«اولوگ بیک کاسیم خوجایوف» (Ologbeik Kaseim Khojayev) معاون کمیته دولتی گردشگری ازبکستان با اشاره به این که از ماه فوریه آینده، اجرای طرح ویزای مشترک آسیای مرکزی آغاز می شود، تصریح کرد: این ویزا با هدف اقدام مشترک برای جلب هر چه بیشتر گردشگر خارجی به منطقه آسیای مرکزی و به طور کلی، معرفی هر چه بیشتر این منطقه به کار گرفته می شود.
طرح ویزای مشترک آسیای مرکزی (Silk visa) - که با عنوان «ویزای ابریشم» خوانده می شود، مشابه ویزای «شینگن» است که دراتحادیه اروپا و میان اعضای این اتحادیه رایج است. منطقه شینگن 26 کشور اروپایی را شامل می شود.
این کشورها توافق کرده اند شهروندانشان آزادانه و مانند یک کشور واحد در سراسر این اتحادیه ، بدون ویزا مسافرت کنند.
تلاش دولت های آسیای مرکزی به منظور به کار بردن طرح ویزای مشترک در حالی است که، جمهوری های این حوزه به دلیل فقدان منابع درآمدی مناسب، خود را به درآمدهای ناشی از صدور ویزا برای اتباع سایر کشورها نیازمند نشان داده اند.
در واقع، دریافت ویزا یکی از منابع درآمدی جمهوری های آسیای مرکزی بویژه تاجیکستان و قرقیزستان است.
طرح ویزای مشترک در میان جمهوری های آسیای مرکزی، در تابستان سال جاری میلادی و در جریان نشست «شورای گردشگری کشورهای مستقل همسود» توسط قزاقستان مطرح شده است.
«ماینورا موزامدیوا» (Minoara Mozamidova) رئیس کمیته گردشگری وزارت فرهنگ و ورزش قزاقستان پس ازبرگزاری نشست شورای گردشگری کشورهای مستقل همسود در دوشنبه در گفتگو با رسانه های تاجیکستان، گفته بود:
«این طرح توسط خود وی پیشنهاد شده است و بر اساس آن یک گردشگر بین المللی بعد از دریافت روادید، مجاز خواهد بود آزادانه به هریک از کشورهای آسیای مرکزی که در حوزه "جاده ابریشم" قرار می گیرند ، سفر کند». این مقام دولت آستانه همچنین تصریح کرد:
«در مرحله نخست، مقرر شده است که، این طرح میان ازبکستان و قراقستان آغاز و بعد به سایر جمهوری های دیگر آسیای مرکزی ، قفقاز و دیگر کشورهای آسیایی و حتی شرق اروپا گسترش و تسری یابد».
با وجود این تلاش ها، واقعیت آن است که، جمهوری های آسیای مرکزی و قفقاز پیش تر در چارچوب اتحاد جماهیر شوروی بیش ازهفت دهه تردد در جمهوری های شوروی را تجربه کرده اند.
برغم نزدیک به سه دهه از استقلال، این جمهوری ها همچنان به استفاده از نظام سابق تمایل دارند. بویژه که راه ها و خطوط آهن اتحاد جماهیر شوروی به گونه ای طراحی و اجرا شده است که، پس از عبور ازمرز چندین کشور به مقصد می رسد.
به عنوان مثال، اگر فردی قصد داشته باشد ازطریق راه آهن قزاقستان به ازبکستان درهمسایگی خود سفر کند، مجبور است از قرقیزستان و تاجیکستان عبور کند.
پس از استقلال جمهوری های آسیای مرکزی، این مسیر تردد برای اتباع آسیای مرکزی به معضلی جدی تبدیل شده است.
در واقع، درصورت بهره برداری از ویزای ابریشم، اتباع آسیای مرکزی دیگر دغدغه تردد در سایر جمهوری های مستقل همسود را نخواهند داشت و مانند دوران شوروی رفت و آمد آسان تر خواهد شد.135/118
نویسنده: محمد علی طالبی خاکیانی
