شاه گولی به معنی “استخر شاه” ترجمه شده است. گول در زبان ترکی به معنی استخر می باشد. احداث بنای اولیه این آبگیر را به زمان پادشاهان آق قویونلو و توسعه آن را به زمان صفویه نسبت می دهند.
ایل گلی
ایل گلی، شاه گلی تبریز تا پیش از روی کارآمدن صفویان، بزرگترین منبع ذخیره آب جهت آبیاری باغ های مناطق شرقی تبریز تا دروازه تهران و تپلی باغ بوده است. در دوران حکومت صفویان، تمام شن و ماسه و نخاله های موجود در محوطه داخلی دریاچه فعلی خالی شده و دیواره ای سنگی به دور آن کشیده شد.
در دوران قاجار در پیرامون استخر ایل گلی خیابان هایی جهت عبور و مرور احداث گردید و در جوار این معابر، درختان درخت تبریزی، بید مجنون و گل‌های اطلسی متعددی در چندین ردیف جهت تزئین گردشگاه و پاکی آب و هوا کاشته شد.
ایل گلی در دوران پهلوی به شهرداری تبریز واگذار شد تا به یک گردشگاه عمومی تبدیل شود. سید باقر کاظمی (مهذب‌الدوله) استاندار وقت آذربایجان شرقی، نخستین تعمیرات اساسی را در محوطه این گردشگاه به انجام رسانید.
در مرکز استخر ایل گلی، عمارت کلاه فرهنگی هشت ضلعی وجود دارد که امروزه به صورت یک تالار پذیرایی مورد استفاده قرار می گیرد و به کاخ ائل گلی مشهور است. این بنا پیشتر ساختمانی خشتی بود که در سال ۱۳۴۶ تخریب گشت و با همت شهرداری تبریز و استانداری، جای خود را به یک ساختمان زیبا و مقاوم داد.
کاخ ایل گلی تبریز :
عمارت کلاه فرهنگی هشت ضلعی موجود در مرکز دریاچه ایل گلی که به کاخ ایل گلی شهرت دارد، امروزه به صورت یک تالار پذیرایی مورد استفاده قرار می‌گیرد. این بنا پیشتر یک ساختمان یک طبقه خشتی و فرسوده بود. شهرداری تبریز در سال ۱۳۴۶ خورشیدی ساختمان پیشین را تخریب و عمارت دوطبقه جدید و مقاومی در محل آن احداث کرد.
کاخ ایل گلی، شاه گلی تبریز در دوران حکومت سلطان یعقوب آق‌قویونلو احداث شده و در دوران سلطنت صفویان گسترش یافته است. قهرمان میرزا (هشتمین پسر عباس میرزا) نیز این عمارت را تکمیل‌تر نموده و آن را به‌صورت یک گردشگاه سلطنتی برای درباریان قاجار درآورده است.
ایل گلی
دریاچه ایل گلی تبریز :
دریاچه ایل گلی با ۵٫۵ هکتار وسعت، گنجایش ۷۲۰۰۰۰ متر مکعب آب را دارد. این دریاچه پیشتر به سبب بزرگی و عظمت، شاه گلی (دریاچه ی بزرگ) نام داشته که پس از انقلاب اسلامی ایران به ائل گلی یعنی دریاچه مردم تغییرنام داده است. یکی از شعبه های رودخانه لیقوان که از نزدیکی روستای چاوان می‌گذرد، به‌صورت جویباری کوچک از سمت جنوب شرقی دریاچه ائل‌گلی وارد آن شده و آب آن را تأمین می‌نماید.
تپه نسبتاً بلندی در بخش جنوبی دریاچه ایلگلی قرار گرفته که جنگل‌کاری شده و آبشارهای مصنوعی متعددی از این تپه به سمت داخل دریاچه سرازیر می‌شود. همچنین از ضلع جنوبی دریاچه تا مرکز آن و محل کاخ ایلگلی، خیابانی کشیده شده که عمارت کلاه فرنگی را به صورت یک شبه‌جزیره درآورده است.
این دریاچه در هنگام فصل زمستان با نمایی زیبا آمیخته‌ای از یخ و آب، خود را می نمایاند. در زمان یخ زدن دریاچه ماهی‌هایی که در این آب زندگی می‌کنند نمی‌توانند به سطح آب برسند و به همین دلیل رشد آن‌ها کند می‌شود. عمق دریاچه ایلگلی ۱۲ متر بوده و در محوطه آن قایقرانی انجام می شود. همچنین شهربازی (لونا پارک تبریز) و نیز مسافرخانه‌های متعددی در داخل این گردشگاه وجود دارد.
ایل گلی
اولین اینترنت پارک کشور در ایل گلی تبریز :
به کمک کارشناسان سازمان آمار و فناوری اطلاعات شهرداری تبریز، سرویس اینترنت بی سیم برای استفاده گردشگران و شهروندان تبریزی در پارک ائل گلی برقرار گردید. به گزارش روابط عمومی سازمان، براساس پیشنهادی از سوی مدیریت گردشگری شهرداری تیریز و جهت سهولت برقراری ارتباطات اینترنتی گردشگران در تبریز، معاونت فنی سازمان آمار و فناوری اطلاعات اقدام به بسترسازی برای ایجاد این سرویس نمود و در مدت ۱۰ روز دو فرستنده، هرکدام با پوششی به شعاع ۳۰۰ متر کروی در ضلع شرقی و جنوبی ایلگلی نصب گردید.
اولین کیوسک اطلاع رسانی و گردشگری مبتنی بر وب در کشور :
اولین مرکز اطلاع رسانی هوشمند کشور در مجموعه تاریخی و تفریحی ایل گلی بنا شده است. این مرکز شامل ۴ دستگاه کیوسک اطلاع رسانی است که در اتاقک شیشه ای ویژه ای قرار گرفته است و اطلاعات مختلفی از جمله تاریخچه و توضیحاتی در مورد مجموعه باستانی ایل گلی و اطلاعات گردشگری شهر تبریز مثل مراکز تجاری، بازارها، مراکز تفریحی، پارک ها، موزه ها، مراکز اقامتی و برخی موارد دیگر را در اختیار گردشگران و علاقه‌مندان قرار می دهد. همچنین با توجه به اینکه اطلاعات این مرکز بر اساس وب می باشد، امکان دسترسی گردشگران از طریق اینترنت نیز به این وب سایت فراهم شده است.
