در زمینه ساخت موشکهای بزرگ دو نوع موشک یعنی بالستیک و کروز در صنعت دفاعی کشورمان ساخته می شوند.موشکهای کروز نوعی موشک و در واقع هواگرد بیسرنشین هدایت شونده است که مسیر آن تا رسیدن به هدف قابل تغییر و هدایت است. نقطهزنی و رادار گریزی از ویژگیهای مهم موشکهای کروز ساخته شده در ایران است. در اغلب سامانههای کروز از نوعی موتور جت استفاده میشود، در حالی که در موشک های بالستیک از موتورهای راکتی استفاده میکنند.
موشکهای کروز به علت ویژگیهای خاص خود در انواع مختلف عملیات نظامی مورد استفاده قرار می گیرند. قیمت نسبی پایین، توانایی پرواز و حرکت طولانی مدتتر، رادارگریزبودن و دشواری شناسایی نیز جزو ویژگیهای موشکهای کروز به شمار میرود.نحوه حرکت این موشکها به سوی اهداف، به صورت پرواز با سرعت بالا در ارتفاع پایین بوده و به همین دلیل اغلب کشف و شناسایی آنها دشواراست.
در زمره موشکهای کروز، موشک های کروز حمله به اهداف زمینی، به سرعت در حال تبدیل شدن به یکی از تسلیحات اصلی به ویژه در ارتش های بزرگ جهان شده اند.موشکهای ایرانی غالبا از هدایت چندگانه بهره میبرند که احتمالا مهمترینشان سامانه های ترکام TERCOMو «دی اس ام ای سی» DSMAC هستند که از یک خانواده به حساب آمده و بر اساس تطابق تصاویر (هوایی و ماهواره ای) تهیه شده از مسیر مورد نظر با رایانه داخل موشک، به جهت یابی و یافتن مسیر صحیح کمک می کند که این سیستم های ناوبری به طور معمول در اکثر موشک های کروز زمینی در دنیا مورد استفاده است.
این نوع هدایت براساس یک نقشه از عوارض زمین شکل میگیرد و موشک برمبنای اطلاعات ورودی به رایانه و یا رایانههای پرواز، طی مسیر کرده و با ابزارهای متنوعی مسیر حرکتش را اصلاح و دقت خود را افزایش میدهد.
صنایع دفاعی کشورمان توانسته با بهرهگیری از دانش متخصصان داخلی و علم روز دنیا انواع موشکهای کروز را تولید کند. علاوه بر موشک های کروز دریایی مانند نور، قدیر، قادر و نصر انواع دیگری از کروزها یعنی موشک های کروز زمینی نیز در صنایع دفاعی ساخته شده که برد آنها حداقل ۷۰۰ کیلومتر تخمین زده میشود.
ابومهدی، هویزه، سومار و یا علی (ع) سه موشک کروز شاخص در این حوزه هستند. موشکهای کروز «سومار»، «هویزه» (با برد 1350 کیلومتر) و «مشکات»(با برد 2000 کیلومتر) ازجمله کروزهای زمینی ایران هستند.موشک کروز هویزه را باید جدیدترین دستاورد در این حوزه دانست که در روز ۱۳ بهمن ۱۳۹۷ در آستانه چهلمین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی ایران با حضور امیر حاتمی وزیر وقت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح و امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه پاسداران در نمایشگاه «دستاوردهای دفاعی و سازندگی» موسوم به اقتدار 40 رونمایی شد.
وزارت دفاع، ساخت و تولید موشک کروز هویزه را گامی موثر در افزایش توانمندی نیروهای مسلح و قدرت بازدارندگی کشور دانسته و اعلام کرده که این موشک «دستان بلند» نظام جمهوری اسلامی ایران در حوزه دفاع موشکی کروز است. امیر سرتیپ حاتمی در مراسم رونمایی از این موشک گفت که موشک کروز برد بلند از خانواده سومار با نام «هویزه»یک موشک برای تکمیل زنجیره دفاعی ایران و استحکام هر چه بیشتر آن است.
