آل سعود/ تحلیل