به نوشته روزنامه «ایزوستیا»، چاپ مسکو بر اساس این نظرسنجی که از سوی موسسه تحقیقاتی «Nikkei Research» انجام گرفت، حدود هفتاد درصد مردم ژاپن از توافق بین سران این کشور و روسیه درباره تسریع در روند مذاکرات برای امضای پیمان صلح بین مسکو و توکیو حمایت میکنند.
در این حال، «شینزوآبه» نخست وزیر ژاپن هم از امضای توافقنامه صلح با روسیه به عنوان گامی ضروری برای ثبات منطقه یاد کرد و گفت، این توافقنامه فصل جدیدی در روابط دو کشور خواهد گشود و حل اختلافات ارضی به نفع مردم دو کشور است.
اگرچه روسیه بسیار پیشتر خواهان امضای توافقنامه صلح با ژاپن بوده اما اختلافات دو کشور بر سر مالکیت جزایر کوریل مانع از تحقق آن شده است.
جزایر کوریل با طول تقریبی 1300 کیلومتر از شمال شرقی هوکایدو در ژاپن تا «کامچاتکا» در روسیه کشیده شده است و دریای «اختسک» Okhotsk را از اقیانوس آرام شمالی جدا میسازد. 56 جزیره و شمار بسیاری از صخرههای کوچک، این مجمعالجزایر را تشکیل میدهند.
مساحت کل خشکیهای جزایر کوریل 15٬600 کیلومتر مربع است و جمعیتی درحدود 19٬000 نفر دارد. جزایر «کوناشیر» kunashir «ایتوروپ» Iturup «هابومای» Habomai و«شیکوتان» Shikotan به دلیل برخورداری از منابع نفت و گاز و نیز ذخایر آبزیان و واقع شدن در اقیانوس آرام ازموقعیت راهبردی برای روسیه و ژاپن برخوردار هستند.
دولت توکیو جزایر «کوریل» جنوبی را متعلق به خود میداند که در اواخر جنگ جهانی دوم به تصرف روسیه درآمد و خواهان بازگشت به سرزمین مادریشان است.
روزنامه ایزوستیا در ارزیابی از تاثیر اختلافات روسیه و ژاپن بر روابط دو کشور نوشت: این اختلافات عامل اصلی فاصله میان دو کشور و امضاء نشدن قرارداد صلح است و به دلیل پافشاری مسکو و توکیو بر مواضع خود قابل انجام نیست.
این درحالی است که روسیه جزایر کوریل را به عنوان غنایم جنگی متعلق به خود میداند. این موضع روسیه نه فقط مانع از توسعه همکاریهای این کشور با ژاپن شده، بلکه به مساله حیثیتی برای دولت توکیو نیز تبدیل شده است.
نیاز روز افزون روسیه به تکنولوژیهای پیشرفته و سرمایهگذاریهای ژاپن باعث شده است تا مقامات کرملین همچنان بر حل اختلافات با توکیو درمورد جزایر کوریل اصرار کنند.
فرمولی که دو طرف درمورد کاستن از اختلافات خود درمورد جزایر کوریل درباره آن توافق کرده بودند سرمایهگذاری مشترک بود تا به عنوان نماد صلح و امنیت در منطقه تبدیل شود.
«والری کیستانوف» valery kistanov رئیس مرکز تحقیقات ژاپن در موسسه شرق دور آکادمی علوم روسیه معتقد است اصلیترین مشکل در روابط روسیه و ژاپن، تمایل توکیو برای بازگرداندن جزایر کوریل جنوبی است که مسکو هرگز با آن موافقت نخواهد کرد.
ولی مقامات ژاپنی در مباحثات خویش همچنان به این مسئله امیدوارند. امید «شینزو آبه» برای بازپسگیری جزایر «کوریل» نیز صرفا به ولادیمیر پوتین بسته شده، برای اینکه به عقیده نخست وزیر ژاپن تنها کسی که قادر به چنین اقدامی است، شخص پوتین است. دقیقا به همین دلیل هم آبه با وجود تحریمها علیه مسکو، روابط بسیار نزدیک با پوتین دارد.
اما تصمیم اخیر روسیه در استقرار تاسیسات نظامی در جزایر کوریل نه تنها خشم ژاپن را برانگیخت، بلکه باردیگر باعث بروز اختلاف در این خصوص شد.
ژاپن برحل اختلافات مسکو و توکیو بر سر مسال ارضی پیش از امضای توافقنامه صلح تاکید دارد اما روسیه خواهان امضای پیمان صلح و ادامه مذاکرات درمورد مسائل ارضی است که مانع از توافلق دو طرف شده است. موضوعی که بهنظر نمیرسد به راحتی قابل حل باشد. 118/120
بیشتر بخوانید:
مذاکرات روسیه و ژاپن برای عادی سازی روابط
توافق ژاپن و روسیه برای حل اختلافات ارضی