این نشست را عربستان در حالی تاریخی خوانده است که اختلاف های بی سابقه ای بر آن سایه افکنده است و تعدادی از سران کشورهای عربی نیز از حضور در این اجلاس امتناع کرده اند. از جمله: حضور نداشتن سران کشورهای قطر، امارات، الجزایر و عمان در بیست و نهمین نشست اتحادیه عرب موجب شده است تا بار دیگر نگاه ها به عمق اختلافات اعضای اتحادیه عرب و صف بندی های موجود در آن معطوف شود .
جهان اسلام اینک با مسایل و مشکلاتی روبرو است که عملکرد اتحادیه عرب در مورد هر یک از آن ها می تواند نقش مهم و تاثیرگذاری ایفا کند. اما اتحادیه عرب تحت الشعاع عملکرد مغرضانه آل سعود و برخی دیگر از حکام عربی با معطوف شدن به مسائل حاشیه ای و تبدیل شدن به ابزاری در خدمت این حکام به اتحادیه ای بی خاصیت تبدیل شده است که تنها به صدور بیانیه های تشریفاتی و نمایشی مبادرت می کند.
«علی‌اکبر ولایتی» ، مشاور رهبر معظم انقلاب اسلامی در امور بین‌الملل، برگزاری نشست سران عرب با محوریت و فشار دولت عربستان سعودی را از نظر سیاسی در عرصه بین‌الملل کاملا بی‌اعتبار دانست.
ولایتی تاکید کرد: نشست امروز سران عرب نیز به جز بیانیه‌ای دیکته شده ازسوی حکومت متزلزل سعودی که در آن صادر می‌شود، چیز دیگری ندارد و اصلا فاقد اهمیت است.
نشست اتحادیه عرب
بی عملی اتحادیه عرب را به وضوح می توان در ناکامی آن در حل بحرانهای منطقه‌ای از جمله قضیه فلسطین، بحران سوریه، یمن و لیبی مشاهده کرد. در واقع اتحادیه عرب به جای حرکت در مسیر همگرایی و حل بحرانهایی که اعضاء با آن مواجه می شوند در مسیر کارشکنی‌ها در قبال این مسائل گام برمی دارد. نمونه چنین عملکردی به وضوح در قبال بحران سوریه قابل مشاهده است و این اتحادیه در این مسیر به تعلیق عضویت سوریه که خود از بانیان این اتحادیه بوده است اقدام کرد که این حرکت نسنجیده به تضعیف بیشتر اتحادیه عرب انجامید. اتحادیه عرب همچنین در حالی از برگزاری نشست فوق العاده در قبال بحران فلسطین در ماه های اخیر اجتناب کرد که قضیه فلسطین به عنوان مهم ترین موضوع جهان اسلام مدتها است که با دسیسه های رژیم صهیونیستی و آمریکا به مرحله سرنوشت سازی نزدیک شده است.
مردم فلسطین که به خوبی این شرایط حساس را درک کرده اند طی هفته های اخیر از تاریخ 30 مارس همزمان با روز زمین تظاهرات های بزرگی را با عنوان «راهپیمایی بازگشت» با هدف تاکید بر حق ملت فلسطین برای بازگشت به سرزمین خود برگزار کردند که قرار است ادامه داشته باشد. حضور مردم فلسطین تاکنون اجازه اجرای طرح های خائنانه علیه فلسطینیان در منطقه را نداده است. این در شرایطی است که حمله به سوریه نیز اختلافات در میان اعضای اتحادیه عرب را عمیق تر کرده است و مواضع متناقض و متفاوت کشورهای عربی در این زمینه این اختلافات را نمایان تر کرد. در جریان این موضع گیری ها ما شاهد حمایت برخی از دولتهای عربی از حملات سه محور شرارت یعنی آمریکا، بریتانیا و فرانسه به سوریه بودیم که این بیانگر اوج وادادگی برخی از اعضای اتحادیه عرب در مقابل قدرتهای سلطه جوی جهانی است.
از دیگر بحرانهای منطقه، بحران مربوط به یمن است که عربستان به عنوان یکی از دست اندرکاران اتحادیه عرب عامل ایجاد آن بوده است. نکته قابل تامل آنکه شمار دیگری از اعضای اتحادیه عرب نیز در قالب ائتلاف عربی با عربستان در جنایات و تجاوزگری علیه یکی دیگر از اعضای این اتحادیه یعنی یمن همراه شده اند که چنین عملکردی یکی از نکات اسفبار این اتحادیه محسوب می شود. با نگاهی به عملکرد اتحادیه عرب مشخص می شود که این اتحادیه طرح روشن و مشخصی برای حل مسئله نخست جهان اسلام یعنی بحران فلسطین ندارد و نه از محکومیت جنگ طلبی علیه سوریه به عنوان یکی از بنیانگذاران اتحادیه عرب سخنی می گوید. اتحادیه عرب حتی از مطرح شدن یک جمله تسلی بخش با مردم یمن که درگیر جنگ ظالمانه عربستان و متحدانش هستند جهت ابراز همدردی دریغ ورزیده است که این نشاندهنده اوج انفعال اتحادیه عرب است. 114/111
بیژن نجفی
بیشتر بخوانید:
رای الیوم: مواضع اتحادیه عرب بیانگر مواضع امت عرب نیست
انتقاد وزیر خارجه فلسطین از ناکارآمدی اتحادیه عرب درقبال اقدامات امریکا ضد قدس
همسویی اتحادیه عرب با اسرائیل و عربستان/تحلیل
