پدرش یوسف اعتصام الملک از مترجمان و نویسندگان نام آور دوران خویش بود و منزلش میعادگاه ادیبانی چون ملک الشعرای بهار و علامه دهخدا بود.
پروین اعتصامی ادبیات ایران و عرب را نزد پدر آموخت و از کودکی، ذوق و استعداد او در سرودن شعر آشکار شد.
وی در طول تحصیل بهترین شاگرد مدرسه بود و پس از اتمام دوره دبیرستان در تبریز به تدریس پرداخت.
پروین اعتصامی در تمام سفرها همراه پدر بود و در جریان سفرهای داخل و خارج، تجربه های بسیاری اندوخت و در اشعارش از آنها بهره گرفت
از پروین اعتصامی دیوان شعری به جای مانده که قصاید، قطعات، مثنوی ها و غزلیات او را شامل می شود و مضامین متعالی انسانی، اخلاقی و اجتماعی را در آنها سروده است.
پروین اعتصامی، شاعری واقعگرا و اجتماعی است.
او مانند شاعران بزرگ ایران به اصول اخلاقی و دینی اعتقادی استوار دارد و بیش از هرچیز به لطف و عنایت پروردگار امیدوار است.
مضامین عرفانی، اخلاقی و دینی در همه اشعار او به هم آمیخته است.
این شاعره گرانقدر در سال 1320 هجری شمسی در 35 سالگی درگذشت.