«احمد ابوالغیط» دبیر کل اتحادیه عرب در سخنرانی در دانشگاه اسکندریه مصر با بیان اینکه درصد زیادی از پناهجویان و آوارگان سراسر جهان از اعراب هستند، ابراز تاسف کرد و تاکید کرد که این از عمق بحرانی که کشورهای عربی با آن مواجه هستند، حکایت دارد.
اتحادیهٔ عرب یک سازمان بین‌المللی منطقه‌ای شامل کشورهای عربیِ جنوب غرب آسیا و شمال آفریقا است. این اتحادیه در ۲۲ مارس ۱۹۴۵ با ۶ عضو مؤسس مصر، عربستان، عراق، سوریه، لبنان، و اردن بنیان نهاده شد و یمن نیز چند روز بعد در ۵ مه ۱۹۴۵ به آن پیوست . این اتحادیه ۲۲ عضو اصلی و ۴ عضو ناظر دارد. این در شرایطی است که عضویت سوریه در اتحادیه عرب از نوامبر ۲۰۱۱ به حالت تعلیق درآمده است.
سخنان ابوالغیط در خصوص بحران کشورهای عربی در حالی است که کرسی سوریه نیز در اتحادیه عرب از زمان آغاز بحران در این کشور خالی مانده و کشورهای عضو این اتحادیه اقدامی برای حل این موضوع نکرده اند.
در واقع اتحادیه عرب بجای حرکت در مسیر حل بحران سوریه در مسیر کارشکنی در مسیر تلاشهای بین المللی و منطقه ای در جهت کمک به حل بحران سوریه با به تعلیق در آوردن عضویت سوریه که خود از بانیان این اتحادیه بوده است اقدام کرد. این اقدام نسنجیده که تحت القائات قدرتهای غربی صورت گرفت بیش از پیش از دنباله روی این اتحادیه از غرب از سیاستهای حکام عرب جهت سیطره بر منطقه را به نمایش گذاشت.
اتحادیه‌ای که به ظاهر نماد وحدت کشورهای عربی برای برقراری صلح و ثبات و همکاری بیشتر در تمامی زمینه‌هاست و با همین اهداف نیز تأسیس شد اما اکنون به اتحادیه‌ای بی‌اثر و ابزاری سیاسی برای کشورهایی چون عربستان تبدیل شده است. در این چارچوب اتحادیه عرب تنها به صدور بیانیه‌ها اکتفا می‌کند بی‌آنکه راه‌حلی اساسی برای بحرانهای منطقه‌ای از جمله قضیه فلسطین، بحران سوریه، یمن و لیبی ارائه کند. اتحادیه عرب عملاً بجای همگرایی و حرکت در مسیر حل مشکلات به محملی برای واگراییهای کشورهای عربی و لاینحل ساختن بحرانهایی که کشورهای عربی با آن مواجه هستند تبدیل شده است.
موضعگیریهای دوگانه از جانب اتحادیه عرب در خصوص بحرانهای مهمی که کشورهای عربی با آن مواجه هستند بار دیگر این واقعیت را که این اتحادیه در زمینه سیاسی و بین المللی مواضع منسجم و متعادلی ندارد، نمایان ساخته است.
چنین سیاستهای مغرضانه ای به شدت به موقعیت اتحادیه عرب که تنها بدنبال مسائل حاشیه ای است و در این مسیر از رسیدگی به مسائل عمده کشورهای عربی غافل مانده است، لطمه زده است.
واگرایی اتحادیه عرب با وجود ظرفیت های گوناگون مشترک
بی تردید اتحادیه عرب از ویژگیهای و ظرفیتهای لازم نظیر زبان و دین و فرهنگ مشترک اعضایش برخوردار است و انتظار مردم کشورهای عربی نیز استفاده مقامات کشورهایشان از این ظرفیتها در مسیر اهداف متعالی جهان اسلام و ملتهای مسلمان است. ضمن آنکه این اتحادیه بدلیل برخوردار بودن از ذخایر بالای نفتی جزو اتحادیه های با ظرفیت و امکانات بالای اقتصادی محسوب می شود اما علیرغم این امکانات بیشتر کشورهای عضو با مشکلات عدیده اقتصادی مواجه هستند. ضمن آنکه درگیر بودن کشورهای عضو این اتحادیه در اختلافات با یکدیگر و رقابتهای سیاسی و سیاست مستقلانه نداشتن بیشتر کشورهای عضو و پیروی آنان از سیاستهای دیکته شده غرب موجب شده است که از این اتحادیه اقدام مفید و موثری مشاهده نشود و عملاً سیر قهقرایی را در عرصه روابط بین الملل طی کرده و به اتحادیه ای بی خاصیت تبدیل شود.
با مروری بر تحولات اتحادیه عرب در هفتاد دو سالی که از تاسیس آن می گذرد چشم انداز روشنی را از این اتحادیه به نمایش نمی گذارد که از بحران عمیق حاکم بر این اتحادیه حکایت دارد. از اینرو است که مقامات سابق و کنونی این اتحادیه به صراحت از مرگ قریب الوقوع این اتحادیه سخن رانده اند.
در چنین وضعیتی بوده است که احمد ابوالغیط، دبیر کل اتحادیه عرب نیز چندی پیش صراحتاً اذعان کرد که این نهاد منطقه‌ای کارآیی خود را از دست داده و در حال فروپاشی است.114/111
بیشتر بخوانید:
ابوالغیط: اتحادیه عرب اکنون در سخت ترین دوره خود قرار دارد
اتحادیه عرب : اوضاع مالی کشورهای عربی وخیم است
اجلاس اتحادیه عرب در اردن، سرپوشی بر جنایات سعودی در یمن
بیانیه اجلاس سران اتحادیه عرب و تکرار مکررات
