کمان 22 جهش عظیمی برای نیروی هوایی ارتش در بخش پهپادی محسوب می شود و حاصل زحمات متخصصان نیروی هوایی است.
به نظر می رسد با رونمایی و عملیاتی شدن پهپاد کمان ۲۲ که در حال حاضر آخرین مراحل آزمایشی قبل از ورود به خدمت را طی می کند، نیروی هوایی ارتش یک گام بلند و بزرگ را در خصوص بدل شدن به یک قدرت پهپادی برداشته است.
امیر نصیرزاده در بازدید از مراحل پایانی پروژه کمان ۲۲ اظهار کرد: این هواپیمای بدون سرنشین مجهز به محموله‌های رزمی، اپتیکی و جنگالی است و بر اساس مطالبات عملیاتی نیروی هوایی طراحی شده و در مراحل پایانی تولید قرار دارد.
به گفته وی، امروز در ساخت انواع هواپیماهای بدون سرنشین اعم از رزمی، شناسایی و جنگالی با ماموریت‌های متعدد به پختگی کامل رسیده ایم و به فناوری‌هایی دست پیدا کرده‌ایم که می‌توانیم براساس نیاز نیرو انواع پهپاد را تولید کنیم و در آینده، ساخت انواع پهپادهای دیگر را نیز دردستور کار داریم.
مشخصات و ویژگی ها
پهپاد کمان ۲۲ اولین پهپاد پهن پیکر رزمی کشور است و قابلیت حمل انواع محموله با مداومت پروازی بسیار بالا و بیشتر از ۲۴ ساعت و برد ۳۰۰۰ کیلومتر را دارد که توانایی شناسایی، مراقبت و جمع آوری اطلاعات و عکس‌برداری از اهداف دوردست را دارا بوده و با حمل انواع مهمات هوشمند توان رزمی بالایی به این نیرو خواهد بخشید.
این پهپاد همچنین مداومت پروازی پهپادهای ساخت این نیرو را به بیش از 2 برابر یعنی بیش از 24 ساعت افزایش داده است.
این پهپاد جدید ایرانی شباهت زیادی به خانواده مشهور پهپادهای "ام کیو -1 پریدیتور" Predator و "ام کیو -9 ریپر "Reaper ساخت شرکت "جنرال اتمیکز" General Atomicsآمریکا دارد.
کمان22 در ناحیه دماغه و تا حدودی شکل بدنه شبیه به پهپاد ام کیو-1 است اما به‌خلاف آنکه دم Vشکل در پهپاد آمریکایی رو به پایین نصب شده، در کمان22 دم رو به‌سمت بالا قرار داده شده است.
دماغه برجسته در پهپادهای آمریکایی به‌طور معمول محل قرارگیری آنتن ارتباط ماهواره‌ای است که سبب می‌شود به‌جای محدود شدن پهپاد به هدایت در خط دید در محدوده کمتر از 200کیلومتری بتواند تا برد نهایی خود به‌واسطه ماهواره هدایت شود و نیز داده‌های سامانه‌های شناسایی و جاسوسی خود را مستقیماً به مراکز فرماندهی ارسال کند.
پریدیتور امریکایی
هرچند طبق اطلاعات رسمی، کشورمان در زمان حاضر ماهواره ارتباطی در اختیار ندارد، اما اجرای این شکل طراحی روی کمان22 نشان می‌دهد که این محدودیت برای کشورمان چندان طولانی باقی نخواهد ماند. شکل بدنه پهپاد کمان 22 دارای زوایای شیب‌دار با طول کم در قسمت زیرین است که بازتاب راداری بسیار کمتری را نسبت به مقاطع مرسوم در پهپادهای ایرانی برای رادارهای زمین‌پایه و نیز راداری هواپایه‌ای که تقریباً هم‌ارتفاع پرواز کمان22 باشند ایجاد می‌کند.