سردار سرتیپ امیرعلی حاجیزاده فرمانده نیروی هوافضای سپاه نیز در این مراسم ضمن اشاره به اینکه چند سالی است که در حوزه موشکهای کروز، کارمان آغاز شده گفت که در این زمینه یک مانع اساسی در حوزه موتورهای جت و پیشران داشتیم که خوشبختانه آنهم در سالهای اخیر به نتیجه رسیده و محصول شده است. طبیعتا شاهد این نوع موشکها چه ساحل به دریا، چه هوا به زمین وچه زمین به زمین کروز خواهیم بود. موشکهای کروز مانند موشک هویزه نسبت به موشک های بالستیک از وزن کمتری برخوردار بوده به راحتی قابل انتقال هستند. ضمن اینکه در استفاده از این موشک ها علیه دشمن، به واسطه اینکه در سطح زمین حرکت میکنند، به راحتی قابل رهگیری نیستند.
موشک هویزه یک موشک کروز بلندبُرد است که توسط متخصصان سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح ساخته شدهاست. موشک هویزه یک موشک کروز زمینی از خانواده موشک سومار با قابلیت رادارگریزی است. این موشک توانایی انهدام طیف متنوعی از اهداف را با توجه به قابلیتهای تاکتیکپذیری بالا دارد.موشک هویزه قابلیت «آمادهسازی و واکنش سریع، ارتفاع پروازی پایین، دقت بالای ناوبری و اصابت به هدف و قدرت تخریب زیاد» را دارد و علیه اهداف زمینی ثابت استفاده میشود.
این موشک رادارگریز پس از آزمایش موفق در برد پروازی ۱۲۰۰ کیلومتری تحویل به نیروی هوافضای سپاه پاسداران شدهاست. برد این موشک حدود 1350 کیلومتر عنوان شده است که میتواند به راحتی اهداف منطقهای مورد نظر ایران از جمله پایگاههای منطقهای آمریکا را مورد هدف قرار دهد. طول موشک هویزه در حدود ۶ متر و وزن آن نیز بیش از یک تُن عنوان شده است که از این حیث موشک هویزه را به موشک سومار شبیه کرده است، اما با دقت در بُرد این موشک میبینیم که این شاخص در موشک هویزه نسبت به موشک سومار رقمی در حدود ۶۰۰ کیلومتر افزایش داشته است.
این افزایش بُرد را میتوان تنها ناشی از دستیابی ایران به دانش جدید درحوزه ساخت موشکهای کروز دانست که این به معنای ترکیب دانش متخصصان دفاعی با شرکتهای دانش بنیان است که باعث شده تا قدرت و نوآوری به کمک صنایع دفاعی آمده تا ایران در این حوزه نیز مانند سایر حوزهها به روز و سرآمد باشد.دقت اصابت به هدف موشک هویزه 1 متر برآورد شده است.
وبگاه دبکا فایل رژیم صهیونیستی که به تجزیه و تحلیل مسائل نظامی و امنیتی میپردازد، ضمن انتشار خبر رونمایی از موشک هویزه با تیتر «نه اسرائیل و نه ایالات متحده قادر به مقابله با موشک کروز جدید ایران نیستند»، رونمایی و آزمایش این موشک را در پاسخ به آزمایش موشک «آرو3» ساخته مشترک ایالات متحده و اسرائیل دانست که در ۲۲ ژانویه ۲۰۱۹ رونمایی شده بود.
در این گزارش گفته شده که موشکهای کروز به دلیل امکان پرواز در نزدیکی کوهها و قعر درهها، میتوانند از پوشش سیستمهای راداری سامانه های پدافندی پنهان شوند و هیچ سیستم نظامی در جهان، ابزار مؤثری برای متوقف کردن آنها (مگر انواع کوتاهبرد آن) پیش از اصابت به هدف ندارد.
این رسانه همچنین با اشاره به پرواز موشکهای کروز ایران در ارتفاعی پایینتر از شبکههای راداری آمریکا و رژیم صهیونیستی نوشت: «با وجود تلاشهای غرب برای بیاهمیت نشان دادن آزمایش موفقیتآمیز موشک کروز هویزه در ایران، این موشک از اهمیت بسیار بالایی برخوردار است.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
116