پوتین به دولت روسیه دستور داد تا طی ۱۰ روز، فهرست افراد حقوقی را که مشمول تحریم‌های تلافی جویانه این کشور می‌شوند آماده کند. این فرمان به این معنی است که روسیه صادرات محصولات و مواد خام به افراد و نهادهای تحریم شده را ممنوع خواهد کرد.این فرمان همچنین به نهادهای روسی اجازه می‌دهد به تعهدات قراردادی خود در قبال افراد و شرکت‌های تحت تحریم‌ها عمل نکنند.
این در حالی است که جوزپ بورل، مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا در شصت و نهمین روز از تهاجم روسیه به اوکراین، روز سه شنبه گفت که بسته ششم تحریم‌ها علیه روسیه در حال آماده شدن است. انتظار می‌رود کمیسیون اروپا امروز بسته تحریمی جدید شامل حذف تدریجی واردات نفت از روسیه که ۳۰ درصد از واردات نفت اتحادیه اروپا را شامل می‌شود، اعلام کند.
به نظر می رسد جنگ تحریمی روسیه با بلوک غرب وارد مرحله جدیدی شده است و مسکو قصد دارد از ابزارهایی که در اختیار دارد دراین زمینه حداکثر بهره برداری را صورت دهد. روسیه از تولید کنندگان و صادرکنندگان دو کالای استراتژیک یعنی نفت و گاز است و می تواند با توجه به وابستگی غیر قابل انکار اروپا به این دو محصول استراتژیک حداکثر استفاده را جهت اعمال فشار به کشورهای قاره سبز به ویژه آنهایی که همراهی کاملی با آمریکا در تحریم روسیه داشته اند صورت دهد.
اروپایی ها با آگاهی از این امر اکنون در صددند تا به اصطلاح ابتکارعمل را دراین زمینه در دست گرفته و خود اقدام به تحریم نفت روسیه در برهه کنونی نمایند.این اقدام با هدف محروم ساختن روسیه از منابع درآمدی حاصل از نفت است. گفته می شود روسیه در دو ماه پس از آغاز جنگ اوکراین حدود 60 میلیارد دلار نفت فروخته است. البته به نظر می رسد با توجه به تعدد کشورهای عرضه کننده نفت در بازارهای جهانی امکان جایگزین کردن نفت روسیه برای این کشورها تا حدی فراهم است.با این حال چنین اقدامی یعنی تحریم نفت روسیه به طوراجتناب ناپذیر موجب افزایش جهانی نفت خواهد شد.
اسکات شفیلد، مدیرعامل بزرگترین شرکت نفت شیل آمریکا در اواسط مارس 2022 گفت: «تنها راه متوقف کردن پوتین، تحریم صادرات نفت و گاز روسیه است. اما اگر دنیای غرب اعلام کند قصد تحریم نفت و گاز این کشور را دارد، قیمت نفت می‌تواند به راحتی تا 200 دلار در هر بشکه بالا رود».
اما درباره واردات گازی از روسیه با توجه به وابستگی کشورهای اتحادیه اروپا به گاز این کشور مساله کاملا متفاوت خواهد بود. طبق آمارها در سال 2020کشورهای اروپایی از6 درصد درمورد بلژیک تا 100 درصد درباره جمهوری چک و لتونی به گاز روسیه وابسته بوده اند.دراین میان آلمان بزرگترین اقتصاد اروپا در آن سال وابستگی 66 درصدی به گاز روسیه داشته است.هر چند این کشورها درسال 2021وچند ماه سال 2022 تلاش کردند تا وابستگی خود به گاز روسیه را کاهش دهند اما این روندی زمانبر و پرهزینه است.
به همین دلیل برخی کشورهای اتحادیه اروپا مانند مجارستان مخالفت خود با تحریم گازی روسیه را اعلام کرده اند. در عین حال روسیه از بزرگترین صادر کنندگان کود شیمیایی، گندم، ذرت، جو و دانه های روغنی است. مسلما فرمان اخیر پوتین در باره تحریم های متقابل علیه کشورهای غیر دوست که شامل بسیاری از کشورهای اروپایی وآمریکا و برخی دیگر کشورهای بلوک غرب می شود تاثیرات منفی بر تجارت و اقتصادجهانی داشته ونه تنها موجب کمبود کالاهای مرتبط با این محصولات مورد تحریم، بلکه به صورتی غیر قابل اجتناب باعث افزایش قیمت آنها در بازار های جهانی خواهد شد.
درواقع مسکو درصدد تفهیم این مطلب به دشمنان غربی و چند ماه خود است که تحریم ها شمشیری دولبه است و اگر بلوک غرب اقدام به اعمال تحریم های بی سابقه و بسیار گسترده علیه روسیه کرده اکنون مسکو نیز می تواند با تحریم های خود ضربات موثری برکشورهای غیر دوست وارد نماید.
نویسنده: سيدرضا مير طاهر
116
بیشتر بخوانید:
پسکوف: فرمان تحریم اقتصادی غرب امضا شد
پسکوف: تحریم نفتی روسیه به زیان همه کشورها است