این امر مزیت مهمی است که پذیرش پیچیدگی بیشتر طرح و هزینه و زمان بالاتر ساخت آن را میسر ساخته است.
یک سطح عمودی به‌سمت پایین نیز در انتهای بدنه و زیر موتور دیده می‌شود که دارای بخش متحرک یا رادِرRudder بوده و برای مانور در صفحه افقی به پهپاد کمک می‌کند.به این ترتیب پیکربندی این بخش از پهپاد کمان 22 از خانواده ام کیو-1 جدا می‌شود و مشابه ام کیو -9 که پهپادی بزرگتر است می‌شود. در واقع در بخش دم کمان22 از ام کیو-9 آمریکایی الگوبرداری شده است.
زوایای برجستگی دماغه کمان22 نشان می‌دهد که این پهپاد یک کپی از نمونه آمریکایی ام کیو -1که در ایران نیز به‌صورت سالم موجود است نبوده است، خصوصاً دقت به شکل و محل نصب بال‌های کمان22و نیز داشتن "سر بال" Winglet نشان می‌دهد که متخصصان جهاد خودکفایی نیروی هوایی ارتش یک طراحی کامل و حرفه‌ای با جزئیات متفاوت از نمونه‌های آمریکایی و حتی نمونه‌های همرده ایرانی یعنی پهپادهای شاهد129 و فطرس و حماسه داشته‌اند.
موتور کمان22 نیز به‌احتمال زیاد یک موتور پیستونی و شاید مشابه نمونه مورد استفاده در شاهد129 باشد. پره‌ها یا بلیدهای Baldes این موتور در نوک خود دارای بخش افزوده هستند که سبب کاهش صدای تولیدی آنها می‌شود.
پهپادی چند ماموریته
یک نکته مهم در خصوص کمان ۲۲ این است که رسما اولین پهپاد ایرانی است که به صورت ترکیبی به سیستم های شناسایی، تسلیحاتی و غلاف جنگ الکترونیک به صورت همزمان مجهز شده است.
در عین حال ترکیب همه این موارد در یک پرواز، کمان ۲۲ را بدل به پهپادایرانی با بیشترین میزان حمل محموله (از نظر تعدادی) در پرواز می کند. مأموریت پایه کمان22 با نصب تجهیزات الکترواپتیکی، مراقبت و نظارت هوایی، شناسایی و هدفیابی است.
انواع متنوعی از این سامانه‌ها در کشور ساخته شده‌اند که دارای دوربین‌های دید در روز، دوربین تصویرساز حرارتی که قابلیت کار در شب و هوای نامساعد را دارد و نیز مسافت‌یاب لیزری هستند، این سامانه در کمان22 زیر دماغه و جلوی ارابه فرود آن نصب شده است.
از سوی دیگر کمان22 یک پهپاد مناسب برای عملیات جنگ الکترونیک(جنگال) خواهد بود. امکان حمل تا 300 کیلوگرم تجهیزات و تعدد جایگاه‌های نصب زیر بال و بدنه سبب می‌شود این پرنده بتواند به‌خوبی نقش یک ایستگاه هواپایه جنگال و حتی شنود و جاسوسی الکترونیکی را ایفا کند.
با توجه به مداومت پروازی بالای یک روز و ارتفاع پروازی احتمالاً بیش از 20هزارپایی (بیش از 6کیلومتری) کمان22 این پهپاد به‌سرعت به عنصر مهمی بین هواگردهای دارای مأموریت‌های جنگال در نیروی هوایی ارتش تبدیل شده است و به ارتقای توان رزم نوین الکترونیکی این نیرو کمک شایانی خواهد کرد.
کمان22 به‌عنوان یک پهپاد چندمنظوره، با بهره‌گیری از توان حمل 300 کیلوگرم محموله در 7 جایگاه حمل سلاح که سه عدد زیر هر بال آن است توان رزمی بسیار مؤثری نیز خواهد داشت.
نویسنده: سیدرضا میرطاهر
